‘Een duidelijk en menselijk migratiebeleid, dat juridische zekerheid garandeert, zorgt in de toekomst voor meerdere winnaars’

De terreuraanslag op 16 oktober in Brussel veroorzaakte een schok in ons land. Als betrokken organisaties in het hart van de samenleving zagen wij echter een verontrustend discours ontstaan in de nasleep van deze gebeurtenis, waarbij mensen zonder papieren als zondebok werden aangewezen voor deze tragedie. In deze open brief pleiten wij voor eenheid en realisme, en roepen wij op tot een menselijk migratiebeleid dat de realiteit van deze gemeenschap erkent. Samen met organisaties die opkomen voor de belangen van mensen zonder papieren hebben wij ons verenigd in het Nationaal Platform ‘In My Name’.

Een maand geleden schokte een tragisch incident ons land: twee Zweedse supporters werden neergeschoten op de avond van het voetbalduel tussen Zweden en België. De schutter, een man van Tunesische afkomst zonder geldige verblijfsdocumenten, veroorzaakte grote verontwaardiging. In de nasleep van deze tragedie zagen we hoe sommige politici de emoties van de bevolking misbruikten door mensen zonder papieren over één kam te scheren en te stigmatiseren op basis van de daden van één individu.

Het debat na deze terreurdaad draaide voornamelijk om het terugkeerbeleid in plaats van echte veiligheidskwesties. Een week later bleek dat Tunesië zélf om de uitlevering van de dader had gevraagd, maar dat België hier geen gevolg aan had gegeven. De Belgische overheid erkende dan ook deze ernstige fout en de bevoegde minister nam ontslag. Het verblijfstatuut van de dader was geen bepalende factor in deze tragedie, maar de schade voor mensen zonder verblijfspapieren was berokkend.

Mensen zonder papieren vormen 0.95% van de totale Belgische bevolking, zo’n 112.000 mensen volgens demografen van de VUB.
Vormen zij werkelijk een bedreiging voor onze veiligheid? Velen van hen zijn gewone mensen die een beter leven zoeken voor zichzelf en hun familie. Je kent ze als de moeder van een klasgenoot van je kind, als de kruidenier op de hoek van je straat en als de persoon die je kantoren schoonmaakt of je verwarmingsketel controleert. Vaak leven ze in angst en onzekerheid en worden ze uitgebuit door malafide werkgevers.

In de afgelopen weken hebben individuen zich tot ons gewend om hun verhalen te delen en de impact van het heersende discours op hun leven te belichten. Een van die mensen, een moeder die al 13 jaar in België woont, deelde haar ervaring onderhet pseudoniem ‘Sarah’. Ze vertelde ons: “Mijn zelfbeeld veranderde van dat van een hoogopgeleide en sociaal betrokken vrouw die graag wilde bijdragen aan de samenleving naar iemand die als illegaal werd bestempeld, en bijgevolg als een crimineel werd beschouwd.” Desondanks benadrukt Sarah, “De realiteit is anders. Niet iedereen die zonder verblijfsvergunning leeft, is een crimineel.”

In plaats van deze groep te demoniseren op basis van de daden van één individu, moeten we als samenleving solidariteit en realisme tonen. Daarom hebben wij ons, samen met belangenorganisaties van mensen zonder papieren, ons verenigd in het Nationaal Platform In My Name, waarin we pleiten voor een ander, menselijk migratiebeleid, dat rekening houdt met de realiteit.

Wij pleiten voor een hervorming van de wetgeving die nodig is om een einde te maken aan een systeem dat vandaag te vaak onrechtvaardige situaties van onwettig verblijf creëert. Dan denken we aan mensen die gevlucht zijn voor geweld of vervolging maar geen asiel krijgen, buitenlandse werknemers die een bijdrage leveren aan onze economie maar geen verblijfsvergunning kunnen krijgen en kwetsbare mensen zoals zieken en slachtoffers van geweld.

In plaats van deze mensen te isoleren, moeten we deze mensen integreren in onze samenleving. In afwachting van zo’n grondige hervorming mag een regularisatiecampagne, op basis van duidelijke criteria en ondersteund door een onafhankelijke adviescommissie geen taboe zijn. We zijn trouwens niet alleen met deze vraag. Uit een heel recente peiling blijkt dat 58 procent van de Belgen voorstander is van zo’n campagne. Logisch ook, een duidelijk en menselijk migratiebeleid, dat juridische zekerheid garandeert, zorgt in de toekomst voor meerdere winnaars: de economie, de samenleving én de migrant zelf.

Laten we in deze moeilijke tijden moed tonen en proberen streven naar eenheid in plaats van terug te vallen op angst en zondebokpolitiek. Laten we onze focus richten op échte veiligheidskwesties en vermijden dat hardwerkende individuen en gezinnen de dupe worden van één individuele laffe daad. Laten we samenwerken om de veiligheid van iedereen in onze samenleving te waarborgen.

Met verenigde groet,

Avansa Regio Brugge, Netwerk Tegen Armoede, Brussel Platform Armoede, Gent zonder Grenzen, Buddynetwerk Aalst, De Vrouwenraad, Filet Divers, Gent Samen Solidair, Helderrecht, JRS Belgium, Netwerk Tegen Armoede, Pax Christi, SAAMO, Tisson des liens, pas des menottes, Vlos, Vluchtelingenwerk, Vluchtelingenwerk Klein-Brabant, Vrede vzw, Recht op Migratie, Welkom & Co, Wereldhuis Bonangana, House of Compassion, Hand in Hand tegen racisme vzw en het ACV