Politica Hilde Crevits en bevriend sportcoach Paul Van Den Bosch: ‘Ik moet haar vooral afremmen’

Vanaf deze week begeeft Knack zich onder vrienden. Telkens portretteren we een bijzondere vriendschap. Deze week: toppolitica Hilde Crevits en sportcoach Paul Van Den Bosch.

‘Ik heb vijf volgers op Strava’, vertelt Hilde Crevits (CD&V). ‘Mijn vier kinderen en schoonkinderen en Paul. Ik wil niet dat iemand anders al mijn sportieve activiteiten kan volgen.’ Die Paul is Paul Van Den Bosch, de bekende sportcoach die ook al jarenlang probeert om heel Vlaanderen meer te laten sporten en gezonder te doen leven. Vorig jaar schreef hij er samen met zijn dochter nog een boek over. Ook Crevits leerde hem eerst als coach kennen, die haar op de mobiele app voor sportprestaties moest kunnen volgen, waarna ze bevriend raakten.

Paul Van Den Bosch: Ik kijk nog regelmatig naar de prestaties van Hilde. Ik speel niet voor big brother, maar als ik merk dat Hilde weer wat te hevig sport, durf ik daar al weleens iets over te zeggen.

Hilde Crevits: Ik word gek als ik niet kan bewegen. Sinds een maand probeer ik er een gewoonte van te maken om samen met mijn zoon iets na zes uur ’s ochtends een halfuurtje te gaan lopen. We zijn begonnen in het donker met een lampje, maar ondertussen is het al licht. Ik heb het deze ochtend gedaan, en ik heb daar de hele dag een goed humeur van. Nu ben ik oud genoeg om te beseffen dat bewegen goed is omwille van het bewegen, maar dat is ook maar iets wat ik rond mijn vijftigste heb geleerd. Ik had vroeger altijd een doel nodig: een loopwedstrijd, zoals de twintig kilometer van Brussel, of een triatlon. Het is ook zo dat ik Paul heb ontmoet.

De politiek blijft een harde wereld. Wij zijn geen michelinmannetjes die tegen alles kunnen.

Van Den Bosch: We hebben elkaar in 2010 via Kris Peeters leren kennen. Ik coachte hem dat jaar om voor Climbing for Life de Aconcagua in Argentinië te beklimmen. Hij vroeg me om ook eens een conditietest van Hilde af te nemen.

Crevits: Ik was daar heel zenuwachtig voor: ik geloof dat ik in de dagen daarvoor zelfs wat heb proberen te vermageren, alsof dat een verschil zou maken. Kris had nochtans gezegd: hij is heel vriendelijk. Dat klopt, vriendelijk maar ook wel een beetje streng. (lacht)

Van Den Bosch: Ik ben Hilde sindsdien blijven coachen. Eigenlijk heb ik haar vooral moeten afremmen. Hilde gaat niet alleen in de politiek all the way. Als je echt sport om gezond te blijven, zijn wedstrijden als marathons of triatlons zelfs niet het beste idee. Het kan wel helpen als motivatie, maar soms moest ik de sturm-und-drang wel wat temperen.

Crevits: Iemand heeft ooit over mij gezegd dat ik zonder remmen geboren ben. Paul heeft veel meer talent dan ik, maar hij kan zich ook wel verliezen in de sport, hoor. Hij moet daarin zeker niet onderdoen voor mij. (lacht)

Van Den Bosch: Het lekt ook het vaakst thuis bij een loodgieter. Ik slaag er misschien niet altijd even goed in mijn eigen adviezen op te volgen.

