Het Departement Onderwijs wil voor leerlingen die niet meekunnen extra lesuren op school invoeren. Een goed idee, volgens pedagoog Pedro De Bruyckere, ‘maar alleen als leerlingen daartoe verplicht worden.’
Leerlingen die achteropraken moeten na de lesuren extra ondersteuning op school krijgen, vindt het Departement Onderwijs en Vorming. Het is een van de beleidsvoorstellen voor de toekomstige Vlaamse regering. Betalende bijlessen zijn volgens het departement voorbehouden aan leerlingen met gegoede ouders. Daarom zou elke school volgens de administratie ‘extra instructietijd na of aansluitend bij de schooltijd’ moeten aanbieden.
‘Zomaar de leerlingen die niet meekunnen naar extra lessen sturen, werkt niet’, stelt pedagoog Pedro De Bruyckere. ‘Leerkrachten moeten een specifiek probleem aanpakken, waar een leerling op dat moment mee worstelt. Als dat opgelost is, stopt de bijles. Zo vermijd je ook dat kinderen het gevoel krijgen dat ze er altijd uitgepikt worden.’
“Het lerarentekort duwt leerlingen wellicht in de bijlesindustrie.’
Die aanpak is volgens De Bruyckere doeltreffender binnen de schoolmuren dan met een buitenschoolse bijlesleerkracht. ‘Zo iemand staat vaak niet rechtstreeks in contact met de leerkracht op school, terwijl onderlinge communicatie net cruciaal is om leerwinst te boeken.’
Zachte dwang
Ook de kwaliteit van bijlesleerkrachten kun je volgens de Bruyckere makkelijker checken binnen de schoolmuren dan erbuiten. ‘In de bijlessector heeft niet iedereen een gepast diploma. Zulke mensen zijn dan beter geschikt als mentale coach of huiswerkbegeleider dan als inhoudelijke lesgever.’
De concrete regeling van de extra lesuren laat het Departement Onderwijs over aan de scholen zelf. De Bruyckere hoopt alvast dat ze niet vrijblijvend worden. ‘Niet elke leerling durft hulp te vragen. Kansarme kinderen moeten thuis vaker helpen en kunnen dus moeilijk langer op school blijven. Het is beter om met zachte dwang leerlingen te verplichten. Anders vergroot de ongelijkheid tussen kinderen alleen maar.’
‘Een kwart van onze vijftienjarigen kan cognitief niet mee in de maatschappij. Dat negeren zal pas veel kosten.’
Zal de ‘bijlesindustrie’ inzakken als de Vlaamse regering meer bijlessen op school invoert? Niet helemaal, denkt De Bruyckere. ‘Niet alleen zwakkere leerlingen nemen bijles, denk bijvoorbeeld maar aan studenten die willen slagen voor het toelatingsexamen geneeskunde. Ook het lerarentekort duwt leerlingen wellicht in de private bijlesindustrie.’
Kosten
Net daar wringt volgens de pedagoog het schoentje. ‘Als een school al geen gewone leerkrachten vindt, hoe zal ze dan geschikte bijlesleerkrachten rekruteren? En dat terwijl extra lestijd het liefst in groepjes van maximaal 7 studenten wordt gegeven.’
Of het plan financieel haalbaar is, is nog maar de vraag. De Vlaamse Overheid zal extra middelen moeten vrijmaken, terwijl onderwijs nu al de grootste uitgavepost is. ‘Op lange termijn zal het systeem ons net geld opleveren’, vindt De Bruyckere. ‘Een kwart van onze vijftienjarigen heeft op dit moment moeite om cognitief mee te kunnen in de maatschappij. Als we dat negeren, zal het de samenleving op langere termijn veel meer kosten.’
De Leraarskamer van Knack: ‘Wat ik ook verzin, sommige leerlingen willen niet meer leren’
