‘De regering-De Wever zal géén werk maken van het in kaart brengen van de roerende inkomsten’

Voor het huren van een sociale woning bestaat er een middelentoets, voor het betalen van kinderopvang of ontvangen van een renovatiepremie niet. Er klopt iets niet.

Wie een sociale woning wil, moet de middelentoets doorstaan: uittreksels met het saldo op spaar-, betaal-, termijn- en effectenrekeningen moeten aantonen dat een bepaalde grens niet wordt overschreden. ‘Met de middelentoets maken we het mogelijk om misbruiken eruit te filteren en verhogen we het rechtvaardigheidsgevoel binnen de sociale huur’, zei toenmalig Vlaams minister van Wonen, Matthias Diependaele (N-VA), bij de invoering begin 2024.

De voorbije maanden waren er hooglopende discussies binnen de Vlaamse regering onder leiding van diezelfde Diependaele over het invoeren van een middelentoets voor het betalen van kinderopvang en het verkrijgen van een renovatiepremie. De hamvraag was op welke basis dat bedrag moet worden berekend. Op basis van het inkomen uit arbeid, zoals vandaag het geval is? Of op basis van een ‘ruimer inkomensbegrip’ waarin ook de roerende inkomsten, dus de dividenden, interesten en meerwaarden worden meegeteld?

En hoe moet zo’n middelentoets dan in de praktijk lopen? Vlaanderen kan voorzien dat bij de aanvraag van een renovatiepremie of inschrijving voor kinderopvang uittreksels worden voorgelegd met het saldo op spaar-, betaal-, termijn- en effectenrekeningen. Toegegeven, dat is omslachtig, maar voor sociale woningen is dat de regel. 

‘De meerwaardebelasting is een misbaksel. Maar misschien is dat net de bedoeling’

Idealiter wordt de middelentoets gekoppeld aan de fiscale aangifte, maar daarin zijn vandaag de roerende inkomsten niet opgenomen. Het is de federale regering die daarvoor moet zorgen. Daar stuurt de Vlaamse regering ook op aan, want ze ‘maakt werk van een ruimer inkomensbegrip, waarbij we ook kijken naar de roerende inkomsten’ en ‘gaat daarvoor in overleg met de federale overheid’, zo staat er in het Vlaamse regeerakkoord.

Concreet moet de Vlaamse minister van Financiën en begroting Ben Weyts overleg plegen met federaal minister van Financiën Jan Jambon. Net als Diependaele behoren ze allemaal tot de N-VA, dus dat zou vlot moeten gaan. Maar het is nu al duidelijk dat de federale regering onder leiding van Bart De Wever, ook N-VA, geen werk zal maken van het in kaart brengen van de roerende inkomsten.

Er komt niets van zo’n ‘ruimer inkomensbegrip’, terwijl het al lang realiteit moet zijn. Alleen dan kan een regering het belastinggeld verstandig herverdelen en misbruik voorkomen. Daarnaast is het ook een kwestie van rechtvaardigheid: je kunt niet als minister van Wonen een middelentoets opleggen aan de lagere sociale klassen als die een sociale woning willen en vervolgens als minister-president zo’n middelentoets niet opleggen aan de rijkere klasse van de samenleving als die subsidies wil voor een warmtepomp. Toekomstig voorzitter Valerie Van Peel heeft werk als ze van de N-VA een brede, sociale volkspartij wil maken.

Meerwaardebelasting: waarom moeilijk als het ook makkelijk kan, zoals in andere landen?