Bouchez (MR) gooit zich opnieuw als een olifant in een porseleinenkast in de Brusselse formatie

‘Brussel staat in de fik,’ zegt MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez ‘en niemand neemt zijn verantwoordelijkheid.’ Hij wil samen met Brussels formateur David Leisterh (MR) gesprekken opstarten met de andere Franstalige partijvoorzitters om de formatie uit het slop te halen.

Een persconferentie van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez en Brussels formateur David Leisterh over de vastgelopen Brusselse formatie was informeel aangekondigd als ‘disruptief.’ Dat was ze ook wel, in de zin van: Bouchez leek de zaakjes opnieuw zelf helemaal in handen te nemen en gaf elke potentiële Franstalige coalitiepartner, maar toch vooral de PS die een aantal weken geleden de onderhandelingstafel verliet, een veeg uit de pan. Hoe dat coalitiebevorderend kan werken, is natuurlijk zeer de vraag.

Geruchten dat de veelgeplaagde formateur Leisterh, die na zes maanden nog steeds geen werkbare Franstalige meerderheid heeft in Brussel, er de brui aan zou geven, bleken ongegrond. Ondanks de uitzichtloze toestand denkt Leisterh niet aan stoppen. Pro memorie: er is zelfs nog geen begin van Brusselse regeringsonderhandelingen. Toen de Nederlandstaligen vijf maanden na de verkiezingen eindelijk een meerderheid hadden met de N-VA erbij, stelde de Brussels PS-voorzitter Ahmed Laaouej een veto, en verliet hij vervolgens de onderhandelingstafel. Sindsdien zit alles muurvast.

‘Het ziet er hopeloos uit voor Brussels formateur David Leisterh (MR)’

Leisterh, die het heeft gehad met Laaouej, probeerde de voorbije weken een alternatieve Franstalige meerderheid op de been te brengen met Ecolo en DéFi, de twee grote verliezers van de regionale verkiezingen. Défi houdt de deur op een kier, maar Ecolo slaat ze hard dicht. Om vele redenen, maar met name ook omdat de N-VA volgens Ecolo-covoorzitter Marie Lecocq een partij van racisten en klimaatsceptici is.

Brutale poging

Nu de Brusselaars er zelf niet uit raken, aldus Bouchez en Leisterh, moeten de Franstalige partijvoorzitters mee over Brussel en broodnodige institutionele hervormingen komen onderhandelen. ‘Brussel heeft te veel verkozenen, te veel structuren en te veel uitgaven,’ zei Bouchez op de persconferentie. Hij noemde de toestand van Brussel ‘dramatisch’ op het gebied van veiligheid, economie en publieke financiën.

‘Maar als het gaat over partijvoorzitters kan de MR alleen maar PS-voorzitter Paul Magnette bedoelen. Alle andere Franstalige partijvoorzitters hebben al mee aan tafel gezeten,’ klinkt het in kringen van Brusselse onderhandelaars. ‘Dan hadden Bouchez en Leisterh toch beter Magnette een sms kunnen sturen, in plaats van gedurende een hele persconferentie de PS te schofferen. Zo’n brutale poging, waarbij je mensen bijna sommeert om aan tafel te komen, is toch niet bedoeld om soelaas te brengen? Brussel staat in de fik, zegt Bouchez, en vervolgens gooit hij zelf olie op het vuur.’

Geen woord Nederlands

‘De opening die de MR maakt voor institutionele hervormingen is natuurlijk interessant, reageert politoloog Nicolas Bouteca (UGent). ‘De spelregels in Brussel botsen gigantisch op hun grenzen. We hebben nu bijvoorbeeld aan Nederlandstalige kant in het Brussels Parlement verkozenen van het Team Fouad Ahidar (TFA) die geen woord Nederlands spreken.’

Maar in de huidige omstandigheden lijkt het de politoloog niet aangewezen om de aartsmoeilijke Brussel formatie nog extra te bezwaren met institutionele dossiers. ‘Daar gaat het op dit moment in Brussel ook niet om,’ zegt Bouteca. ‘Het meest gevoelige punt in de hele discussie is dat de PS de N-VA er niet bij wil. Die belofte had Laaouej ook gekregen van Leisterh. Dan kun je wel zeggen dat Leisterh daar in theorie niets over te zeggen heeft, maar in de praktijk heeft de Franstalige Brusselse formateur doorgaans heus wel een vinger in de hele Brusselse regeringssamenstelling.’

Alleen zijn de Nederlandstaligen, met Groen, Vooruit, Open VLD en N-VA, vandaag niet van plan om vanwege een oekaze van Laaouej hun moeizaam bevochten meerderheid zomaar opnieuw prijs te geven.

Brusselse koning

De voorbije weken hoorde je soms in kringen van Brusselse onderhandelaars: ‘Brussel heeft een koning nodig.’ Iemand die, zoals in de federale regeringsvorming, even de formateur kan ontlasten en een bemiddelaar het veld kan insturen. MR en PS zijn de voorbije weken immers niet meer on speaking terms. ‘We beschikken in Brussel niet over de schokbreker van het paleis’, zei ook Bouchez op de persconferentie. ‘Dat maakt de dingen er niet makkelijker op.’

Al denkt Nicolas Bouteca dat ook een koning in de huidige omstandigheden weinig zou klaarspelen. ‘Deze toestand is toch ook een blamage voor David Leisterh. We verwachtten veel van hem, hij lijkt ook echt veelbelovend als politicus, maar in de voorbije maanden heeft hij als formateur door zijn onervarenheid toch steken laten vallen. Het is lang niet zeker of een koning dit nog zou kunnen rechtzetten. Want de koning is een toch soort sprekende pop, die zegt wat de partijvoorzitters of onderhandelaars hem influisteren.’

‘Komt er nog wel een volgende Brusselse regering?’

Chicken game

In de zoveelste ronde van het chicken game in Brussel tussen Ahmed Laaouej, die ondanks dat Brussel aan de rand van het bankroet balanceert geen haast lijkt te hebben, en Brussels formateur David Leisterh, die stilaan ten einde raad is, is die laatste op dit moment duidelijk aan de verliezende hand.

Laaouej heeft er alles aan gedaan om Leisterh te vloeren, en gevreesd wordt ook dat de sluwe PS-voorzitter eigenlijk droomt van een alternatieve Brusselse meerderheid van PS, PTB en Ecolo. ‘Het enige struikelpunt is dat Ecolo voorlopig niet mee wil’, zegt een onderhandelaar. Maar als die volksfrontmeerderheid er toch nog zou komen, dan gaan de poppen aan Nederlandstalige kant weer aan het dansen. Want het is ondenkbaar dat Open VLD, N-VA en zelfs Vooruit in de Brussels regering met de PTB in zee gaan.