Crevits: Ik herinner me dat ik Paul weleens op een zondagavond belde en vertelde dat ik eigenlijk doodop was, en toch ging ik proberen om de week nadien mijn loopschema dat hij had opgesteld af te werken. Ik zou me schuldig hebben gevoeld als ik dat niet deed, maar Paul drukte me dan wel echt op het hart dat zoiets geen goed idee was. Iemand die fysiek al vermoeid is en nog eens uren gaat lopen, krijgt blessures. Ik heb nog nooit een sportblessure gehad, dankzij Paul. Hij heeft me doen inzien dat het niet erg is om wat minder te sporten als ik me even wat minder voel. Het is ook uit die coaching dat een vorm van vertrouwdheid is ontstaan die ervoor zorgde dat wij vrij vaak contact hadden in de weken dat het vorig najaar niet goed ging met mij. Jij had ook een moeilijke periode toen ik een moeilijke periode had. We belden elkaar dan af en toe, en hebben veel aan elkaar gehad.

Als ik u hoor, meneer Van Den Bosch, had u dat ook wel zien aankomen.

Van den Bosch: Zien aankomen? Nee.

Crevits: Zeg gerust je gedacht, Paul. (lacht)

Van Den Bosch: Maar verwonderd zijn? Dat nu ook weer niet. Ik heb Hilde meteen gebeld toen ik hoorde wat er was gebeurd. Ze zei me dan dat ze een week rust zou nemen, maar ik heb onmiddellijk geantwoord dat dat niet genoeg zou zijn.

Crevits: Ik woon met mijn ouders en schoonouders in een kangoeroewoning en hun eerste reactie was: je gaat toch niet thuis blijven, je bent niet echt ziek. Mijn echtgenoot steunt mij in alles, maar hij had evengoed niet het gevoel dat hij een dodelijk vermoeide vrouw had. Ik ben uiteindelijk vier dagen nadat ik was flauwgevallen met een arts gaan praten, maar eerder om groen licht te krijgen om terug gaan werken. Zij stelde me voor de keuze: ik moest zes weken thuisblijven, of ze schreef me zware medicatie voor om weer te beginnen werken maar dan zou het over drie weken weer misgaan. Pas na een week had ik zelf ook door dat ik echt moe en kapot was.

Van Den Bosch: Ik ben ziek geworden in november 2021. Ik had toen ernstige zenuwpijnen. Ik kreeg onder meer zware pijnstillers en slaapmedicatie voorgeschreven. Het kostte me nadien veel moeite om met de slaapmedicatie te stoppen, want die medicijnen zijn echt verslavend. Ik heb Hilde ook meteen gezegd dat ze van dergelijke medicatie moest proberen weg te blijven. Middelen als benzodiazepinen worden veel voorgeschreven, terwijl dat niet altijd de beste oplossing blijkt te zijn.

Ik ben natuurlijk geen arts, en wilde ook het advies van artsen niet in de weg zitten, maar ik heb er bij Hilde wel op gedrukt om daar heel voorzichtig mee te zijn. Blijf beter wat langer thuis, en beweeg vooral. Heel wat onderzoek geeft aan dat bewegen vaak een groter positief effect heeft op mensen die het mentaal moeilijk hebben dan medicatie. Natuurlijk, als iemand tegen Hilde had gezegd dat ze uit haar dip kon raken door te sporten, was het mogelijk weer misgelopen. Ze was dan weer veel te intensief gaan sporten, terwijl een activiteit als wandelen net het beste werkt.

Crevits: Ik ging vaak wandelen. Het was heel goed om iemand als Paul te hebben met wie ik goede gesprekken kon voeren. Soms had ik een goede dag, soms had ik een slechte dag. Het vreemdste moment was wel toen ik voor het eerst tijdens de werkuren mijn koersfiets wilde nemen om eens naar zee te fietsen. Ik dacht dat iedereen me zou herkennen en het me kwalijk zou nemen dat ik maar wat ging fietsen tijdens de week. Ik heb toen naar Paul gebeld, ik durfde dat niet.

Van Den Bosch: Ik heb geprobeerd om dat helemaal om te keren. Het is net belangrijk dat iemand met de positie van Hilde durft toe te geven dat ze rust nodig heeft en beweging tijdens de dag. Niemand zou beschaamd hoeven te zijn dat hij of zij het mentaal moeilijk heeft. Helaas rust daar nog al te veel een taboe op. Heel wat mensen durven niet toe te geven dat ze het moeilijk hebben, en ze durven dan ook niet naar oplossingen te zoeken.

