De Vlaamse liberalen likken hun wonden na verkiezingsnederlaag – volledig partijbestuur neemt ontslag

Het volledige partijbestuur van Open VLD neemt ontslag na de historische verkiezingsnederlaag. Dat heeft ontslagnemend partijvoorzitter Tom Ongena maandagmiddag aangekondigd na het liberale partijbureau.  

Tom Ongena kondigde zondagavond al zijn eigen ontslag aan, maar nu stapt ook het volledige partijbestuur op. De forse verkiezingsnederlaag van zondag is “een collectieve verantwoordelijkheid van het hele partijbestuur”, zei de ontslagnemende voorzitter, en “niet enkel van Alexander De Croo en mezelf”. 

De liberalen schrijven onmiddellijk ledenverkiezingen uit voor een nieuwe voorzitter en partijbestuur. Kandidaten hebben zes weken om zich aan te bieden. De procedure moet tegen het einde van de zomer rond zijn, zei Ongena. Hijzelf is geen kandidaat meer. 

De ontslagnemende voorzitter hield zich op de vlakte over de koers die de nieuwe ploeg moet uittekenen. Dat wordt “de inzet van de voorzittersverkiezingen”, maar er is in elk geval veel talent in de partij, zei hij.

Voor Jean-Jacques De Gucht, de enige liberaal naast Ongena die na afloop van het partijbureau nog een verklaring aflegde aan de pers, moet het iemand uit de donkerblauwe stal zijn. “Ik ben er altijd van overtuigd dat een liberale voorzitter de rechtse economische kaart trekt en ethisch voor vrijheid staat”, zei de Oost-Vlaming.

Dat De Gucht zelf niet verkozen raakte in de Kamer doet pijn, gaf hij ook toe. “Ik heb jarenlang heel graag en met overtuiging aan politiek gedaan.”

Dat Open VLD voor een oppositiekuur gaat lijkt intussen duidelijk.

Ook als MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, de grote winnaar in Franstalig België, de Vlaamse zusterpartij zou vragen om mee in een federale regering te stappen zijn de Vlaamse liberalen geen kandidaat, benadrukte Ongena nog eens. “Dat zegt het partijbestuur heel duidelijk. De kiezer heeft een signaal gegeven.”

Binnen Open VLD wordt de analyse van de verkiezingsnederlaag de volgende weken verder intern gemaakt.

Over de rol van MR-voorzitter Bouchez, die wel vaker als een stoorzender binnen Vivaldi werd gezien en zo mogelijk premier De Croo ondermijnde, wilde Ongena niets kwijt, net als over de politieke toekomst van premier De Croo.”Het is ook niet aan mij om daar iets over te zeggen”, vond hij. 

De premier zelf deed daar maandagochtend ook nog geen uitspraken over. Zijn toekomst moet hij met zijn echtgenote bespreken, klonk het bij het verlaten van het partijbureau. De eerste minister hoopt wel dat er snel een opvolger of opvolgster is voor de Wetstraat 16.

Voormalig voorzitter Egbert Lachaert was voor aanvang van het partijbureau nog erg hard voor De Croo en Ongena. Volgens de Oost-Vlaming zijn er “strategische fouten” gemaakt in de campagne en heeft de beslissing om vol in te zetten op de premier en zijn centrumlinkse regering mee tot het “rampzalige resultaat” van zondag geleid. Of hij zelf opnieuw voorzitter wil worden, wilde hij niet zeggen.

Voor de aanvang van het partijbureau reageerden nog een aantal andere liberale kopstukken kort op de verkiezingsnederlaag.

Maggie De Block

Oud-minister Maggie De Block pleit voor een herstelplan voor Open VLD. Dat zei ze voor aanvang van het partijbureau.  De voormalige minister van onder meer Volksgezondheid heeft geen verklaring voor de historische verkiezingsnederlaag van de liberalen. ‘Ik heb gedaan wat ik kon’, zei ze.

Alexia Bertrand

Ontslagnemend staatssecretaris Alexia Bertrand (Open VLD) blijft achter premier Alexander De Croo staan. Hij is ‘een echte leider die altijd zijn verantwoordelijkheid neemt.’ Ondanks de historische verkiezingsnederlaag voorspelt Bertrand ‘een mooie toekomst’ voor de Vlaamse liberalen.

Open VLD zette tijdens de verkiezingscampagne alles in op De Croo, maar dat pakte verkeerd uit. Bertrand, die middenin de legislatuur vanuit de MR werd opgevist om Eva De Bleeker te vervangen als staatssecretaris voor Begroting, valt de premier niet af, maakte ze duidelijk bij aanvang van het liberale partijbureau. De Croo ‘heeft dat fantastisch gedaan’, zei ze. De reden waarom de verkiezingen zo slecht zijn uitgepakt moet volgens Bertrand nog geanalyseerd worden.

Gwendolyn Rutten

Volgens Vlaams minister en oud-partijvoorzitter Gwendolyn Rutten heeft Open VLD tijd nodig om de forse verkiezingsnederlaag -een ‘opdoffer’- te verwerken. ‘Vandaag beginnen we daarmee’, klonk het voor aanvang van het liberale partijbestuur.

Gwendolyn Rutten heeft vannacht ‘bijna niet geslapen’, zei ze. Of ze zelf opnieuw kandidaat-voorzitter is nu Tom Ongena zijn vertrek heeft aangekondigd, wilde ze niet kwijt. De partij moet in elk geval wel ‘grondig vernieuwen’, vindt de Vlaams-Brabantse.

Van Quickenborne zet stap op zij in Kortrijk

De burgemeester van Kortrijk Vincent Van Quickenborne (Open VLD) zet een stap opzij voor de gemeenteraadsverkiezingen in oktober. Niet Van Quickenborne, maar Ruth Vandenberghe zal lijsttrekker zijn op de nieuwe Stadslijst Kortrijk. Dat bevestigt Vandenberghe maandag zelf. De beslissing werd genomen na de tegenvallende verkiezingsresultaten van zondag.

Open VLD en daarbij ook Vincent Van Quickenborne keken zondag aan tegen tegenvallende verkiezingsresultaten. Van Quickenborne haalde als lijsttrekker voor de Kamer een kleine 14.000 stemmen, terwijl dat er in 2019 nog ruim 40.000 waren. Daarom zet hij nu een stap opzij in Kortrijk.  Ruth Vandenberghe, die drie jaar lang waarnemend burgemeester was in Kortrijk, zal lijsttrekker worden voor de lokale stadslijst en gaat daarmee voor de burgemeesterssjerp. “Ik ben heel strijdvaardig en wil er echt voor gaan om een positief verhaal in onze stad te verwezenlijken. Ik kreeg de smaak te pakken als waarnemend burgemeester en wil er nu opnieuw voor gaan”, zegt Vandenberghe.