‘Bart De Wever toont goede wil, zijn nota’s niet’

Steeds meer details uit de nota’s van formateur Bart De Wever belanden op de straatstenen. Die lijken recht uit het partijprogramma van de N-VA te komen, vinden de onderhandelaars. Toch geniet formateur Bart De Wever (N-VA) voldoende vertrouwen. ‘Alles hangt af van het uiteindelijke evenwicht.’

Afschaffing van de voordelige pensioenregeling voor militairen en treinbegeleiders, afschaffing van de ecocheques, geen indexering meer van het brutoloon maar van het nettoloon. Steeds meer details van de 31-pagina’s tellende nota van formateur Bart De Wever (N-VA) sijpelen naar buiten.

In die zogenaamde supernota, waarin De Wever de thema’s fiscaliteit, pensioenen en arbeidsmarkt samenneemt, zit de ruggengraat van een mogelijk regeerakkoord van de Arizona-coalitie van de N-VA, Vooruit, de CD&V, de MR en Les Engagés. Het zijn drie domeinen waar de Europese Commissie nauwlettend op zal toekijken in het kader van de sanering van 28 miljard euro die ons land de komende jaren te wachten staat. Het is geen toeval dat De Wever de drie domeinen samenvoegt en en petit comité met de partijvoorzitters bespreekt. Dit is geen voer voor kleine werkgroepjes.

Zodra de eerste details uitlekten, weerklonk al kritiek. Alleen CD&V-voorzitter Sammy Mahdi deed dat on the record, door de nota-De Wever maandag als ‘onevenwichtig’ te bestempelen.

In de coulissen valt te horen dat de N-VA-nota’s ‘te zwart-geel kleuren’. De bollebozen van de N-VA-studiedienst leggen teksten voor die rechtstreeks uit het N-VA-verkiezingsprogramma lijken gekopieerd. Een onderhandelaar: ‘Bart De Wever is van goede wil, maar zijn nota’s niet.’

Geld en geluk (deel 1): waarom maakt geld ons niet zomaar gelukkig?

Show me the money

De partijvoorzitters tonen nochtans begrip. De N-VA is de grootste partij binnen Arizona. Tegenover de federale verkiezingen van 2019 heeft ze weliswaar een Kamerzetel verloren, maar ze heeft ook stemmen gewonnen. ‘Het zou raar zijn van de N-VA om vanaf het begin veel toegevingen te doen’, klinkt het bij een onderhandelaar. ‘Maar wat nu op tafel ligt, is gewoon het N-VA-programma.’ Jan Jambon (N-VA) zit als enige niet-voorzitter mee aan tafel. Volgens de andere partijen zou niet de formateur, maar hij over de N-VA-partijlijn moeten waken.

Wat nog ontbreekt in de supernota: de begrotingstabellen. Show me the money: wie geen cijfers plakt op maatregelen, kan veel beloven. ‘The devil is in the detail’, zegt een partijtopper. ‘Fiscaliteit is complexer dan een paar bullets oplijsten en keuzemenu’s maken.’ Alles hangt met alles samen en alleen vanuit dat besef kan een groot akkoord tot stand komen. ‘Alles hangt af van het uiteindelijke evenwicht.’

Op woensdag staat een nieuwe vergadering gepland met de centrale werkgroep van partijvoorzitters, Jambon en de ‘sherpa’s’, de inhoudelijke medewerkers. Er worden geen grote doorbraken verwacht voor het weekje verlof dat De Wever heeft ingelast tussen 5 en 11 augustus. Vanaf 12 augustus zal de N-VA-voorzitter met concreet cijfermateriaal moeten komen. De partijvoorzitters – opnieuw zij – zullen in de tweede helft van augustus ook de lastigste knopen in de overige thematische werkgroepen moeten ontwarren. Bedoeling is nog steeds om tegen 20 september te landen.

De rode draad bij de Arizona-onderhandelaars blijft evenwel het vertrouwen in De Wever. ‘De lekken zijn storend en helpen niet’, zegt een topper. ‘Maar tot nu reageren de meeste partijen nergens op. Dat toont aan dat iedereen het serieus meent.’

Zo komt de felste kritiek voorlopig van de socialistische vakbond ABVV. Op de radio ging algemeen secretaris Miranda Ulens dinsdagochtend dieper in op het gesprek dat ze maandag had met formateur De Wever. Dat was erg ontgoochelend. ‘Ze zijn ons liever kwijt dan rijk’, zei Ulens over de N-VA.

‘Nog veel controversiële migratievoorstellen’, maar masseerwerk N-VA is gelukt