Crevits: Ja. Er is veel schaamte. Ik heb nochtans geen onvertogen woord gehoord. ‘Geniet er maar eens van, je hebt al genoeg gewerkt in je leven’, zeiden mensen toen ik die eerste keer ging fietsen. Ik vond dat ontroerend.

U bent wel heel snel teruggekomen: na zes weken al.

Crevits: Heel traag, vond ik. Ik had geen depressie, hè. Ik heb het daar lang met mijn dokter over gehad, want als je kapot bent is het moeilijk om te zien wat er echt aan de hand is. Ik heb in het begin wel medicatie genomen, maar na enkele weken van rust had ik het gevoel dat het helemaal goed zou komen. Ik werk nu vooral in een beter gedoseerd tempo. Ik geef veel minder interviews, en in het parlement vraag ik geregeld een schorsing om even een wandelingetje te maken en koffie te halen. Ik doe mijn werk nog altijd heel graag. Ik voel me goed, hoewel de politiek een harde wereld blijft. Wij zijn geen michelinmannetjes die tegen alles kunnen. Eerst het vertrek van Wouter Beke, met wie ik lang heb samengewerkt, en vervolgens het overnemen van zijn bevoegdheden. Mensen dachten dat ik al die dossiers na drie weken allemaal wel kende, terwijl dat natuurlijk niet zo is. Ook dat heeft me uitgeput.

Hilde gaat niet alleen in de politiek all the way. Ik heb haar vooral moeten afremmen.

Er is inderdaad ook altijd die politieke lezing geweest van uw gezondheidsproblemen: voor u en uw partij was 2022 een rampjaar. De peilingen bleven slecht, u onderhandelde in 2022 een stikstofakkoord waar uw eigen partij niet tevreden over was, en Joachim Coens, waar u heel dicht bij stond, slaagde er niet in potten te breken als voorzitter en vertrok ook al.

Crevits: Ik heb een lichtjes andere samenvatting. (lacht) Het klopt wel dat het op menselijk vlak een zwaar jaar was. Ik kende Joachim al heel erg lang. Er zijn veel mensen uit de politiek vertrokken met wie ik graag samenwerkte: Joachim en Wouter zijn opgestapt. Ik heb ook goed samengewerkt met Joke Schauvliege, Koen Geens, Kris Peeters en Jo Vandeurzen. Ik heb er ook wel nieuwe collega’s bij gekregen, maar ik ben heel slecht in afscheid nemen. Dat is allemaal heftig geweest.

Als dank kreeg u van uw partij misschien wel het zwaarste departement: Welzijn.

Crevits: Ik heb dat uit respect voor Wouter gedaan en uit liefde voor de sector. Mijn grootse zorg is wel uitgekomen: ook dat leed kruipt onder mijn huid. In mijn eerste week als minister raakte er al een kindje zwaargewond in een crèche. Ik moet leren om daarmee om te gaan. Mensen zeggen me dat ik gemaakt ben voor dit departement. Ik doe het ook echt graag, maar het is wel zwaar. Dit is de mens in al z’n kwetsbaarheden.

Er zal ook altijd onvoldoende geld zijn om iedereen te helpen. Zult u de ouders die wekelijks protesteren in het Vlaams Parlement voor betere crèches tevreden kunnen stellen?

Crevits: In De Zevende Dag zei een van de vrouwen achter dat protest dat ze wel degelijk zien dat ik dingen in beweging probeer te zetten. Zij blijven aan de boom schudden om die ratio voor het aantal kinderen per kinderbegeleider naar beneden te krijgen, en ze hebben natuurlijk gelijk. Die ratio moet omlaag. Ik wil dat alleen niet doen op een manier waardoor er in één keer een derde of een vierde van de kinderopvangplaatsen verdwijnt. Er is nog nooit zo veel geld naar Welzijn gegaan als in deze regeerperiode, maar het is nog niet genoeg. Ik hoor onze coalitiepartners soms zeggen dat wij onze problemen maar moeten oplossen, maar zij keurden die budgetten ook altijd mee goed. Ik leg bij de volgende begrotingsopmaak in september in ieder geval weer een vraag voor meer budget op tafel.

