Een immigratiestop, een Vlaamse kerncentrale en een regeringscommissaris tegen woke. Volgens Vlaams Belang-kopstuk Barbara Pas zou het allemaal zomaar kunnen. ‘Terwijl Bart De Wever boeken tegen woke schrijft, maakt de Vlaamse regering een prioriteit van genderneutrale toiletten.’
U VRAAGT
Vier weken lang kunnen Knack-lezers vragen stellen aan de belangrijkste politici van het land.
Met een plofje belandt het boek op tafel. ‘Hebt u dit werk al gelezen?’ vraagt de gepensioneerde Walter Van den Brande (75) aan Barbara Pas. Van den Brande heeft Hoe migratie echt werkt van Hein de Haas meegenomen naar de kantoren van Knack, het boek waarin de Nederlandse socioloog 22 migratiemythes doorprikt. De Vlaams Belang-politica zegt dat ze het nog niet heeft gelezen. ‘Dan moet u dat dringend eens doen’, countert hij.
De interactie zet de toon voor een hoffelijk maar kritisch gesprek tussen vier Knack-lezers en de Kamerfractieleider van het Vlaams Belang, de partij die al jaren de peilingen aanvoert. Voorzitter Tom Van Grieken en co. dromen hardop van Vlaamse regeringsdeelname en een einde van het cordon sanitaire. Die wens stuit op hevig verzet bij andere partijen – de socialisten van Vooruit maken van de strijd tegen extreemrechts zelfs de inzet van de verkiezingen. Bij het Vlaams Belang is het vooral een kwestie van de voetjes op de grond te houden, de vrees voor een zogeheten overwinningsnederlaag leeft.
Als we de Europese klimaatgekte zouden volgen, maken we het in eerste instantie onze eigen ondernemers moeilijk.
3 geviseerde groepen
Tegen die achtergrond strijkt Barbara Pas neer op de Knack-redactie. Walter Van den Brande heeft haar verkiezingsprogramma gelezen. ‘U schrijft dat in 2022 233.000 migranten naar België kwamen. Maar u schrijft er niet bij dat er dat jaar 117.000 emigraties uit België waren. Bovendien waren er bij die immigranten ongeveer 60.000 Oekraïners. U maakt de mensen bang.’
Pas: ‘Peiling na peiling wijst uit dat migratie een van de grootste bezorgdheden is van de Vlaming, dit jaar zelfs de grootste. Kijk, met iedereen die hier is, bouwen we het Vlaanderen van morgen. Er zijn drie groepen waarmee we dat niet zien zitten. Ten eerste zijn dat criminelen, want volgens officiële cijfers heeft 44,3 procent van de gevangenen niet de Belgische nationaliteit. Ten tweede de gelukszoekers, want 6 op de 10 asielzoekers hebben geen recht op asiel. Voor de prijs waarmee je er hier 1 opvangt, kun je er in eigen regio 40 opvangen. Amper 1 op de 5 die een bevel krijgt om het grondgebied te verlaten doet dat effectief. De derde categorie zijn salafisten of mensen die een extremistische vorm van de islam aanhangen.’
Referendum tegen migratie
Een van de argumenten van professor De Haas is dat de economie zou stilvallen indien de migratie stopt. Sectoren zoals de zorg, de bouw of de maaltijdbezorging zijn er in zekere mate afhankelijk van. Dat is geen argument, zegt Pas. ‘De werkzaamheidsgraad in België moet drastisch omhoog. Het is blijkbaar makkelijker om een zee over te steken om in Vlaanderen te komen werken dan vanuit Henegouwen te komen. Volgens arbeidseconoom Stijn Baert werkt 44,2 procent van de niet-Europeanen in ons land niet. We hebben geen arbeidsmigratie nodig.’
Los van de cijfers doelde Walter Van den Brande op iets anders: het bang maken, of het zelfs tegen elkaar opzetten van bevolkingsgroepen. Onlangs had Tom Van Grieken het nog over zijn wens om asielzoekers ‘te pesten’. Van den Brande: ‘Dat getuigt van weinig respect.’
‘Ik weet niet wat de N-VA bedoelt met “inclusief nationalisme”.’
Pas zegt dat ze wél respect heeft. ‘Wij vallen die mensen niet aan, het systeem zit verkeerd. Als ik een gelukszoeker zou zijn, zou ik ook naar België komen. Kijk wat voor een gulle sociale zekerheid wij hebben. Wanneer wij zeggen dat we migratie willen beperken, wordt ons vaak verweten dat wij handelen uit racisme of haat. Wij doen dit in eerste instantie uit liefde voor ons eigen volk. Ik wil solidair zijn met iedereen, maar je kunt nu eenmaal niet het OCMW van de wereld spelen. We hebben meer dan honderd maatregelen om richting een immigratiestop te gaan.’
Knack legt een programmapunt voor aan Pas: het Vlaams Belang wil een referendum over migratie. Hoe zou de vraag dan luiden? Pas: ‘Bijvoorbeeld: “Wilt u meer of minder?”’
