‘Één op drie vindt België geen democratie. They’re full of shit’

Wat vindt u van mensen die van mening zijn dat België geen democratie is? Ik heb helaas niet de tijd (en het geduld) om het aan tweeduizend Vlamingen te vragen, dus we zullen het hier met mijn hoogstpersoonlijke antwoord moeten stellen: they’re full of shit. Volgens De Stemming – een peiling met academische pretenties – denkt nochtans een derde van onze gouwgenoten dat zij niet in een democratie leven. Niemand leek verrast te zijn, ik was verbijsterd. Mocht ik zoiets waarlijk geloven, ik zou – zonder mezelf hier als held te willen afficheren – toch iets van actie ondernemen. Wat doen die mensen? In dezelfde enquête antwoorden ze op de volgende vraag dat ze een sterke leider die zich niets van verkiezingen hoeft aan te trekken net zo goed zien zitten. Het mag ook een regering van technocraten zijn. (Bart De Wever bediende de fans daarvan vorige week alvast op hun wenken met de luchtspiegeling van een minikabinet met experts in 2024, alsof daar makkelijker een akkoord over te vinden is dan over een echte regering.)

Eén groep heeft een excuus: de kiezers die altijd al voor het Vlaams Blok/Belang stemden. De échte, oude Blokkers. Dat zijn er al bij al niet zo heel veel, maar zij zien hun stem al decennialang vóór de verkiezingen verloren gaan. Hoewel daar niets ondemocratisch aan is, moet het wel erg frustrerend zijn. Maar de mensen die op de CD&V of de Open VLD zeggen te stemmen én tegelijkertijd menen dat België geen democratie is, wat moet ik me daar in hemelsnaam bij voorstellen? Dat is al even lullig als de andere, ook aanzienlijke groep van Vlamingen die ‘neutraal’ antwoordt op de vraag of België een democratie is. Ze weten het niet goed, ze twijfelen wat. Zestien procent zijn dat er. Het lijkt me nochtans een redelijk fundamentele kwestie die het waard is om eens een keertje ernstig te overdenken.

Vadsigaards.

Ik ben nogal bangig van aard. Ik lag als tiener wakker van de angst dat onze democratie ooit in elkaar zou zakken. Ik ben er nog altijd van overtuigd dat ik in mijn leven de neergang van ons liberale, democratische model zal meemaken. De vrede duurt in deze hoek van Europa ondertussen ook al te lang om nog heel comfortabel aan te voelen. Als het echt zover is, zullen we aan de mensen die vandaag al staan te huilen helemaal niks hebben. Nee, zij zullen hoogstwaarschijnlijk stemmen op de politici die hier het licht uitdoen.