Oorlog in Gaza: trekt België naar het Gerechtshof in Den Haag?

Groen, CD&V en nu ook Vooruit en de PS willen dat België Israël voor het Internationaal Gerechtshof in Den Haag brengt. Het Hof moet onderzoeken of Israël een genocide pleegt in Gaza. Of België dat standpunt daadwerkelijk steunt, hangt uiteindelijk van de liberalen af.

Groen-vicepremier Petra De Sutter kwam ermee naar buiten op X: ze wil dat België naar het Internationaal Gerechtshof in Den Haag stapt voor de oorlog in Gaza, die volgens haar steeds meer op een genocide lijkt.

Vooruit en de PS stuurden vandaag een persbericht uit met een soortgelijke boodschap, en ook de CD&V is gewonnen voor het idee. ‘Het is niet meer dan normaal dat er een objectief onderzoek komt naar wat er in Gaza gebeurt’, zegt voorzitter Sammy Mahdi daarover. ‘Ministers in de Israëlische regering roepen op om mensen uit Gaza te deporteren. Er is zelfs al gesuggereerd om een kernbom op het gebied te gooien. Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag is als onafhankelijke instantie geschikt om het onderzoek daarnaar te voeren.’

Ook premier Alexander De Croo (Open VLD) liet zich eerder al kritisch uit over de manier waarop Israël in Gaza tekeergaat. Het kwam hem vorig najaar zelfs op een relletje te staan met de regering van Benjamin Netanyahu, maar binnen zijn eigen regering kwam het nog nooit tot een eensgezind front. De liberale familie van De Croo ging meestal zelfs op de rem staan.

Vandaag was er een eerste gesprek in het kernkabinet over het al dan niet opstarten van een internationale procedure in Den Haag, maar te horen valt dat de echte discussie hoogstwaarschijnlijk pas aan het eind van volgende week plaatsvindt. De Croo vertrekt vandaag naar China voor een staatsbezoek.

‘Er zal ook eerst nog een analyse worden gemaakt voor de regering een beslissing neemt’, zegt Open VLD-voorzitter Tom Ongena. ‘Wat zijn de mogelijke gevolgen? Wat doen andere Europese landen? Wij gaan niet over één nacht ijs.’ Voorlopig steunt zijn partij het idee niet.

Groot moreel gezag van het Hof

Zuid-Afrika trok aan eind 2023 naar het Internationaal Gerechtshof in Den Haag met de vraag om een mogelijke genocide in Gaza te onderzoeken. Het land vraagt ook dat het Hof als voorlopige maatregel Israël oproept om zijn militaire operatie meteen stop te zetten. Israël is geen partij in Den Haag, maar rechter Chris Van den Wyngaert wees er deze ochtend op Radio 1 op dat zo’n uitspraak in ieder geval een heel groot moreel gezag zou hebben.

Binnen de regering-De Croo was er vorig najaar ook al een discussie over een boycot van Israëlische producten uit de Bezette Gebieden. Dezelfde partijen die vandaag naar Den Haag willen trekken, pleitten daar toen voor. De liberalen lagen dwars.

‘Ik herinner mij nochtans nog heel goed het optreden van Louis Michel (MR) ten tijde van de oorlog in Irak, twintig jaar geleden’, zegt Sammy Mahdi. ‘Hij pleitte als Belgisch buitenlandminister voor internationale sancties, en durfde zelfs in te gaan tegen een belangrijke bondgenoot als de Verenigde Staten. Ik geloof dat hij ook een liberaal was, nee?’

‘Dubbele standaarden’

Naarmate de situatie in Gaza deplorabeler wordt voor iedereen die daar moet overleven, groeit de verontwaardiging ook in België. Minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez (Vooruit) hoopt met het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie nog andere maatregelen te kunnen nemen.

Gennez is deze week in Knack ook hard voor Duitsland, een land waar alle kritiek op Israël nog altijd zeer gevoelig ligt. ‘Het is een cruciale vraag voor onze Duitse vrienden’, zeg ze erover. ‘Gaan jullie echt twee keer aan de verkeerde kant van de geschiedenis staan? Gaan we blijven toekijken als er een etnische zuivering zou plaatsvinden? Dat was toch “nie wieder”?’

Sammy Mahdi treedt Gennez bij. ‘Ik begrijp dat Duitsland het moeilijk heeft met zijn eigen geschiedenis, maar veel mensen hebben het gevoel dat hier dubbele standaarden worden gehanteerd. Niet onterecht. Stelt u zich voor dat de Palestijnse autoriteiten hetzelfde zouden aanrichten als wat Israël vandaag doet. Europa zou véél verontwaardigder zijn dan vandaag.’