Waartoe zou dat referendum moeten leiden?
Barbara Pas: Ik denk dat het beste referendum de verkiezingen zelf zijn. Als we ons programma in de praktijk kunnen omzetten, zouden veel Vlamingen tevreden zijn.
Wanneer wilt u het referendum organiseren?
Pas: Een referendum is verboden volgens de grondwet. Ik heb veel voorstellen ingediend om het mogelijk te maken, maar zo veel democratie kan België blijkbaar niet aan.
Een hoeksteen van het Vlaams Belang-programma is dat nieuwkomers hier acht jaar legaal moeten wonen, waarvan minstens drie jaar aan het werk, om toegang te krijgen tot de sociale zekerheid. Onlangs onthulde Knack dat er bij de Vlaamse regeringsonderhandelingen in 2019, waar het Vlaams Belang (en ook Pas zelf) bij betrokken was, een voorstel op tafel lag om ook de tickets van De Lijn duurder te maken voor nieuwkomers. ‘Ik kan mij niet herinneren wat er exact in die nota stond’, zegt Pas. ‘Dat is ook de essentie niet op het Vlaams niveau, dat bevoegd is voor inburgering. Zorg ervoor dat inburgeraars hun cursus en examen zelf betalen, zoals dat in andere landen al het geval is.’
Of ik het normaal vind dat Filip Dewinter onkosten inlevert boven op zijn parlementaire onkostenvergoeding? Ik vind dat zeer genant.
Vlaamse kerncentrale
Een ander heet hangijzer: het klimaat. De 22-jarige student psychologie Jasper Baeyens fileerde het klimaatluik van het verkiezingsprogramma. ‘Enerzijds krijg ik de indruk dat jullie erkennen dat er een probleem is qua broeikasgassen. Anderzijds is het mij niet duidelijk hoe jullie het zullen aanpakken.’
‘In elk geval helemaal anders dan vandaag’, antwoordt Pas. ‘Wij stappen niet blindelings mee in het verhaal van de Green Deal, dat in verhouding meer nadelen oplevert voor onze samenleving. Vlaanderen alleen zal het klimaatprobleem niet oplossen. Als we de Europese klimaatgekte zouden volgen, maken we het in eerste instantie onze eigen ondernemers moeilijk.’
Nochtans toonde de energiecrisis dat mensen wier huis goed geïsoleerd was beter bestand waren tegen de prijsexplosie. En toch ageert het Vlaams Belang keihard op sociale media tegen de renovatieverplichting van de Vlaamse regering. ‘Een asociale maatregel in tijden dat het al bijzonder moeilijk is voor jonge mensen om een huis te kopen’, zegt de Vlaams Belang-politica. ‘Maak isolatie en andere energiezuinige aanpassingen gerust dat fiscaal voordelig, maar voer geen verplichting in.’
Pas verlegt de discussie naar energie. ‘Wij vinden dat Vlaanderen een kerncentrale moet bouwen, zodat we niet afhankelijk zijn van andere landen.’ Waar het Vlaams Belang die kerncentrale wil bouwen? ‘Er zullen allicht locaties voor zijn. Je hebt tegenwoordig kleine modulaire centrales, het hoeven niet de mastodonten te zijn die we kennen.’ Walter Van den Brande mengt zich in de discussie: ‘In Amerika zijn ze gestopt met de ontwikkeling ervan, ze zijn onbetaalbaar.’ Pas werpt tegen: ‘In Engeland zijn ze er al aan het bouwen.’
Ik vond de uitspraken van Jeff Hoeyberghs degoutant, maar ik vind niet dat hij daarvoor een gerechtelijke veroordeling moest krijgen.
Pedovlag
De benjamin van de groep, de 19-jarige student geschiedenis Pieterjan Douchy, heeft een vraag over woke, een prominent thema in het VB-verkiezingsprogramma. ‘Is woke niet vooral een onzichtbare vijand van rechts?’
‘Heel veel zaken gaan vandaag de verkeerde richting uit’, antwoordt Pas. ‘Scholen vervangen moeder- en vaderdag door ouderdag. Kerstmarkten worden omgedoopt tot wintermarkten. En wie nog maar een foto van Zwarte Piet op Facebook durft te delen wordt automatisch in de racistische hoek geduwd.’
Douchy: ‘Dus jullie zijn de antiwokepartij?’ Pas: ‘Ja, en bijna alle andere partijen doen mooi mee met woke. Terwijl Bart De Wever boeken tegen woke schrijft, maakt de Vlaamse regering een prioriteit van genderneutrale toiletten.’
Jullie pleiten zelfs voor een Vlaamse regeringscommissaris tegen woke.
Pas: Die bestaat al, hè.
Hoe bedoelt u?
Pas: De regeringscommissaris Onderwijs bestaat al, maar in onze visie moet die toezien op de woke toestanden en op de neutraliteit van het onderwijs.