Jullie noemen het allebei een taboe om toe te geven dat het moeilijk gaat, terwijl anderen van een burn-outepidemie spreken. Er zitten vandaag ook wel heel veel mensen thuis.

Crevits: Het is allemaal bespreekbaarder geworden. Corona heeft ook een groot verschil gemaakt. Maar een epidemie? Veel mensen hebben het heel moeilijk. Wij hebben vroeger ook twee kinderen opgevoed met een fulltime job, maar ik vraag me soms af hoe jonge gezinnen dat vandaag nog doen. Er wordt zo veel druk gelegd. Ik heb veel mededogen gekregen voor mensen die jarenlang heel hard hebben gewerkt en aangeven dat het even niet meer gaat. Daarom wil ik er ook zo openlijk over spreken.

Van Den Bosch: Je moet vandaag eens een afspraak proberen te maken met een therapeut. Vroeger werd van die mensen weleens gezegd dat ze met hun job het zout op hun patatten niet konden verdienen, terwijl ze nu van maandagochtend tot vrijdagavond volgeboekt zijn. Het is ook heel goed dat mensen hulp durven te vragen. Een psychotherapeut is eigenlijk een coach, en is volgens onderzoek ook vaak beter dan medicatie. Veel mensen hebben op een zeker moment hulp nodig. De psycholoog bij wie ik zelf ga, zei me net nog: onze maatschappij is ziek, als ik zie wie hier allemaal binnenkomt. De angsten en problemen waarmee ze worstelen, dat is onvoorstelbaar.

U bent al decennialang een pleitbezorger van een gezond leven. Leven we mentaal en fysiek ook echt gezonder dan tien of vijftien jaar geleden?

Van Den Bosch: Mensen weten ondertussen dat bewegen belangrijk is, maar het effectief doen is een ander verhaal. Het aantal mensen dat voldoende beweegt volgens de Wereldgezondheidsorganisatie blijft bedroevend laag. Meer dan de helft van de Belgen heeft overgewicht en 16 procent heeft obesitas.

Crevits: Mensen willen vaak wel meer bewegen, maar ze hebben er soms gewoon de tijd niet voor. De cijfers verbeteren wel lichtjes. In 2016 heb ik als minister van Onderwijs aan Paul gevraagd om als adviseur daarover op mijn kabinet te komen werken. Wij leren onze kinderen in het onderwijs aan om stil te zitten. Dat is helemaal verkeerd.

Van Den Bosch: Kinderen worden op school gereduceerd tot hun hersenen. Amper twee uur per week wordt besteed aan bewegen en hun fysieke welzijn. Ik merk wel dat er een cultuuromslag bezig is. Mijn kleindochter mag tijdens de lessen geregeld even naar buiten om te bewegen. Ik werk nu ook mee aan een project van Hilde en Jo Brouns dat bedrijven oproept om ervoor te zorgen dat hun personeelsleden tijdens de werkuren hun fysieke en mentale batterijen kunnen opladen. De gezondheid van het personeel moet ook belangrijk zijn voor een bedrijf.

De politiek blijft hard, mevrouw Crevits. Verschillende partijgenoten bazuinen rond dat men een elegante uitweg voor u zoekt, en u er na de verkiezingen van 2024 niet meer bij bent.

Crevits: Ik zal maar anderhalf jaar minister van Welzijn zijn geweest in 2024, dus ik zou daarna graag voortwerken. Maar ik vind het ook belangrijk om bijtijds ruimte te laten voor vernieuwing. Sammy Mahdi (voorzitter van de CD&V, nvdr) heeft me onlangs gezegd: ik heb u heel erg nodig. Alle lijsten van de partij moeten sterk genoeg zijn, dus we zullen wel zien. Dat is chefsache. Maar u moet mijn stemmenaantal van 2019 nog eens bekijken. Ik denk niet dat de partij die stemmen zomaar in de vuilnisbak zal willen gooien.