Van artificiële intelligentie tot polarisering in de klas: de 12 beste onderwijsverhalen van 2023

Geen onderwerp dat zoveel discussie uitlokt als het veelgeplaagde Vlaamse onderwijs. Dat was in 2023 niet anders.

Een nijpend tekort aan leerkrachten, gecontesteerde eindtermen en een dalend onderwijsniveau. Ook het voorbije jaar rommelde het in het Vlaamse onderwijs. Terwijl leerkrachten er alles aan deden om de gaten dicht te rijden en het beste uit hun leerlingen te halen, volgden ze met stijgende verbazing en soms ook ergernis de vele meningen, voorstellen en oplossingen die beleidsmakers en onderwijsexperts naar voren schoven. Zoals de invoering van flexi-jobs en de introductie van het statuut van leraar-specialist. Allemaal onderwerpen waar ook de leden van de Leraarskamer van Knack zich in 2023 over bogen. De eerste lichting nam eind juni afscheid na een bewogen gedachtewisseling met Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA). In september trad een nieuwe Leraarskamer aan met alweer vijftien even verschillende als gedreven leerkrachten, die zich op gezette tijdstippen over de onderwijsactualiteit uitspreken.

Hieronder leest u nog eens de beste onderwijsverhalen van het jaar. Ondertussen wensen wij alle leerkrachten een deugddoende vakantie en vervolgens een nieuw jaar met meer collega’s, minder hervormingen en vooral veel tijd voor hun leerlingen.

1. De Leraarskamer van Knack: ‘Wij kunnen heel goed doen alsof we de zoveelste hervorming doorvoeren’

Tijdens een live editie van De Leraarskamer van Knack bogen onze leerkrachten zich over de grote uitdagingen waar het Vlaamse onderwijs vandaag voor staat. Voor het beleid waren ze alvast niet mals.

2. Ben Weyts vs. Leerkrachten: ‘Een beetje concurrentie in de leraarskamer wakkert de concurrentie aan’

Aan het eind van een bewogen schooljaar gaan de leerkrachten van De Leraarskamer van Knack in debat met Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts. ‘Hoe wilt u ervoor zorgen dat wij in het onderwijs blijven werken?’

3. Vakmensen waar zijn jullie? Hoe ons misprijzen voor tso en bso in ons gezicht is ontploft

Van elektriciens tot verplegers: de samenleving smeekt om gekwalificeerde mensen. Het tso- en bso-onderwijs vechten tegen hun reputatie, en tegen politiek gestuntel.

4. De Mooiste Speelplaats

De winnaar van de wedstrijd De Mooiste Speelplaats van Knack geeft waardevol advies aan scholen die ook de sprong willen wagen.

5. Journalist Filip Rogiers na zijn overstap naar het onderwijs: ‘Veel zij-instromers denken dat ze de boel moeten komen redden’

‘Luisteren is het geheim van goed onderwijs én van goede journalistiek’, zegt Filip Rogiers. Dat is dan ook precies wat hij vorig schooljaar in het GO! Atheneum Unesco Koekelberg heeft gedaan. De kronieken die hij er voor de krant De Standaard optekende, zijn nu gebundeld in Scènes uit een schoolleven. Ondertussen is Rogiers geen toeschouwer meer.

6. AI in de klas: 7 redenen waarom artificiële intelligentie leerlingen slimmer maakt

Hoewel artificiële intelligentie al niet meer uit onze samenleving weg te denken is, doen veel Vlaamse scholen nog verwoede pogingen om de technologie te verbieden. Nochtans kan een systeem als ChatGPT leerkrachten en leerlingen net helpen om beter te presteren.

7. Zij-instromer Liesbeth Kennes: ‘Ik ben nu pas klaar voor het onderwijs’

Liesbeth Kennes (38) geeft sinds 1 september Nederlands en Engels in een secundaire school.

8. De Leraarskamer van Knack: ‘Mijn leerlingen willen Palestina tot elke prijs vrij’

Van de oorlog in Gaza tot een terreuraanslag in Brussel. In veel Vlaamse klassen zorgen zulke gebeurtenissen voor onrust en spanningen. ‘Leerlingen doen vaak krasse uitspraken en dan is het aan ons om die te nuanceren’, klinkt het in De Leraarskamer van Knack.

9. OKAN-leerkracht Nickhail Popelier: ‘Ik weiger om les te geven uit compassie’

‘Mijn OKAN-leerlingen hebben vaak erge dingen meegemaakt, maar toch wil ik dat ze hoge verwachtingen hebben’, zegt leerkracht Nickhail Popelier, die deel uitmaakt van De Leraarskamer van Knack.

10. Hulpverleners voor de klas: ‘Ik heb zelfs eens een leerling van de treinsporen gehaald’

Is het de job van een leerkracht om leerlingen met suïcidegedachten bij te staan? ‘Het is heel moeilijk om grenzen te stellen, maar we mogen niet vergeten dat wij geen psychologen zijn’, klinkt het.

11. ‘Alle Britse tieners hebben Shakespeare gelezen maar Vlaamse leerlingen kennen Lucifer niet eens’

Waarom heeft geen enkele 17-jarige Lucifer van Vondel gelezen? ‘Omdat ze in Vlaamse klassen hoogstens fragmenten van zulke literaire werken zien.’

12. Onderwaarderen we onze leerkrachten? ‘Sommige ouders lijken niet meer in onze expertise te geloven’

Van de tanende leesvaardigheid tot polarisering in de klas: twee leden van de Leraarskamer van Knack blikken terug op het onderwijsjaar. ‘In mijn klas zit niet één leerling zonder speciale zorgnoden.’