Dirk Draulans

‘Doorbreken van cordon sanitaire in Ranst? Vorig bestuur moet vooral in eigen boezem kijken’

Dirk Draulans Bioloog en redacteur bij Knack.

Het doorbreken van het cordon sanitaire rond het Vlaams Belang in de Antwerpse gemeente Ranst heeft meer met het vorige bestuur te maken dan met het nieuwe. Dit is vooral een kwestie van omhooggevallen politieke ego’s.

Ex-burgemeester Johan De Ryck (N-VA) van de gemeente Ranst stond bijna te janken van ellende nadat hij eindelijk bereid was gevonden om commentaar te geven op het feit dat zijn politieke tegenstanders een bestuurscoalitie hadden gevormd met het Vlaams Belang – een primeur in de Vlaamse politiek. Hij kwam niet verder dan een schamele beschuldiging van platte postjespakkerij!    

Ex-eerste schepen Luc Redig (Groen) stond voor de televisiecamera’s ostentatief met een zwarte vlag te zwaaien voor het lokaal waar het doorbreken van het cordon sanitaire tegen het Belang werd aangekondigd. Hij had het met veel drama over een zwarte dag voor de gemeente.

Maar beide heerschappen zouden beter vooral in eigen boezem kijken. Hun verantwoordelijkheid in het doorbreken van het cordon in Ranst is groot. Ze zijn afgerekend op een lamentabel bestuur, dat gekenmerkt werd door wat iemand typeerde als: ‘hooghartig met enkele gelijkgezinden in een ivoren toren kruipen en van daaruit doen alsof er met niemand anders rekening moet worden gehouden’.

De Ryck verloor als zittend burgemeester van een partij die het toch niet slecht deed in de verkiezingen, liefst 9 procent van de stemmen in vergelijking met zes jaar geleden. Redig en GroenRanst gingen 6 procent achteruit. In de lijst van voorkeursstemmen kwam Redig uit op de 30ste (!) plaats met amper 322 stemmen. Dan heb je niet veel mensen overtuigd met je beleid. Burgemeester De Ryck had er 1141, een pak minder dan de winnaar van de verkiezingen: Bart Goris, een liberaal die met een aantal CD&V’ers de lokale lijst PIT vormde. Hij haalde 1541 voorkeursstemmen.

Als Johan De Ryck het woord moet voeren, leest hij niet zelden op saaie wijze een tekst af van een laptop. Hij liet zich niet betrappen op een solide visie over zijn bestuur en verloor zich finaal in onhandige pogingen om de vorige bestuurders, een coalitie van Open VLD en CD&V, te beschuldigen van belangenvermenging tijdens hun bestuur. Een week voor verkiezingsdag kregen alle inwoners van Ranst een brief van de burgemeester in de bus, waarin hij dat nog eens oprakelde. Het leverde hem meteen een klacht over laster en eerroof op.

In een debat op de lokale televisie vlak voor de verkiezingen versprak De Ryck zich op magistrale wijze. In een poging te ontkennen dat hij Ranst in de greep van projectontwikkelaars had gebracht, had hij het over ‘projectoren’: een verbastering van projectontwikkelaars en bouwpromotoren. De voorbije zes jaar kregen de inwoners van Ranst regelmatig plannen voor verkavelingen voor de voeten geworden, waarbij vooral de Groene schepen Redig opviel door een hardnekkige verdediging van de projecten. Een industrieweg dwars door beschermde natuurgebieden, verkavelingen in overstromingsgevoelige zones, een verkaveling tegen een prachtig bos, Groen zette er graag zijn schouders onder!

Redig profileerde zich daarbij als een arrogante betweter die geen tegenspraak duldt. Dat krijg je als mensen die in feite niet geschikt zijn om te besturen, toch een vorm van macht verwerven. Ze raken verblind. Tegen een van de verkavelingsprojecten kwamen meer dan vijfhonderd bezwaarschriften van burgers, die genegeerd werden. Tegen de industrieweg kwam bezwaar van vier grote natuur- en milieuverenigingen. Ook daar hield GroenRanst geen rekening mee. Meer zelfs: er zou meer natuur zijn na de aanleg van de weg dan ervoor! Dat is een zin die je verwacht van CD&V of Open VLD, maar nooit van iemand met een groen profiel, zelfs niet als dat profiel slechts lichtgroen is.

