Hopelijk was het een leugen, maar waarschijnlijk is het de waarheid. Toen PS-voorzitter Paul Magnette vorige week de vraag voorgeschoteld kreeg of hij nog contact had gehad met N-VA-voorzitter Bart De Wever was het antwoord ‘absoluut niet’. Dat wekt weinig vertrouwen voor de periode na de verkiezingen. Voor gelijk welke Franstalige kandidaat-premier zou een open lijn met de belangrijkste partijvoorzitter van Vlaanderen een troef moeten zijn.
Nog curieuzer was dat Magnette in De afspraak op vrijdag een moreel argument voor dat stilzwijgen uit de kast haalde. Hij wees elk contact met De Wever stellig af: ‘Ik heb alleen maar contact met de voorzitters van Vivaldi’. Hij voegde eraan toe dat hij geen persoonlijke problemen heeft met De Wever. (Dat is toch iets.) Maar hij zei ook dat het ‘niet correct’ en ‘niet loyaal’ zou zijn om contacten te hebben met partijen van de oppositie’. Nou.
Magnette wil de indruk vermijden dat er contact zou zijn met De Wever. Meer nog: hij vindt het zelfs van ontrouw getuigen mocht er wél contact zijn. Voor alle duidelijkheid: het gaat niet om duistere achterkamerdeals, het gaat om ‘contact’ – een uitwisseling van ideeën, of misschien zelfs maar een Whatsappje. Dat kan vandaag blijkbaar niet. Alsof dat niet het wezen van de democratie is: praten met mensen met wie je het niet eens bent.
Het is ironisch: de voorzitters praten niet met elkaar, dat zeggen ze tegen iedereen die het wil horen. Maar ze weten blijkbaar wel perfect wat de andere denkt.
Aan de vooravond van wat wel eens een catastrofaal lange federale regeringsvorming kan worden, is dat niet alleen onbegrijpelijk. Dat Magnette het op dit precaire moment not done vindt om met De Wever te praten – of niet op tv wil toegeven dat hij dat doet – verraadt een gebrek aan maturiteit. Je moet je kiezers te vriend houden in campagnetijd, maar je moet ze ook eerlijk durven te vertellen hoe het ervoor staat.
Natuurlijk: voor veel Franstaligen is De Wever nog altijd de baarlijke duivel, amper beter dan Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken. Maar Magnette zou de Franse colère perfect kunnen vermijden door de hele kwestie in het midden te laten en deze of gene journalist met een kluitje in het riet te sturen: ‘Dat ga ik niet aan uw neus hangen’. Het is iets wat De Wever al vaker heeft gedaan in het verleden, en je zou hopen dat de PS-voorzitter hetzelfde zou doen op de Vlaamse openbare omroep. Maar nee: Magnette moest en zou manifest afstand nemen.
Tegelijk is er ook aan de andere kant niet veel ruimte. Ook de N-VA houdt alle deuren dicht. Als het niet is door de hel en verdoemenis van de PS-staat te prediken, dan wel door met het Vlaams Belang te blijven flirten. Net dit weekend noemde Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) het Vlaams Belang dit weekend ‘een partij als een ander’. Van de Chinese Muur die zijn partijvoorzitter al jaren tussen hem en het Vlaams Belang ziet staan leek hij nog nooit te hebben gehoord.
Uiteraard moet Magnette voor zijn eigen achterban voor de meest linkse regering mogelijk gaan – een of andere vorm van Vivaldi II dus, zonder N-VA. En uiteraard is een eventuele samenwerking van N-VA en Vlaams Belang op Vlaams niveau dan een troef voor de PS. Het is het ideale voorwendsel om federaal niet met de N-VA in zee te moeten gaan. Voor wie de logica daarvan was ontgaan legde Bart De Wever het twee dagen later in De Zevende Dag nog eens haarfijn uit. Aangezien het Vlaams Belang federaal niet kan en niet wil meedoen, wrijft de PS zich in de handen, aldus De Wever. Letterlijk: ‘Magnette ziet dat en zegt: elke stem die van N-VA naar Vlaams Belang doorschuift zit netjes in de frigo’. Het is ironisch: de voorzitters praten niet met elkaar, dat zeggen ze tegen iedereen die het wil horen. Maar ze weten blijkbaar wel perfect wat de andere denkt.
‘De PS moet haar verantwoordelijkheid nemen’ zei de Gentse politicoloog Carl Devos vrijdag in het gesprek met Magnette. Dat is waar. Maar als Magnette niet wil, dan kan het initiatief toch evengoed van de andere kant komen? Er is vast een discreet optrekje te vinden waar de Vlaamsnationalist en de ecosocialist het uitgebreid over de toekomst van het land kunnen hebben. Of vindt De Wever het heimelijk toch fijner om tegen de schenen van Vivaldi II te schoppen?
