Smartphone op school verbieden of niet? ‘Een totaalverbod is praktisch onhaalbaar’

Vanaf volgende week zullen meer dan 370 scholen in Brussel en Wallonië het gebruik van een smartphone verbieden. Wat zijn Nederlandstalige scholen van plan? ‘Voor mij mag de overheid smartphones in alle Vlaamse scholen verbieden.’

Vanaf 26 augustus, wanneer het nieuwe schooljaar van start gaat voor het Franstalig onderwijs, zullen 373 scholen van het netwerk Wallonie-Bruxelles Enseignement (WBE) het gebruik van smartphones in de ban doen. In Nederland is het gebruik van mobiele telefoons in de klas al sinds 1 januari niet meer toegestaan. In Vlaanderen mogen scholen zelf beslissen wat ze met de smartphone aanvangen. Knack deed een steekproef.

Compromis

‘Wij merkten dat vooral het gsm-gebruik bij jongens in de eerste graad problematisch was’, zegt Birgitt Naessens, directrice van het Koninklijk Lyceum in Antwerpen. ‘Zij zaten vaak te gamen op de speelplaats of in de gangen. Bij de hogere jaren zagen we minder redenen om het gebruik van de smartphone te begrenzen. Toch wilden we het vorige schooljaar eigenlijk al een totaalverbod op smartphones invoeren. Na een bevraging onder de ouders bleek dat een derde voor een totaalverbod was, een derde tegen en dat de rest te vinden was voor een tussenoplossing. De leerlingenraad stelde dan voor om smartphones alleen buiten toe te laten.’

‘Uiteindelijk zijn we voor dat compromis gegaan’, verklaart Naessens. ‘De eerlijkheid gebiedt me om te zeggen dat dat niet perfect werkt, omdat het praktisch niet haalbaar is om alle telefoons – onze school telt 867 leerlingen – in bewaring te nemen. Dat vergt enorm veel van mijn personeel. Bovendien riskeer je dan als school met de vinger gewezen te worden als er iets met de telefoons gebeurt. We zetten daarom vooral in op bewustwording en zullen samen met de leerlingenraad extra activiteiten organiseren tijdens de speeltijden, zodat leerlingen aangemoedigd worden om iets actiefs te doen. We denken er ook over na om maandelijks een paar gsm-vrije dagen in te voeren.’

Praktisch onhaalbaar

Ook in het Guldensporencollege Engineering in Kortrijk wordt het gebruik van smartphones binnen de muren van het schoolgebouw verboden. ‘Voor de eerste graad geldt dat verbod ook op de speelplaats, behalve tijdens de middagpauze’, zegt directeur Koen Quaghebeur. ‘We zijn een grote school, dat maakt het praktisch onhaalbaar om een totaalverbod af te dwingen. Mocht de overheid voor heel Vlaanderen beslissen dat smartphones op scholen verboden worden, dan ben ik daar volledig voor te vinden. Leerlingen begrijpen wel waarom we dit beleid toepassen. We merken bovendien dat er sinds de invoering van dit beleid meer gespeeld wordt tijdens de pauzes.’

Hoesjessysteem

Bij Sint-Donatus in Merchten geldt er al langer een smartphoneverbod, maar dat zal vanaf 1 september, op vraag van de ouderraad en de leerkrachten, nog aangescherpt worden. ‘Vanaf volgend schooljaar gaat voor de eerste graad een volledig smartphoneverbod in’, zegt directrice Magaly Michiels. ‘Dat doen we met een hoesjessysteem dat op slot gaat, zodat de leerlingen een hele dag niet aan hun telefoon kunnen. Voor de tweede en derde graad zal het smartphoneverbod enkel gelden in de gebouwen. Zij zullen hun telefoons voorlopig ook niet achter slot en grendel moeten bewaren.’

Goodwill

‘Bij ons is het gebruik van de smartphone altijd al verboden geweest, en dat van het begin tot het einde van de schooldag’, zegt Stijn De Groote, adjunct-directeur Communicatie en Organisatie bij Don Boscocollege in Zwijnaarde. ‘Op onze school gebruiken we iPads als digitaal leermiddel. Als de leerkracht er de toestemming voor geeft, mogen die iPads in de klas gebruikt worden. Het is niet de bedoeling dat die in de pauzes bovengehaald worden, tenzij leerlingen in de bibliotheek zitten te werken.’ De leerlingen houden hun gsm’s wel gewoon bij zich. ‘Wij rekenen op hun goodwill om die niet te gebruiken. Worden ze er toch mee betrapt, dan worden ze verzocht die weg te steken.’

Geen beleid

Bij basisschool De Zevensprong in Leuven voelen ze momenteel niet de nood voor een beleid rond smartphones. De derde graad zal er het komend schooljaar wel vormingen krijgen rond mediawijsheid.