‘De protesten tegen de pensioenhervorming zullen elkaar blijven opvolgen’: nieuwe podcast ‘Tussen Wetstraat en Wall Street’ van Knack en Trends-Kanaal Z

De wereld van de politiek en de wereld van de economie zijn onlosmakelijk verbonden, daarom bundelen Knack en Trends-Kanaal Z hun krachten voor een nieuwe wekelijkse podcast: Tussen Wetstraat en Wall Street. Deze week is er aandacht voor de schokken in de dollarkoers en de pensioenhervormingen in België: ‘Premier De Wever creëert geen gevoel van urgentie.’

In deze eerste aflevering zetten Bert Bultinck (hoofdredacteur Knack) en Jan De Meulemeester (Head of Business News Trends-Kanaal Z) de toon. Samen met andere collega’s als Trends-Kanaal Z-hoofdredacteur Stijn Fockedey en Knack-redacteur Tex Van berlaer zullen zij wekelijks de politieke en economische actualiteit verteerbaar maken. Deze week was er alvast geen gebrek aan explosief nieuws, niet in eigen land, en al helemaal niet aan de andere kant van de oceaan.

Pensioenhervormingen: heikele evenwichtsoefening

In België zijn de hervormingsplannen van de federale regering-De Wever brandend actueel. Centraal staan de besparingen op de pensioenen – een thema dat altijd ontvlambaar blijft. Terwijl de besparingen op meerwaardebelastingen relatief beperkt zijn, moeten de pensioenen 2,4 miljard euro bijdragen, op een totaal van 17 miljard.

Waarom raken pensioenen zo’n gevoelige snaar? ‘De pensioenen raken aan de  kern van onze welvaartsstaat’, zegt Knack-hoofdredacteur Bert Bultinck. Een pensioen is niet zomaar een uitkering, maar ‘uitgesteld loon’, vinden veel onderwijzers, zorgverleners en ander overheidspersoneel. En hoewel hervormingen nodig zijn om toekomstige tekorten te vermijden, dreigen ze tegelijk een verdere daling van de levensstandaard te veroorzaken. Die spanning verklaart waarom magistraten en spoorwegpersoneel deze week luidruchtig hun onvrede uitten.

Extra gevoelig ligt de discussie over de pensioenvoordelen van politici. Met een referentieloon van bijna 9.500 euro bruto per maand en aanvullende onkostenvergoedingen bouwen zij immers aanzienlijk hogere pensioenen op dan de gemiddelde werknemer. Een situatie die bij een deel van de bevolking kwaad bloed zet, zeker nu zware inspanningen worden gevraagd van andere beroepsgroepen.

‘Waarom blijft het zo stil over de pensioenhervormingen bij premier De Wever’, vraagt Bultinck zich af? Als de bevolking meer doordrongen zou worden van de noodzaak van de sanering, dan zou het draagvlak voor de protesten kleiner worden. Nu zullen de straten blijven volstromen. De protesten tegen de pensioenhervormingen zullen blijven komen.

En zo komt de verloning van parlementsleden weer in het vizier. ‘Dat is een politieke evergreen’ zegt Jan De Meulemeester: ‘de vraag hoeveel politici waard zijn flakkert om de zoveel tijd op, naar aanleiding van telkens een ad hoc situatie, zoals deze week. Hun brutoloon stemt grosso modo overeen met dat in onze buurlanden. Maar het is een typisch Belgische vergoeding: wegens hoge belastingen op het brutobedrag wordt het aangevuld met de onbelaste forfaitaire onkostenvergoeding. Die bedraagt inmiddels 2650 euro per maand. Waardoor een Belgisch parlementslid uiteindelijk 1000 euro netto per maand meer verdient dan zijn Nederlandse evenknie.’

Wall Street in de ban van Trump

Ook in de Verenigde Staten is de spanning voelbaar. Jan De Meulemeester: ‘Donald Trump lijkt met elke bocht zijn onvoorspelbaarheid te bewijzen. De voormalige president maakte deze week drie spectaculaire wendingen: een tijdelijke bevriezing van invoertarieven, een diplomatieke aanvaring gevolgd door verzoening met de voorzitter van de Federal Reserve, en bezorgde reacties op de obligatiemarkten.’

Die markten zijn cruciaal: ze financieren de gigantische Amerikaanse staatsschuld van meer dan 37.000 miljard dollar. Als beleggers hun vertrouwen verliezen – wat vorige week dreigde te gebeuren – stijgen de rentekosten razendsnel. Dat kan dramatische gevolgen hebben, niet alleen voor de Amerikaanse economie, maar ook voor de wereldwijde financiële stabiliteit.

Jan De Meulemeester schetst Trump als ‘een soort moderne Dr. Jekyll en Mr. Hyde: wispelturig, impulsief, maar tegelijk gevoelig voor het oordeel van de financiële markten. Het ene moment de bullebak, het andere moment een man die zich laat corrigeren door de Amerikaanse obligatierentes. Dat laatste is een geruststelling voor wie vreest dat hij zijn eigen economie in de afgrond zou storten – al blijft waakzaamheid geboden.’

Alles is politiek, alles is economie

De podcast eindigt met een blik op een andere wereldleider: paus Franciscus, die zich kritisch opstelde tegenover het kapitalisme. Dit weekend is er de begrafenis, waar ook Donald Trump zal verschijnen. Knack ging deze week dieper in op het zogenaamde ‘cafetariakatholicisme’ van een aantal Trump-getrouwen, zoals zijn vicepresident JD Vance. In Trends wordt deze week gepleit voor een paus die de vrije markt herwaardeert, zeker nu het protectionisme wereldwijd weer oprukt. Een paus met sympathie voor de vrijhandel zou de wereldeconomie kunnen vooruithelpen.

Of het nu gaat over pensioenen, handelsoorlogen of pauskeuzes: economie en politiek zijn onlosmakelijk verweven. Dat is precies de rode draad van Tussen Wetstraat en Wall Street.