CD&V mispakt zich aan deepfake van Jean-Luc Dehaene

Met behulp van artificiële intelligentie heeft de CD&V oud-premier Jean-Luc Dehaene opnieuw tot leven gewekt. Het opzet getuigt van weinig goede smaak.

‘The beast is back.’ Met een parafrase van zijn beroemde boutade ‘let the beast go’ begint Jean-Luc Dehaene de kijker toe te spreken. ‘Respect werkt’, zegt hij op het einde. ‘Zeg dat de ervaren gids het gezegd heeft.’

Het filmpje van Dehaene, die in 2014 overleed, is een zogenaamde deepfake. Met behulp van artificiële intelligentie moet het lijken alsof Dehaene de CD&V van vandaag aanbeveelt. ‘Het past in de precampagne die CD&V momenteel voert over meer respect voor de mensen’, laat de nationale partijwoordvoerder weten. De partij knipoogt zo ‘op een speelse manier’ naar haar historische verwezenlijkingen.  In een eerdere video voor die campagne veranderde de beeltenis van voorzitter Sammy Mahdi telkens in een andere persoon, terwijl de stem van Mahdi onveranderd bleef.

De partij lijkt zelf te beseffen dat haar stunt niet voor de hand ligt. ‘We doen dit met het grootste respect en hebben vooraf toestemming gevraagd aan de familie’, benadrukken de christendemocraten. ‘Zij hebben het filmpje ook vooraf bekeken.’

(Lees verder onder de video)

‘Respectloos’

Toch blijft het een gevoelig opzet. Doden artificieel tot leven wekken is een ding, maar het is een ander om hen beweringen in de mond te leggen als zouden ze de partij anno 2023 volledig steunen. De CD&V had de simulatie bijvoorbeeld ook kunnen gebruiken als waarschuwing voor het mogelijke gevaar van nepnieuws door middel van deepfakes. Sammy Mahdi en co. kozen een andere weg. Het spreekwoord ‘over de doden niets dan goeds’ wordt omgekeerd: de doden zeggen niets dan goeds over ons. De gimmick voelt voor sommigen dan ook wrang aan.

Op sociale media wordt er niet alleen door politieke tegenstrevers gesproken over ‘respectloos’ gedrag. Onder meer onderwijsexpert Dirk Van Damme tweet dat het opzet ‘compleet verwerpelijk’ is. ‘Dit doe je echt niet.’ Politoloog Carl Devos (UGent) zegt dat hij hoopt dat ‘dit niet het niveau van de komende campagne wordt’.

DataNews-journalist Pieterjan Van Leemputten vindt het filmpje ‘visueel niet slecht gedaan’, maar zegt dat het ‘ethisch en inhoudelijk schandalig is om een overleden politicus te reanimeren voor wat platte campagne’. En nog: ‘Ontsla iedere “communicatiespecialist” die dit heeft voorgesteld en goedgekeurd.’

Al zullen die specialisten wellicht tegenwerpen dat er nu tenminste over de partij wordt gesproken.