‘Mag het tijdens ‘Vlaanderen Feest’ wat meer zijn dan een slaatje met gegrilde worst aangeprezen met een voorspelbare hoera-toespraak?’ vraagt Johan Velghe van Vlinks naar aanleiding van de Vlaamse feestdag op 11 juli.
‘Gelijkberechtiging’ is het sleutelbegrip – de blijvende beukende hamer – in het té langzaam proces van maatschappelijke vooruitgang. Applaus en tranen van geluk omwille van gelijkheidsinzicht zijn eerder uitzondering dan regel. En dan moet het al gaan om de expliciete excuses en de publieke vraag naar vergiffenis van de Nederlandse koning over de slavernij, en de daarmee gepaard gaande winstjacht, waarvoor vorige generaties Oranjes op de eerste rij stonden.
De Vlaamse beweging werd geboren uit het verlangen naar een rechtvaardige samenleving. Het verzet van cultuurflaminganten, sociale agitatie en culturele inzet van Jacob Kats en zijn ‘Maetschappij der Verbroedering’, de democratische rebellie van de daensisten en van de Frontbeweging stoot een eeuw lang op steeds door Kerk en Staat nieuw opgeworpen barrières. Zoals altijd en overal waren er strategische meningsverschillen – mét of tegen het socialisme, tegen het kerkinstituut of het van binnenuit hervormen – en persoonlijke rivaliteit. Of het nu om maximalistische of om minimalistische invulling ging, de doelstellingen bleven dezelfde: meer democratie, rechtvaardigheid en armoedebestrijding. ‘Noch slaaf, noch bedelaar. Rijk en welvarend moet de arbeider zijn’.
Vlaanderen mocht niet het land zijn van hongerjaren, massale emigratie en de diepe ellende van het fabrieksproletariaat. België sleepte steeds opnieuw met de voeten bij het invoeren van sociale bescherming, het algemeen enkelvoudig stemrecht – in 1948 pas voor vrouwen – en taalwetten. Het bewustzijn Vlaming te zijn werd niet alleen aangereikt door De Leeuw van Vlaenderen van Hendrik Conscience, maar bovenal door het blijvend verzet en de nu en dan geboekte succesjes in de strijd tegen het uitblijven van gelijkberechtiging. Democratie, Nederlands en sociale zekerheid als hefbomen voor vooruitgang. Pas in 1970 werd het resultaat van anderhalve eeuw Vlaamse agitatie grondwettelijk vastgelegd: taalgrens en eigen bevoegdheden voor taal, cultuur en onderwijs. In 1973 kreeg 11 juli wettelijk bestaansrecht als Vlaamse feestdag. Het oogde goed.
Vijftig jaar later is er wat aan de hand met 11 juli. Rolf Falter in zijn recent gepubliceerd boek ‘1302, het jaar van de mythe’ merkt terecht op ‘dat sindsdien en tot op de dag van vandaag iedereen worstelt met hoe die feestdag moet worden ingevuld en dat in een land waar de bevolking al niet wild is van nationale feestdagen’. Waar 11 juli 1302 een kantelmoment was in de versmachtende feodale wereld, staat de Vlaamse feestdag anno 2023 nog altijd niet voor het feest van de gelijkberechtiging. Vraag dat maar aan de 176.026 wachtenden op een sociale woning. Iets meer dan vier jaar in de rij staan, scherpt de feestzin niet aan. Hier is het niet Vivaldi, noch België, maar het zijn Vlaamse voeten die slepen om de sociale verankering van betaalbaar en duurzaam wonen de reële noden in te vullen.
(Lees verder hieronder.)
Verblind door privilegies was het ridderleger en oorlogsopdrachtgever Filips de Schone in 1302. De zogeheten, of is het zogenaamde V-partijen zijn 721 jaar later evenzeer verblind. Verblind door frustraties omdat de realiteit de riedel ‘Wat we zelf doen, doen we beter’ niet volgt. Verblind door een ieder-voor-zich dwang verpakt in een particratiewikkel. Verblind door een zich aankondigende pyrrusoverwinning in 2024, gevoed door het aanzwellen van volgers van op kweekbodems van uitsluiting gecultiveerde omvolkingscomplotten.
Hoe ver weg staan de V-partijen van de essentie van de Vlaamse beweging? Zwaaien met leeuwenvlaggen kan het uitblijven van een antwoord op de vraag niet maskeren. Diezelfde vraag stelt zich overigens ook voor een aanzienlijk deel van de Vlaamse beweging waar nog één credo geldt: bondgenootschap tussen de V-partijen om bij het ontbreken van democratisch draagvlak een onafhankelijkheids-move te forceren. Kan er bovendien op 11 juli tijd vrijgemaakt worden om te antwoorden op vele waarom-vragen? Graag.
Waarom hardnekkig getreuzel inzake natuurherstel en klimaatmaatregelen? Waarom aanvallen op de sociale zekerheid? Waarom het onderwijs naar de filistijnen helpen? Waarom blijven onze zorginstellingen zorgen baren? Waarom wordt het mantra ‘arm zijn is eigen schuld’ niet geschrapt? Waarom geen weerwerk bieden aan graaigroei? Waarom, terwijl er dichtbij oorlog woedt, zwijgen over vrede? Waarom de kop in het zand steken over de moord op honderden bootvluchtelingen in de Middellandse Zee door een Europese partner? Waarom heerst stilte over een volk in nood, de Palestijnen? Mag het tijdens ‘Vlaanderen Feest’ wat meer zijn dan een slaatje met gegrilde worst aangeprezen met een voorspelbare hoera-toespraak?
Johan Velghe is woordvoerder van Vlinks.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier