Is het X van Musk een toxisch platform? ‘De tijd van interessante interactie is op X voorbij’

© Getty Images
Jeroen de Preter
Jeroen de Preter Redacteur

De partij Groen keert X/Twitter de rug toe. Reinout Van Zandycke, expert politieke communicatie, noemt die beslissing een slimme zet.

‘Het is goed geweest voor Groen’, zo verklaarde de nieuwe Groen-voorzitter Bart D’Hondt in De Ochtend op Radio 1. ‘X  is een toxisch platform geworden in de plaats van een plek waar je interessante uitwisselingen kunt hebben.’ De voorzitter voegde er nog aan toe dat zijn partij is overgestapt naar Bluesky.

Groen volgt daarmee het voorbeeld van bijna 3 miljoen Amerikanen die de afgelopen maanden afscheid namen van X. Bluesky, dat zich opwerpt als een progressief alternatief, won in dezelfde periode bijna 2,5 miljoen leden.

Reinout Van Zandycke, een communicatie-expert die ooit zijn bachelorproef over Twitter als politiek communicatie-instrument schreef, noemt de beslissing van Groen een slimme zet. ‘Door het als eerste zo expliciet te doen, maken ze  een statement tegenover hun progressieve achterban. Ongetwijfeld juicht die achterban dat toe. Tegelijk zullen ze er nauwelijks nadeel van ondervinden. Ze doen een deur dicht waarlangs ze al niet veel instroom kregen.’

Zou u andere progressieve partijen adviseren om dit voorbeeld te volgen?

Reinout Van Zandycke: Niet direct, nee. Groen heeft hiermee een doelpunt gescoord dat je alleen kunt scoren als je de eerste bent. Maar dat is natuurlijk een strategische overweging. Partijen kunnen die beslissing ook nemen wegens ethische of ideologische bezwaren.

Is X nog belangrijk in de politieke communicatie?

Van Zandycke: Sinds de overname door Elon Musk is het vooral nog interessant voor de rechterzijde. Dat was daarvoor veel minder het geval. Denk bijvoorbeeld aan de impact die Twitter had op de Arabische Lente.

‘Sociale media houden Arabische lente levend’

Maar het belang is niet alleen daardoor verkleind. Je hebt vandaag ook meer alternatieven. Toen ik hier 12 jaar geleden mijn bachelorproef over schreef, had je enkel Twitter en Facebook.  Ik merk dat veel politici vandaag vooral of zelfs enkel via Instagram communiceren. Dat vertaalt zich ook naar de media. Nog niet zo lang geleden gebruikten die vaak Twitter-berichten als bron. Vandaag zie je steeds meer screenshots van een politieke Instagramstory verschijnen. Die migratie naar Instagram heeft ook te maken met de enorme hoeveelheden bagger die politici op X over zich heen krijgen. Als ik politici daarover adviseer, zeg ik meestal: blijf gerust op X, maar lees de reacties niet. Gebruik het als een soort persoonlijk persagentschap. De tijd dat je het gebruikte voor interessante interactie is voorbij.

Riskeert Musk met zijn ‘voorrang van rechtsbeleid’ het medium niet irrelevant te maken?

Van Zandycke: Als je het door een Vlaamse politieke bril bekijkt misschien wel, maar dat is natuurlijk zijn zorg niet. Ik zie het als een strategische keuze om van X hét mediakanaal van rechts te maken. Het is de keuze om er een nichekanaal van te maken, een beetje zoals LinkedIn het nichekanaal van de zakenwereld is. Die strategie leidt niet noodzakelijk tot irrelevantie. Integendeel.  Internationaal bekeken zie ik geen kanaal dat meer politieke impact heeft.

‘X wordt het nichekanaal van rechts, een beetje zoals LinkedIn het nichekanaal van de zakenwereld is. Die strategie leidt niet noodzakelijk tot irrelevantie.’

Meta-topman Marc Zuckerberg lijkt, door de medewerking met factcheckers stop te zetten, Musk achterna te willen hollen. Ziet u Groen straks ook Facebook en Instagram de rug toekeren?

Van Zandycke: Daarmee zou de partij zich in twee voeten tegelijk schieten. Anders dan Facebook en Instagram kun je op X niet adverteren. Ook dat maakt dat je als politieke partij X vrij pijnloos kunt verlaten.

Groen is, net als een paar miljoen Amerikanen, overgestapt naar Bluesky. Gelooft u dat dat een impactvol medium kan worden?

Van Zandycke: Ik twijfel. Om er electorale winst te halen, moet, behalve de media, ook de massa mee zijn. Voorlopig is dat niet zo. De impact reikt, net als de andere alternatieven, niet verder dan een kleine, progressieve bubbel. Er zal nog veel water naar zee moeten vloeien voor Bluesky zich een volwaardig progressief alternatief voor X mag noemen. Los daarvan zou ik dat vanuit democratisch oogpunt niet noodzakelijk een goede zaak vinden. We evolueren steeds meer naar een wereld waarin mensen in een eigen bubbel leven. Dat was natuurlijk ook vijftig jaar geleden al zo. Elke zuil had zijn eigen kranten en zijn eigen cafés. Alleen hebben de filterbubbels daar vandaag een grote turbo op gezet. 

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content