Pieterjan Douchy vraagt Pas of hij een risico loopt om woke te worden omdat hij aan een universiteit studeert. ‘Universiteiten zouden mensen vooral moeten leveren kritisch na te denken. Wat zien we? Nadat Jeff Hoeyberghs kwam spreken voor het KVHV in Gent weigert de universiteit nog om zalen ter beschikking te stellen. Je bent toch niet verantwoordelijk voor wat een spreker uitkraamt? Ik vond zijn uitspraken ook vrouwonvriendelijk, degoutant zelfs. Maar ik vond ook niet dat hij daarvoor een gerechtelijke veroordeling moest krijgen. De seksismewet werd destijds aangenomen na de documentaire Femme de la rue, waarin een vrouw werd lastiggevallen op straat. Wel, de seksismewet heeft niets geholpen tegen straatintimidatie, wel om idioten als Hoeyberghs te veroordelen. Daarmee schiet je je doel totaal voorbij en beknot je de vrije meningsuiting.’
Het Vlaams Belang kant zich tegen de zogenaamde ‘genderideologie’. Gewezen Vlaams Belang Kamerlid Dries Van Langenhove noemt de Progress Pride Vlag (een uitbreiding van de regenboogvlag) een ‘pedovlag’. Kunnen trans personen dan wel deel uitmaken van dat Vlaanderen van morgen?
‘Natuurlijk’, zegt Pas. ‘Net als holebi’s. Ik noem het overigens geen pedovlag, maar die vlag staat niet voor iedereen in de holebigemeenschap. Wij vinden dat je kleuters niet moeten aanleren dat er 101 genders bestaan. Op die leeftijd moet je hen daarover met rust laten.’
De gepensioneerde leerkracht Greet Delaunois (68) mengt zich. ‘U schrijft in uw programma dat er in het voetbal geen armbanden of hoekschopvlaggen in de regenboogkleur mogen zijn. Waarom is dat?’ Pas: ‘De regenboogvlag hoort niet thuis op een voetbalveld. Ik ben tegen discriminatie, maar er zijn mensen die voor een sportwedstrijd komen en betrokken worden bij toestanden waar ze zich aan storen.’
Maar is het dan niet problematisch dat iemand zich stoort aan een regenboogvlag, vraagt Jasper Baeyens. Pas: ‘Zou dat misschien aan het opdringerige ervan kunnen liggen? Ik stoor me er niet aan, maar wat ik niet begrijp is dat degenen die zo opkomen voor de gelijkwaardigheid blind zijn voor het feit dat moslima’s niet naar mannelijke gynaecologen mogen van hun mannen. Of dat kinderen in Brusselse scholen niet naar vrouwelijke leerkrachten willen luisteren. Daartegen zie ik nooit een sportvereniging met een armband rondlopen.’
Minister Filip Dewinter
Greet Delaunois legt de laatste kwestie van de dag voor: Filip Dewinter. Apache en Humo onthulden de onkostennota’s die Dewinter indiende bij organisaties van de Chinese spion Shao Changchun. ‘Als volksvertegenwoordiger krijgt Dewinter een onbelaste onkostenvergoeding van 2500 euro per maand, naast een wedde van 7000 euro. En dus boven op zijn riant loon, levert hij bonnetjes in voor etentjes, onder meer met Udo Voigt, die ooit voorstelde om Adolf Hitlers secretaris Rudolf Hess postuum te nomineren voor de Nobelprijs voor de Vrede. Is dit de anti-establishmentpartij Vlaams Belang? En waarom houdt u Dewinter de hand boven het hoofd en Frank Creyelman niet?’
Pas maakt een onderscheid tussen Creyelman, die jarenlang als informant voor China gewerkt zou hebben, en Dewinter. ‘Frank Creyelman heeft bewust met een spion samengewerkt. Zodra we dat wisten, is hij uit de partij gegooid. In het geval van Filip Dewinter ging het om culturele zaken. Achteraf is pas bekend geworden dat de Chinees een spion was.’
Greet Delaunois: Vindt u het normaal dat iemand die een onkostenvergoeding krijgt van het parlement nog extra onkosten inlevert voor die etentjes?
Pas: Ik vind dat niet normaal, ik vind dat zeer gênant.
Het is niet de eerste keer dat Dewinter in opspraak komt. Er was het bezoek aan de Syrische president Bashar al-Assad en zijn bewondering voor Vladimir Poetin – die duurde tot de Russische inval in Oekraïne. Heeft Dewinter nog een toekomst bij de partij? ‘Als hij als lijstduwer wordt verkozen, heeft hij een toekomst’, zegt Pas. Of hij misschien Vlaams minister wil worden? ‘Dat moet u aan hem vragen.’
Nog een allerlaatste vraag. De N-VA bestempelt haar ideologie als ‘inclusief nationalisme’. Is Barbara Pas ook een inclusieve nationalist? ‘Ik weet niet wat de N-VA daarmee bedoelt. Met de mensen die hier zijn – buiten de categorieën die ik heb opgenoemd – bouwen we het Vlaanderen van morgen. Als dat niet inclusief is, weet ik het ook niet. U moet de N-VA dus vragen hoe ze inclusief nationalisme interpreteert, want mij is het nog altijd niet duidelijk.’
