‘Hoe Bart De Wever kan profiteren van een sterk Vlaams Belang’

‘Achter de N-VA-strategie van de afgelopen weken zit weinig paniekvoetbal’, schrijft communicatie-adviseur en voormalig woordvoerder Joeri Casteleyn. Ook de vaagheid bij de partij over een mogelijke samenwerking met Vlaams Belang, is volgens hem geen toeval.

Toen Bart De Wever deze week de resultaten van de recentste opiniepeiling hoorde, moet hij gedacht hebben: ‘Voor deze verkiezingsuitslag teken ik.’ Niet dat het resultaat van de N-VA zo schitterend was – 21,3% en daarmee meer dan 3% scorend onder hun recentste verkiezingsuitslag. Maar de opiniepeiling toonde ook dat Vlaams Belang en N-VA een meerderheid hadden op Vlaams niveau. 

En met dit resultaat kan de N-VA heel veel. Niet om de dag na de verkiezing onmiddellijk een Vlaamse regering te vormen met het Vlaams Belang, maar om deze hypothetische meerderheid te gebruiken voor haar eigen doel: het confederaal model. Of simpel gesteld: meer Vlaanderen, minder België.

Om dit te realiseren moet de N-VA twee zaken realiseren: de Waalse geesten klaarmaken voor ‘meer Wallonië’ (dat is hetzelfde als ‘minder België’ maar dan positief uitgedrukt) en wazig genoeg blijven over een eventuele samenwerking met het Vlaams Belang zodat de schrik er bij de Walen in blijft zitten dat het echt wel kan, zo’n ‘Vlaamsche leeuwen-regering’ aan de andere kant van de taalgrens.

Wie de politieke actualiteit volgt, merkt dat N-VA op dit ogenblik alles in gereedheid brengt om bovenstaande zaken te realiseren.

‘Paniekvoetbal’

Zo kondigde N-VA dit weekend aan dat ze zich in Wallonië ook verkiesbaar zal stellen. Sommigen politieke analisten spreken van ‘paniekvoetbal’, maar wie zoals ik tien jaar achter de schermen heeft meegedraaid in het politiek bedrijf, weet dat er een half jaar voor de verkiezing zelden aan paniekvoetbal wordt gedaan.

(Lees verder onder de preview.)

Een foute, ochtendlijke tweet twee dagen voor de verkiezingen – dan krijg  je paniekvoetbal. Niet zes maanden ervoor, en niet als je beslist om je eigen spreekwoordelijke Rubicon over te steken: de taalgrens. Want dat is wat de N-VA doet met zich kandidaat te stellen in Wallonië. Ze begeeft zich op onbekend terrein. Er is geen weg terug. De teerling is geworpen. 

De partij die in twintig jaar is uitgegroeid van vijf vrienden rond een biljarttafel tot een brede volkspartij die zich heeft ingebed in alle tentakels van de macht, beseft dat als ze er nog eens twintig jaar bij wil doen nu in beweging moet komen. En die beweging is richting Wallonië, om daar de geesten rijp te maken voor het confederaal model. Positief gezegd: meer Wallonië, meer welvaart.

En die boodschap kan alleen maar gebracht worden door aanwezig te zijn in het debat in Wallonië. Door je dus verkiesbaar te stellen, door op het debat te wegen, en door te verkondigen dat alleen de welvaart (welvaart, daar heb je het al, het thema dat N-VA als inzet van de verkiezingen wil), dat die welvaart in Wallonië alleen kan stijgen dankzij het confederaal model, nl meer Wallonië.

MR-voorzitter Bouchez kon op zijn beurt niet snel genoeg in Antwerpen staan om zijn eigen nationale campagne te lanceren. Hij stak daarbij ook zijn eigen Rubicon over (Nederlands spreken) maar verdronk halfweg. Maar wat we moesten onthouden van die dag was niet dat zijn Nederlands nog niet top is, maar dat hij een opening liet voor een nieuwe staatshervorming. De geesten raken gerijpt.

Je ziet, achter heel deze N-VA-strategie zit er weinig paniekvoetbal.

