‘Ook Brusselse scholen hebben recht op sterk onderwijs met sterke leerkrachten’

‘In Brussel wordt er massaal gemorst met de kansen en de toekomst van onze leerlingen. Ze verslijten uren in de studie en krijgen niet de onderwijskwaliteit waar ze recht op hebben’, schrijft een groep onderwijsschepenen van Vooruit in Brussel. Ze roepen bevoegd minister Ben Weyts op om snel een noodactieplan uit te werken, met alle betrokken partijen.

Deze oproep is een cri de cœur van mensen met een bijzonder groot hart voor onderwijs. Van vier Brusselse onderwijsschepenen en van een Vlaams parlementslid uit Brussel, die geloven in de kracht van onze scholen en schoolteams en elke dag hun uiterste best doen om mee te bouwen aan het beste onderwijs in onze hoofdstad. Maar vandaag moeten we met lede ogen vaststellen hoe het nijpende lerarentekort de onderwijskwaliteit en het recht op onderwijs van onze kinderen fundamenteel bedreigt.

Het is nochtans simpel: sterk onderwijs begint met sterke leerkrachten. Maar al jaren raken de vacatures voor leerkrachten in onze prachtige stad niet ingevuld. Met als resultaat een neerwaartse spiraal. De werkdruk voor onze leerkrachten wordt zwaarder, omdat ze veel meer kinderen en jongeren voor hun rekening moeten nemen en zo sneller uitvallen. Beginnende leerkrachten worden noodgedwongen meteen voor de leeuwen gegooid en kunnen door de te hoge werkdruk van hun ervaren collega’s niet de nodige ondersteuning krijgen.

Gevolg? In steeds meer klassen staat er gewoon geen leerkracht meer. En zo wordt er massaal gemorst met de kansen en de toekomst van onze leerlingen. Ze verslijten uren in de studie en krijgen niet de onderwijskwaliteit waar ze recht op hebben. Extra individuele ondersteuning bieden aan leerlingen die daar nood aan hebben, is onmogelijk.

Als schepenen roeien we met de riemen die we hebben. Met eigen centen stellen we onderwijsassistenten, toezichters, logopedisten… aan die onze leerkrachten moeten ontzorgen. Via onze communicatiekanalen smeken we haast om bij ons te solliciteren. Wij hebben als lokale onderwijs-beleidsmakers alles gedaan wat we konden, maar we botsen op onze limieten. Zo’n groot probleem krijgen we lokaal niet rechtgetrokken. De waarheid is dat de Vlaamse regering en de minister van Onderwijs de sleutels in handen hebben om te zorgen voor structurele oplossingen. Om de job van leerkracht echt aantrekkelijker te maken, zodat meer mensen leerkracht worden en blijven, in Vlaanderen én Brussel.

Als Vlaams parlementslid kan ik niet genoeg herhalen hoe minister van Onderwijs Ben Weyts daar grandioos heeft gefaald. Al vijf jaar lang wachten we op een plan, een echte visie om leerkrachten de waardering en ondersteuning te geven die ze verdienen. Al even lang raakt deze regering niet verder dan een resem ad hocmaatregelen die ofwel niet, ofwel averrechts werken. Maatregelen die getuigen van een compleet gebrek aan terreinkennis. Iets wat verdoezeld moet worden door voortdurend met de vingert te wijzen. Als ik minister Weyts bezig hoor in het parlement zijn de problemen in het onderwijs de verantwoordelijkheid van alles en iedereen, behalve van hemzelf– de minister van Onderwijs. Eerlijk, het kan hem precies allemaal niet genoeg schelen.

En intussen is het vijf na twaalf in onze hoofdstad. Er gaan klassen dicht, en wij vrezen dat er meer zullen volgen. De boel is zodanig kunnen escaleren dat er nu noodmaatregelen nodig zijn. Heel concrete oplossingen op korte termijn om onze scholen recht te houden. En die zijn er, maar de Vlaamse regering is er blind voor.

Geef onze schoolteams eerst en vooral de middelen waar ze recht op hebben. Al die openstaande vacatures zijn vandaag een gigantische besparingsoperatie. Dat kan niet. Vindt een school uiteindelijk echt geen leerkracht? Laat hen dan ondersteunende profielen aanwerven voor de volle 100% van die openstaande uren, zodat leerkrachten die er wel nog zijn zo goed mogelijk ondersteund worden en niet uitvallen. Leerkrachten vragen in de eerste plaats immers meer ontzorging en extra handen in de klas, zodat ze zich kunnen focussen op hun kerntaak: lesgeven, kinderen en jongeren kennis en nieuwe inzichten en vaardigheden bijbrengen.

En waarom ook de opzegtermijn van ontslagnemende leerkrachten niet herzien, tenminste tijdelijk? Vandaag is de opzegtermijn voor een vastbenoemde leerkracht beperkt tot amper 15 dagen. 15 dagen waarin een directeur wanhopig op zoek moet naar vervanging in een leerkrachtenvijver die totaal opgedroogd is. 15 dagen waarin het schoolteam zich weer volledig moet herorganiseren. Je moet geen onderwijsexpert zijn om te weten dat dat niet haalbaar is en dat zo’n minimale opzegtermijn de solidariteit in onze schoolploegen ondermijnt.

Wij roepen de Vlaamse minister van Onderwijs op om eindelijk rond de tafel te gaan zitten met alle Brusselse onderwijspartners: de koepels, de schoolbesturen, de VGC, het Onderwijscentrum Brussel, pedagogische begeleiders… Iedereen die zijn rol moet spelen in deze crisis en die zijn verantwoordelijkheid moet nemen om te zorgen voor extra handen in onze scholen. Het is alle hens aan dek. Wij verwachten spoedig een uitnodiging om samen een concreet noodactieplan te te werken.

Want onze Brusselse kinderen hebben recht op sterk onderwijs. Sterk onderwijs met sterke leerkrachten.

Hannelore Goeman is Fractieleidster van Vooruit in het Vlaams Parlement.

Anaïs Maes is Schepen van Nederlandstalig Onderwijs in Stad Brussel

Bieke Comer is Schepen van Nederlandstalig Onderwijs in Anderlecht

Saliha Raiss is Schepen van Nederlandstalig Onderwijs in Sint-Jans-Molenbeek

Lydia Dujardin-Deslooveris Schepen van Nederlandstalig Onderwijs in Sint-Joost-ten-Node.