Redig en De Ryck hebben veel te weinig rekening gehouden met wat de bewoners van Ranst van hun plannen vonden. Het zou interessant zijn eens te berekenen hoeveel bezwaarschriften ze  naast zich hebben neergelegd. Daar werden ze op afgerekend. Ranst is een vrij rijke gemeente, met inwoners die zich niet zomaar laten doen. De twee moeten dus niet komen janken, ze hebben het grotendeels zelf gezocht.

Vooral De Ryck toont zich een slechte verliezer. Hij deed nog een ultieme poging om het initiatiefrecht voor de coalitievorming te krijgen door niet te reageren op uitnodigingen van de nieuwe PIT-verkozenen. Hij stelde ook al bij voorbaat eisen, zoals het feit dat de personen die hij viseerde in zijn queeste voor het aantonen van belangenvermenging geen schepen mochten worden.

Uiteindelijk besliste PIT om samen met een aparte liberale fractie onder de naam Vrij Ranst te gaan besturen. De enige manier om daarmee een meerderheid te halen zonder op de vorige bestuurspartijen een beroep te moeten doen, was het inschakelen van het Vlaams Belang, met 14,6 procent van de stemmen in de gemeente niet eens zo groot. Maar boegbeeld Christel Engelen haalde wel 805 voorkeursstemmen, waarmee ze op de derde plek kwam, na de nieuwe en de vorige burgemeester. De Ryck stond erbij en keek ernaar. Hij was buitenspel gezet.  

Er zijn een aantal lessen te trekken uit het gebeuren. Zoals: niet iedereen is in staat om op adequate wijze te besturen, zelfs niet op gemeentelijk niveau. Het cordon is gebroken als gevolg van enkele opgeblazen ego’s die niet verder konden kijken dan hun neus lang is. Vooral GroenRanst zal in eigen boezem moeten kijken. Het is duidelijk dat de partij met Luc Redig als kopstuk niet het juk van zijn lamentabele beleid als schepen zal kunnen afgooien. Wat is de bestaansreden van een partij als Groen als ze zich vooral in haar brochures en campagnes als groen manifesteert, maar niet in haar daden? Redig leek op een gegeven ogenblik wel de vleesgeworden hypocrisie, met een levensgroot verschil tussen woorden en daden.

Het is een euvel waar op een bepaalde manier ook Groen als nationale partij mee te maken krijgt. Iemand als Jeremie Vaneeckhout, een van de twee covoorzitters van Groen die er na twee slechte verkiezingen de brui aangeven, is te veel een schipperaar om een verschil te kunnen maken. Je verliest op die manier groene kiezers, maar je wint er bijna niemand bij. In moeilijke omstandigheden moet je meer dan ooit op een vaste lijn blijven.

De vraag is nu of er in Ranst veel te merken zal zijn van de aanwezigheid van een schepen van Vlaams Belang in het bestuur – ze veranderde de naam van haar partij al in Ons Ranst. Er is een asielcentrum in Ranst, een doorn in het oog van sommigen, maar er wordt toch vooral op gewezen dat asielzoekers nuttig zijn in een gemeente met veel grote tuinbouwbedrijven, waar goedkope arbeiders meer dan welkom zijn. Als er economische belangen in het spel zijn, haalt pragmatisme het doorgaans van ideologie.

Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken was blij als een klein kind dat onverwacht iets van Sinterklaas gekregen heeft, nu het cordon officieel doorbroken is. Maar of hij daarmee eindelijk met de grote jongens zal kunnen spelen, is zeer de vraag. De echte grote jongens (en meisjes) – de nationale voorzitters van CD&V en Open VLD – lieten onmiddellijk weten dat ze de lidkaart van leden van hun partij die deel uitmaken van PIT en Vrij Ranst meteen introkken. Voor hen blijft het cordon overeind.

Het beloven desondanks interessante politieke tijden te worden in Ranst.

Partner Content