Wazig

Maar zelfs als de geesten rijp zouden zijn voor het confederaal model (of beter gezegd: de angst weggenomen), dan nog moet er aan één voorwaarde voldaan worden: de Waalse politici moeten wel bang blijven. Niet van het confederale model, maar van een mogelijke samenwerking tussen N-VA en Vlaams Belang op Vlaams niveau.

Bart De Wever kan na de verkiezingen niet naar de Waalse politici toestappen met zijn eis voor het confederaal model, als het voor de Waalse politici duidelijk is dat de N-VA niet in een Vlaamse Regering zal stappen met het Vlaams Belang.

(Lees verder onder de preview.)

Daarom dus de vaagheid bij de N-VA over een mogelijke samenwerking met het Vlaams Belang. Vaagheid omdat er verschillende meningen zijn binnen de partij, maar vooral vaagheid om die stok achter de deur niet verliezen: ‘Beste Waalse politici, een samenwerking kan best wel. Dus stap maar snel mee in ons confederaal model, of voor het weet heb je een ‘Vlaamsche leeuwen-regering’ aan de andere kant van de taalgrens.’

Zomer

En snel zal het moeten gaan. Want enkele maanden na de verkiezingen zijn er de gemeenteraadsverkiezingen. Wat N-VA koste wat het kost zal willen vermijden, is dat ze op dat moment in een zomerse Vilvaldeske regeringsvorming betrokken is geraakt, met nachtelijke onderhandelingen, tijdrovende pendeldiplomatie en een situatie waarbij steeds opnieuw naar N-VA verwezen zal worden als saboteur van Vivaldi II, en bij uitbreiding van heel de welvaart in dit land. Dat zijn stuk voor stuk elementen die je niet aan je hoofd wil hebben, als je in oktober om het vertrouwen vraagt bij de gemeenteraadsverkiezingen.

Om dit horrorscenario te vermijden, moet het Vlaams Belang en N-VA bij de verkiezingen een meerderheid halen. En volgens de laatste opiniepeiling kan het. Wellicht zou Bart De Wever dan ook tekenen voor dit resultaat.

De dag na de verkiezing zou hij dan gewekt kunnen worden met een huwelijksaanzoek van het Vlaams Belang. Een aanzoek dat hij bijna niet kan weigeren, en dus zou hij wat later naar Brussel rijden om te zien of de Waalse geesten klaar zijn voor het confederaal model. Mocht dàt het geval zijn, dan zou het snel moeten gaan, want er komen gemeenteraadsverkiezingen aan. (En intussen is er nog steeds de Vlaamse huwelijkspartner die blijft aandringen.) Weinig kans dat men het wereldrecord regeringsvorming (intussen op naam van Irak) nog eens gaat verbeteren.

Een federale regering die het confederaal model uitvoert? Daar zou de N-VA geen neen tegen zeggen. Waarna er zich op Vlaams niveau een afspiegelingsregering zou vormen en iedereen de handen vrij zou hebben om de gemeenteraadsverkiezingen aan te vangen. 

Maar als zou blijken dat de Waalse geesten dan toch niet rijp zijn, dan wacht nog altijd die Vlaamse bruid. ‘We gaan de Vlamingen toch geen regering ontzeggen, omdat de Waalse partijen ons wil meesleuren in eindeloze, zomers onderhandelingen?’ Met die redenering zou de N-VA interne weerstand voor een samenwerking met Vlaams Belang wel kunnen wegmasseren.

Maar dan moet de bruid in dit verhaal zich natuurlijk wel deftig gedragen. Of zoals minister-president Jambon het uitdrukte: ‘Als je een verleidingsdans wil uitvoeren, moet je niet de hele tijd zo hard aanvallen,’ verwijzend naar persoonlijke aanvallen vanuit Vlaams Belang richting N-VA. (Of zoals een socialist het zou zeggen: ‘Houd nu even de knuppel op zak.’)

Het zouden aan deze kant van de taalgrens dan ook wel eens hele stille verkiezingen kunnen worden, nu de N-VA de Rubicon is overgestoken en haar mogelijke Vlaamse huwelijkspartner zich de komende maanden zo verleidelijk mogelijk zal proberen te gedragen.  

Joeri Casteleyn is pers- en communicatieadviseur. Hij is voormalig woordvoerder bij Lijst Dedecker en bij N-VA