‘Investeren in defensie? Als voormalig actieve militair weet ik hoe belangrijk het is om deftig materiaal te hebben’

‘Het idee dat investeringen in defensie ten koste gaan van sociale voorzieningen is een valse tegenstelling’, schrijft Kamerlid Axel Weydts (Vooruit). ‘Investeren in onze defensie en veiligheid? Linkser kan niet.’

De wereld staat in brand. Mensen maken zich zorgen. Na jaren van vrede is er opnieuw oorlog in Europa. Poetins oorlog tegen Oekraïne en de groeiende dreiging aan de grens van Europa maken pijnlijk duidelijk dat vrede niet langer vanzelfsprekend is. Europa schrikt wakker, het defensiedebat is helemaal terug van weggeweest.

Want terwijl Trump zich komt moeien, krijgen Europese leiders geen seat at the table. Pijnlijk. 

Wanneer het debat over defensie-investeringen oplaait, krijg ik vaak de vraag: “Maar wie gaat ons aanvallen?” Een grootschalige militaire invasie van ons land door Poetin lijkt inderdaad onwaarschijnlijk. Maar oorlog en conflict hebben allang andere vormen aangenomen. Sabotage van kritieke infrastructuur in onze Noordzee. Cyberaanvallen die onze ziekenhuizen, bedrijven en overheidsdiensten proberen te raken. De Russische dreiging is niet langer hypothetisch, ze is er al. 

En dus klinkt overal de roep om opnieuw te investeren in defensie. “De voorbije weken zijn een wake-upcall geweest voor alle Europeanen”, zei Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. Zo blijkt inderdaad. Steeds meer landen verhogen hun defensiebudget. Het Verenigd Koninkrijk kondigde al bijkomende investeringen in defensie aan, Duitsland volgt wellicht.

Ook in België zal een regering met Vooruit de grootste investering ooit doen in defensie. Vooruit investeerde in de vorige regering al in het defensiepersoneel. Vandaag investeren we in infrastructuur voor defensie. En dat is nodig.

Als voormalig actieve militair en vandaag reserveofficier weet ik hoe belangrijk het is om deftig materiaal te hebben. Het is goed dat deze regering daar werk van maakt. Defensie klaarstomen voor de toekomst, om onze veiligheid te garanderen, is meer dan ooit prioriteit. Ook voor Vooruit. 

Opnieuw een seat at the table voor Europa

Investeren in defensie is een gedeelde verantwoordelijkheid. Van de NAVO-lidstaten tot de VN én Europa, gebaseerd op het eeuwenoude principe van internationale samenwerking en solidariteit. Die principes zette ik zelf om in de praktijk toen ik in  2004 en 2006 deelnam aan vredesmissies in Kosovo en Noord-Macedonië.

Als sociaaldemocraat ben ik altijd trots geweest op die kernwaarden. En laat het nu net die internationale samenwerking en solidariteit zijn die de komende jaren essentieel zal zijn om onze veiligheid te garanderen.

Want de enige manier om de internationale geloofwaardigheid van Europa terug op te krikken, is door samen en op een efficiënte manier onze Europese defensie en bondgenootschappen te versterken. Het totale Europese defensiebudget is vandaag hoog, maar wordt slecht en inefficiënt besteed. Met bijna schrijnende toestanden tot gevolg: Europa is kwetsbaar en mist cruciale capaciteiten, zoals verdediging tegen raketten.

Ons land huisvest het hoofdkwartier van de EU en de NAVO. Onze havens behoren tot de belangrijkste van Europa. Maar we kunnen ze niet verdedigen tegen eender welke dreiging uit de lucht. Daar moeten we, samen met onze Europese partners, prioritair werk van maken. 

Europa kan zich niet langer verschuilen achter de VS. Al tijdens zijn eerste ambtstermijn maakte Amerikaans president Donald Trump duidelijk dat de VS Europa niet zomaar te hulp zal schieten als een Europees land wordt aangevallen.

De afhankelijkheid van de VS is dus niet langer houdbaar. Europa moet door samen te werken haar eigen veiligheid zelf in handen nemen en haar plaats aan tafel opnieuw afdwingen.

Zonder veiligheid geen sociale gelijkheid

Investeren in defensie, op basis van solidariteit dus. Want het idee dat investeringen in defensie ten koste gaan van sociale voorzieningen is een valse tegenstelling. Duurzame veiligheid rust op de 3D-pijlers: ontwikkeling (development), diplomatie (diplomacy) en defensie (defense).

Maar laten we duidelijk zijn: vandaag toont ons al dat de eerste twee, ontwikkeling en diplomatie, gedoemd zijn te falen zonder de laatste: een sterke defensie. Ontwikkelingssamenwerking kan geen stabiliteit brengen in conflictgebieden als er geen veiligheid is. Diplomatie krijgt geen kans als er geen militaire afschrikking is.

Wie denkt dat vrede enkel met woorden en economische steun te bereiken is, negeert de realiteit: landen zonder een geloofwaardige militaire macht worden simpelweg genegeerd. Dat konden we de voorbije weken allemaal zien.

Sociaaldemocraten wereldwijd, die historisch gezien altijd hebben gestreden voor het welzijn van gewone mensen, mogen daarom niet naïef zijn. Een goed functionerend leger en investeringen in defensie zijn noodzakelijk om onze democratie en welvaart te beschermen. Een sterke welvaartsstaat, eerlijke lonen en sociale gelijkheid kunnen alleen bloeien in een stabiele en veilige samenleving.

Wereldwijd roepen rechtse partijen op tot een wapenwedloop en meer militarisme. Maar vergis je niet: investeren in onze defensie en onze veiligheid: linkser kan niet. Wie geld genoeg heeft, koopt zijn eigen veiligheid. Maar in onveilige tijden zijn gewone mensen altijd de eerste slachtoffers.  Zonder veiligheid is er geen vrijheid – en zonder vrijheid kan er geen sociale welvaartsstaat en sociale gelijkheid zijn. 

Het is belangrijker dan ooit dat sociaaldemocraten hun stempel drukken op het defensiedebat, in plaats van het over te laten aan conservatieven. Alleen zo kunnen we onze welvaartsstaat en sociale gelijkheid beschermen.