Nu de groenen buiten de meerderheid vallen, staat de volgende regering niets in de weg om bommen te hangen aan de drones van het Belgische leger. De N-VA ondervindt weinig weerstand tegen haar voorstel.
In 2019 besliste de regering-Michel om een viertal Amerikaanse SkyGuardian-drones te kopen, goed voor een prijskaartje van in totaal ruim 500 miljoen euro. De aankoop paste in de strategische visie van toenmalig minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA), die het leger moest klaarstomen voor de toekomst. Het eerste model wordt later dit jaar verwacht op de vliegbasis van Florennes. De eerste bemanningen oefenden al in de Amerikaanse staat North Dakota.
In eerste instantie besliste de regering om de drones niet te bewapenen – ze zouden ingezet worden als verkenningsdrones. ‘Het zijn bewapenbare drones, geen bewapende’, zo zei minister Vandeput destijds. Voor alle duidelijkheid: de drones, 12 meter lang en 24 meter breed, zijn geen autonome wapensystemen. Met andere woorden: ze worden bestuurd door een mens, zij het op afstand.
De bewapening is absoluut nodig gezien het belang van drones op het slagveld vandaag.
Als oppositiepartij tegen de Vivaldi-regering pleitte de N-VA hevig voor de bewapening van de drones. De partij voelde zich gesterkt door de positie van Defensie zelf. In 2022 legde de legertop uit dat bewapende drones alleen maar voordelen hebben. Bekommernissen over de risico’s op burgerslachtoffers werden weggewuifd. Binnen Vivaldi pleitte enkel de Open VLD openlijk voor de bewapening. Regeringspartners Groen en Ecolo stonden op de rem.
Nu de groenen naar de oppositiebanken zijn verwezen, staat de onderhandelaars van N-VA, Vooruit, CD&V, MR en Les Engagés niets in de weg om over te gaan tot de bewapening van de drones. Frankrijk, Duitsland en Nederland gingen België al voor met een soortgelijke beslissing. De N-VA, die met de mogelijke minister van Defensie Theo Francken (N-VA) de onderhandelingen leidt, zou het voorstel op tafel hebben gelegd.
Hoeveel de bewapening precies zou kosten is niet duidelijk. Bij de beslissing over de bewapening van de Nederlandse drones, die weliswaar van een ander type zijn dan de Belgische, werd vorig jaar gerekend op een kostprijs van 100 à 250 miljoen euro.
Oekraïense oorlogsveteraan: ‘Ik zag hoe de Russen op vrouwen en kinderen schoten. Wat wil je dan dat ik doe?’
Killer robots
Defensie-expert Sven Biscop (Universiteit Gent en het Egmont Instituut) is gewonnen voor het plan. ‘De bewapening is absoluut nodig gezien het belang van drones op het slagveld vandaag’, zegt hij. ‘Drones zullen wellicht deel uitmaken van elke toekomstige ontplooiing van het leger.’
Alvast met Vooruit ligt er een akkoord in het verschiet. In ruil voor hun steun voor de bewapening van drones zou de N-VA akkoord gaan met een oud voorstel van de socialisten. In mei, net voor het einde van de regeerperiode, sneuvelde een voorstel van Kamerlid Kris Verduyckt dat volledig autonome wapens – zogenaamde ‘killer robots’ – verbiedt.
In tegenstelling tot drones kunnen zulke wapens op basis van algoritmes beslissen wanneer ze overgaan tot vuren. In 2023 keurde de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, waaronder België, een resolutie goed die hamerde op de ‘dringende noodzaak voor de internationale gemeenschap om de uitdagingen voor en zorgen over autonome wapensystemen aan te pakken’.
Verkiezingen 2024
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier