Ontslag van klokkenluider Lotte Vermeir: wat wist VRT-ceo Frederik Delaplace?

Het statuut van klokkenluider beschermde netmanager Lotte Vermeir tegen strafmaatregelen vanwege de melding die ze deed. © VRT
Brecht Castel
Brecht Castel Journalist en factchecker

De ontslagen VRT-netmanager Lotte Vermeir had het statuut van klokkenluider. Is Vermeir bijgevolg onterecht ontslagen? Daar zal mogelijk een rechtbank over moeten oordelen.

De storm die ontstak na het ontslag van Ricus Jansegers, directeur content, en Lotte Vermeir, netmanager van VRT 1 en VRT Canvas, vorige week vrijdag, is nog lang niet gaan liggen.

Na een rist open brieven begin deze week maakte Het Nieuwsblad woensdagavond bekend dat Lotte Vermeir het statuut van klokkenluider had. Ze zou dat statuut gekregen hebben nadat ze gevoelige informatie over het geruzie en de crisis binnen de afdeling content had gedeeld met de adviseur integriteit binnen de VRT. De relatie tussen Vermeir en creatief directeur Jansegers zat toen al ver onder het vriespunt.

Het statuut van klokkenluider beschermde Vermeir tegen strafmaatregelen vanwege de melding die ze deed. Maatregelen waartegen ze onder andere beschermd was: tegenhouden van promotie, geïsoleerd worden binnen het bedrijf, loon intrekken en ontslag. Dat dat laatste vorige week toch gebeurde, al dan niet vanwege die melding, is opmerkelijk.

Het is aan Delaplace en de VRT-directie om te bewijzen dat zij niet wisten dat Vermeir het statuut van klokkenluider had.

Over heel de saga moest VRT-ceo Frederik Delaplace zich woensdag verdedigen in het Vlaams Parlement. Hij verklaarde daar niets te weten over het klokkenluidersstatuut van Vermeir. ‘De anonimiteit van de klokkenluider is ook bij mij gewaarborgd’, zei Delaplace in de commissie. ‘Ik weet het niet en ik mag het ook niet vragen.’

Achter de rel rond ceo Delaplace schuilt een gevecht over VRT-centen

Open vraag

Advocate Inger Verhelst schreef een boek over het statuut van klokkenluiders. Op de concrete casus van Lotte Vermeir wil ze niet ingaan, maar puur op basis van de wetgeving is goed mogelijk dat Delaplace de waarheid spreekt: ‘De persoon die de klachten ontvangt van de klokkenluider mag diens identiteit niet bekend maken, tenzij de klokkenluider daarvoor de toestemming geeft.’

Dat VRT-directie en de HR-afdeling bij het ontslag van Vermeir niet op de hoogte zouden zijn geweest van haar statuut als klokkenluider, is dus volgens het boekje.

VRT-ceo Frederik Delaplace tijdens de ad-hoccommissie van het Vlaams Parlement over de VRT op woensdag 4 september 2024. © BELGA


In theorie klopt de uitleg van Delaplace dus, maar of hij in de praktijk ook van niets wist, blijft een open vraag. Verhelst: ‘Het voorwerp van de melding is cruciaal. Als het onderwerp belangrijk genoeg is, moet de ontvanger van de klacht (in het geval van de VRT de adviseur integriteit, nvdr.) de ceo of de directie wél op de hoogte brengen van de inhoud van die melding. De vraag is dan of uit die inhoud viel af te leiden wie de melding deed.’

Vermeir had als netmanager van twee televisiezenders een hoge functie binnen de VRT. Als zij een specifieke melding deed over de conflicten binnen de afdeling content, kan het zijn dat uit de inhoud van die melding perfect viel te deduceren dat Vermeir die melding deed. Het is plausibel dat Delaplace tussen de regels door kon lezen dat Vermeir achter de melding zat.

Integraal: de open brief van VRT-medewerkers na ontslag netmanager Lotte Vermeir

Represaille

Als Delaplace op de hoogte was van de melding én uit die melding kon vermoeden dat Vermeir de kat de bel aan bond, dan heeft hij een probleem. Het ontslag van Vermeir kan dan gezien worden als een represaille voor haar melding. In dat geval is haar statuut als klokkenluider geschonden en haar ontslag mogelijk onwettig.

Verhelst: ‘In het kader van een procedure over een ontslag voorziet de wet ook in een omkering van de bewijslast. Er wordt dus aangenomen dat de maatregel een vergelding was voor de melding, tenzij de werkgever kan aantonen dat het ontslag naar behoren werd gemotiveerd.’

Het is dus aan Delaplace en de VRT-directie om twee zaken te bewijzen: dat zij niet wisten dat Vermeir het statuut van klokkenluider had en dat er andere redenen waren voor haar ontslag.

Volgens VRT-woordvoerder Bob Vermeir ‘heeft de VRT-directie geen weet van een klokkenluidersmelding in hoofde van Lotte Vermeir of Ricus Jansegers’. Vermeir onthoudt zich sinds haar ontslag van elk commentaar.

Dat er na het publieke geruzie, de cascade aan open brieven en de hoorzitting in het Vlaams Parlement van ceo Delaplace ook nog een juridisch vervolg komt aan deze saga is goed mogelijk. De hemel klaart voorlopig niet op rond de VRT-toren.

Kurt Van Eeghem: ‘Ik kan niet anders dan me afvragen of er straks nog een onafhankelijke VRT zal zijn’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content