‘Als Vivaldi echt een werkloosheidsval spande, zijn er maar heel weinig mensen in gelopen’

Hoe ziet naar beneden stampen eruit? Als een grafiek van het Planbureau, leerden we vorige week. Die ambtenaren rekenden de verkiezingsprogramma’s van de partijen na, en laten helder zien wie er met welke partij financieel op vooruit en achteruit gaat. Bij de N-VA, maar ook bij de Open VLD en zelfs de CD&V, worden de armsten die vooral van uitkeringen leven naar beneden geduwd. Iedereen die al (veel) beter af is, krijgt nog een zetje in de rug.

Het kan verkeren.

Tien jaar geleden schreven diezelfde partijen in het regeerakkoord van de regering-Michel dat ze de uitkeringen tot aan de Europese armoededrempel wilden tillen. Die regering – met Zuhal Demir als staatssecretaris voor Armoedebestrijding – deed daar zelfs een ernstige poging toe, maar slaagde er weliswaar nooit helemaal in.

De Vivaldi-regering komt wél in de buurt, wat merkwaardig genoeg uitgerekend diezelfde partijen van tien jaar geleden doet panieken. Van de N-VA moeten uitkeringstrekkers niet één, niet twee, niet drie, niet vier maar vijf indexsprongen uitzweten om dat goed te maken. Zeker leefloners moeten zo snel mogelijk weer stevig onder die armoedegrens worden geduwd.

Er hoort een theorietje bij om dat aannemelijk en zelfs intelligent te doen klinken: dat van de werkloosheidsval. Doordat de uitkeringen onder de regering-De Croo voor het eerst sinds lang substantieel boven op de index stegen, is het verschil met de laagste lonen kleiner geworden. Reken daarbovenop nog enkele sociale voordelen, en uitkeringstrekkers lijken heel soms beter af dan werkenden: alle voorbeeldjes die N-VA’ers daarvan konden vinden, stonden ondertussen breeduit in Het Laatste Nieuws.

Niemand hoeft ook economie gestudeerd te hebben om het idee van een werkloosheidsval te begrijpen, maar het is maar de vraag of het echt een dingetje is. Samen met die stijgende uitkeringen is de werkzaamheidsgraad de voorbije jaren ook alleen maar gestegen in dit land. In Vlaanderen zijn er al even historisch weinig werklozen, maar zelfs in Brussel ging de werkzaamheidsgraad de voorbije jaren met zo’n vijf (5!) procentpunten omhoog.

Als Vivaldi al echt zo’n val spande, zijn er niet zo heel erg veel mensen in gelopen. Brussel en Wallonië doen het nog altijd veel slechter dan Vlaanderen, maar het kan natuurlijk niet dat zoiets als een werkloosheidsval enkel bezuiden de taalgrens waar te nemen is. Daar zijn andere redenen voor. Waarom dan toch per se naar beneden willen stampen? Sommige politici hebben blijkbaar nergens anders talent voor.

Knack-redacteur Peter Casteels gooit elke week een blokje op het vuur.