Premier Sophie Wilmès (MR) zal het vertrouwen van de Kamer vragen. N-VA zal haar dat vertrouwen niet geven. ‘Een regering die maar deels in volheid van bevoegdheden is? Dat is zoals halfzwanger zijn.’
‘We zullen iemand sturen.’ Op een bijna nonchalante manier sprak N-VA-voorzitter Bart De Wever over de vergadering van maandagavond in de ambtswoning van de eerste minister. Daar zouden de partijvoorzitters samen met Sophie Wilmès (MR) uitklaren hoe het nu verder moet met de vertrouwensstemming en de volmachten.
Die ‘iemand’ was Kamerfractieleider Peter De Roover. Volgens hem ging de vergadering in eerste instantie om uit te klaren wat er de avond voordien net was afgeklopt. Zou Wilmès het vertrouwen aan de Kamer vragen om haar regering in lopende zaken op te kalefateren tot een volwaardige ploeg, zoals Patrick Dewael (Open VLD) aankondigde?
Dat bleek inderdaad het geval. Alleen: niet helemaal. De partijen spraken af om de regering enkel volle bevoegdheden te geven op het vlak van de coronacrisis. ‘Maar een regering die maar deels in volheid van bevoegdheden is? Dat is zoals halfzwanger zijn’, zegt De Roover.
U geeft Wilmès-II dus geen vertrouwen?
Peter De Roover: Onze stelling is dat we het nu over corona moeten hebben. De crisis moet zo efficiënt en doeltreffend mogelijk worden aangepakt. Daar heb je geen regering met volheid van bevoegdheden voor nodig.
Volgens sommige grondwetspecialisten zou het nochtans onkies zijn om een regering in lopende zaken extra veel macht te geven.
De Roover: De politieke vraag is of we het vertrouwen moeten geven aan een regering waartegen we maandenlang oppositie hebben gevoerd en die zich nu verstopt achter de vraag hoe we corona moeten bestrijden. Het is nochtans simpel: wanneer de huidige regering zich met volmachten strikt aan het corona-onderdeel houdt, is er geen volwaardige regering nodig.
Dit doet alleszins denken aan de kikker die langzaamaan levend gekookt wordt.
Maar Wilmès zegt toch dat ze in lopende zaken zal blijven op alle niet-coronagerelateerde domeinen?
De Roover: Dat is zoals halfzwanger zijn. Dat kan niet. Een regering is volwaardig of ze is het niet. In de bestrijding van de corona-crisis zullen wij niet het vertrouwen geven aan een ploeg die in den draai een pseudo-regering wil opstarten. Corona is een heel grijs begrip. Wanneer het over mondmaskers gaat is het duidelijk. Bij de economische relance is het onduidelijker. Waar stopt de coronabestrijding precies?
De premier kondigt aan dat ze binnen zes maanden opnieuw het vertrouwen zal vragen.
De Roover: Het tijdsframe zal inderdaad beperkt zijn. Maar wie zegt dat de crisis dan gedaan is? Ik hoop van wel natuurlijk, maar de termijn van zes maanden blijft arbitrair. Ondertussen hebben we wel een regering in volheid van bevoegdheden. En ik weet niet wat we ertegen moeten doen. De regering zal een aantal vrijheden hebben waar je als wetgevende macht geen controle op hebt.
U kan toch een motie van wantrouwen neerleggen?
De Roover: We kunnen toch niet bij elk discussiepunt de motie van wantrouwen oprakelen? Dat is als een revolver tegen het hoofd van de regering houden, terwijl er subtielere manieren zijn om de uitvoerende macht te controleren. Nogmaals, men zet nu een constructie op die niets meer met corona te maken heeft. Een constructie waar wij tegen elke prijs niet aan mochten deelnemen.
Politicoloog Carl Devos (UGent) acht een ‘vivaldisering’ van de corona-crisis mogelijk, waarbij men na zes maanden toch uitkomt bij een Vivaldi-coalitie van socialisten, liberalen, groenen en CD&V. Vreest u dat scenario?
De Roover: Dit doet alleszins denken aan de kikker die langzaamaan levend gekookt wordt. Een volwaardige regering is niet nodig, maar men wil ze toch doordrukken. Dan moet je niet extreem wantrouwig zijn om te denken dat corona gebruikt zou kunnen worden als glijmiddel. Maar corona is een virus. Met CD&V en SP.A werken we op een verantwoorde manier samen, maar ik kan hen enkel zeggen: als je je achterste verbrandt, moet je op de blaren zitten – ook als die verbranding graad per graad gebeurt.
De politiek moet zich nu niet verslikken in staatsrechtelijke orthodoxie, maar dat wil niet zeggen dat we een staatsgreep moeten accepteren.
Is er maandagavond ook gesproken over de afbakening van de volmachten?
De Roover: Dat moet nog juridisch uitgeklaard worden en dat zal niet eenvoudig zijn. De Marrakeshcrisis van 2018 heeft in ieder geval getoond dat het grondwettelijk recht geen exacte wetenschap is. Er zijn verschillende strekkingen over de reikwijdte van volmachten. Geldt die op de fiscaliteit, bijvoorbeeld?
Zal uw fractie de komende maanden extra waakzaam zijn?
De Roover: Meer nog, we zullen onze rol heel actief blijven invullen. Het parlement staat misschien macht af aan de regering, maar dat betekent ook dat onze ideeën meteen geïmplementeerd kunnen worden door diezelfde regering. De politiek moet zich nu niet verslikken in staatsrechtelijke orthodoxie, maar dat wil niet zeggen dat we een staatsgreep moeten accepteren. Wij hebben al een 15-tal voorstellen klaarliggen. We willen bijvoorbeeld bekijken of er meer soepelheid aan de dag kan worden gelegd voor voorafbetalingen van zelfstandigen en kmo’s. Als de regering bepaalde goede voorstellen van ons niét zou implementeren, zal ze zich daar evenwel voor moeten verantwoorden. Niet alleen in het parlement, maar ook voor de publieke opinie.
Uw fractiegenote Kathleen Depoorter neemt Maggie De Block (Open VLD) alvast op de korrel in de zaak van de fraude met mondmaskers.
De Roover: Al meer dan een maand geleden heeft Kamerlid Frieda Gijbels een parlementaire vraag gesteld over de mondmaskers. Toen was er geen probleem volgens Maggie De Block. Het is geen voorbeeld van perfect beheer. Zonder op zoek te gaan naar politieke profilering, moeten we de regering kritisch achter de veren blijven zitten. In deze tijden moeten we ons als politici bescheidener opstellen dan ooit. Wat niet moeilijk is, aangezien politici nooit bescheiden zijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
