‘Acht maand later is de wereld veranderd: regeerakkoord moet worden herschreven’

De regering-De Wever onderhandelt deze week over ‘de losse eindjes’ in het regeerakkoord. Maar dat regeerakkoord is achterhaald.

De partij Vooruit maakte de voorbije weken duidelijk dat er niets meer aan het regeerakkoord kan worden gewijzigd. ‘Ik vind het gevaarlijk als iemand aan het regeerakkoord begint te morrelen. We moeten dat akkoord onverwijld uitvoeren’, zo liet partijvoorzitter Conner Rousseau optekenen.

Het is begrijpelijk dat de enige linkse partij in de regering-De Wever vasthoudt aan het delicate evenwicht in het akkoord dat na acht maanden moeizaam onderhandelen werd bereikt. Maar ondertussen is de wereld wel veranderd.

Het regeerakkoord stelde als prioriteit om onze overheidsfinanciën op orde te brengen. De uitgestippelde weg daarnaartoe werd vanaf dag één door experts als onhaalbaar bestempeld. De regering gaat ervan uit dat de werkzaamheidsgraad zal stijgen tot een onrealistische 80 procent en rekent vervolgens op te veel terugverdieneffecten. ‘Onze overheidsfinanciën op orde zetten, zal met dit regeerakkoord niet lukken’, zei de Gentse econoom Gert Peersman op de website van Knack.

In Knack werd toen ook al onmiddellijk aangestipt dat de voorgenomen stijging van de defensie-uitgaven naar 2 procent van het bpp tegen 2029 ‘te weinig en te laat’ was. Dat is de voorbije weken gebleken. Op 5 maart zei de premier, in het zog van de Duitse regering, dat hij al tegen het eind van dit jaar die 2 procent wil halen. Dat terwijl we niet klaar zijn om de stijgende uitgaven voor pensioenen en gezondheidszorg op te vangen. En daar komen de uitgaven tegen de klimaatopwarming nog bij.

België heeft geen financiële buffer om die inspanning te dragen. Integendeel, we hebben een schuld van 104 procent van het bbp. Die zal de komende jaren zeker stijgen, zelfs zonder hogere defensie-uitgaven.

Ondertussen is de rente waartegen België moet lenen gestegen van 3 naar 3,40 procent. Onze rentelasten zullen dus toenemen. Dat is geld dat we niet op een andere manier kunnen besteden.

Zo bevindt België zich alles samen genomen in een perfecte storm.

Premier Bart De Wever (N-VA) roept nu zijn vicepremiers en partijvoorzitters van de regeringspartijen samen om ‘de losse eindjes’ in het regeerakkoord te bespreken. Die zijn talrijk, met onder meer de meerwaardebelasting en de pensioenregeling.

Maar het bespreken van de ‘losse eindjes’ is vandaag naast de kwestie. Het regeerakkoord, dat vanaf dag één al onhaalbaar was, staat sinds 5 maart helemaal los van de werkelijkheid.

Met de perfecte storm waarin we sindsdien zitten, moet het regeerakkoord niet onverwijld worden uitgevoerd, maar onverwijld worden herschreven.