‘Ons onderwijs heeft vooral rust nodig zodat er opnieuw kan ingezet worden op de essentie’

Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken buigt zich over ons onderwijs: ‘Laat ons eindelijke ambitie tonen en onze leerlingen geven waar ze recht op hebben: kwalitatief onderwijs.’

Vandaag lezen we in de kranten dat het onderwijsniveau in Vlaanderen serieus bergaf gaat. Waren we in 2003 nog prominent aanwezig binnen de wereldtop, dan is het slechts zestien jaar later al een heel pak slechter gesteld met ons onderwijs. De analyse van verschillende academici van de KU Leuven legt de vinger duidelijk op de wonde.

Het is niet voor het eerst dat verontrustende cijfers over ons onderwijs opduiken. De laatste jaren waren er al duidelijke, objectieve en ontegensprekelijk signalen dat er iets (grondig) fout zit in ons onderwijs: de dalende scores in de PISA-testen, de TIMSS-testen, de PIRLS-testen, de ICCS-testen en zelfs de ronduit verontrustende resultaten van de peilingstoetsen van de Vlaamse Overheid voorverschillendevakken… Daar kwamen ook nog verschillende signalen uit het onderwijs zelf bij van leerkrachten die uitgebreid uiting gaven aan hun bezorgdheid.

Comical Crevits

De reactie van het politieke establishment was keer op keer dezelfde: ondanks alle doemberichten blijft men herhalen dat ons onderwijs bij de wereldtop hoort, iets waar ministier van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) in uitblinkt. Personen die een kritisch geluid laten horen zet ze steevast weg als onwetenden. Los van haar intussen grijsgedraaide plaat verwijst de minister ook steeds naar op til zijnde maatregelen, naar het feit dat ze het probleem kent en er wel degelijk mee bezig is of dat er al veel stappen gezet zijn. Maar wanneer men aan een afgrond staat, mevrouw de minister, is elke stap vooruit een stap te veel.

Men kan haar vergelijken met de minister van Informatie van Saddam Hoessein. Die beweerde namelijk ook onomwonden het tegendeel van de realiteit: terwijl Amerikaanse tanks Bagdad binnenreden zei hij dat de strijd tegen de Amerikanen vlot verliep. Het leverde hem de bijnaam ‘Comical Ali’ op. Wij hebben in ons onderwijs duidelijk te maken met ‘Comical Crevits’…

Problemen (durven) benoemen

De problemen in ons onderwijs en de neerwaartse spiraal zijn nochtans duidelijk voor wie het wil zien.

Ten eerste is er de ongebreidelde hervormingsdrang van het politieke establishment, enkel voor het binnenhalen van een politieke trofee. Nu eens grijpt men terug naar recepten uit het verleden. Recepten die toen zijn teruggedraaid omdat ze een mislukking bleken. Denken we hierbij maar aan het vso (Vernieuwd secundair onderwijs, ingevoerd op 1 september 1970, verdween in 1988 met het ontstaan van een ‘eenheidsstructuur’, nvdr.) dat snel weer werd afgeschaft, maar dat men nu opnieuw wil invoeren onder een andere naam. Geloven de partijen uit de regering dan echt dat ze andere resultaten zullen boeken door nogmaals hetzelfde te proberen?

Soms voert men ook halfslachtige decreten in zonder er de gepaste budgetten voor te voorzien. Het M-decreet is hiervan een perfecte illustratie. Een nobele basisgedachte die in de realiteit ontaardde in een complete nachtmerrie door onvoldoende middelen. Scholen waren hierdoor niet in staat om de infrastructuur waar nodig aan te passen, leerkrachten werden onvoldoende ondersteund om op een verantwoorde manier te kunnen omgaan met leerlingen die extra zorg nodig hebben, de leerlingen gingen dan maar kopje onder omdat de leerkrachten niet konden volgen en ouders moesten vaststellen dat hun kind totaal niet de zorg kreeg die het eigenlijk nodig had. Daarnaast is het M-decreet ook nog eens een aanslag op de expertise van ons uitmuntend Bijzonder Onderwijs dat zijn middelen ingeperkt zag. Deze N-VA-CD&V-Open VLD-regering maakte hiermee dus niet alleen brokken in het reguliere onderwijs, maar ook in het bijzonder onderwijs. Bovendien gebeurde dat volledig op de kap van onze zorgbehoevende leerlingen! De hypocriete houding van N-VA in deze zaak valt daarbij ook op: ze keurde zonder verpinken het M-decreet mee goed en begint het nu plots te bestrijden. Begrijpe wie begrijpen kan…

Verder is ook het hele gelijkekansenbeleid compleet ontspoord tot een ‘lagekansenbeleid’. De oorspronkelijke intentie om iedere leerling ongeacht hun achtergrond gelijke kansen te bieden is zeer nobel en lovenswaardig. Daar moeten we inderdaad verder op durven inzetten. In werkelijkheid heeft het beleid echter geleid tot een nivellering naar beneden. Er werd en wordt dermate veel aandacht besteed aan de zwakkere leerlingen (die voor alle duidelijkheid deze extra hulp verdienen) dat de sterkeren uit het oog werden verloren. Soms lijkt het er zelfs op dat de nivellering naar beneden een bewuste keuze is. De recente uitlatingen van topman van het katholiek onderwijs Lieven Boeve dat de nieuwe eindtermen de lat te hoog zouden leggen, tonen de wereldvreemdheid van sommige topfiguren duidelijk aan.

Ons onderwijs lijdt niet aan een braindrain, maar aan een regelrechte hersenbloeding

Daarnaast verlaten vandaag veel leerkrachten moegetergd het onderwijs: 22% van alle beginnende leraars in het secundair onderwijs geven er binnen de vijf jaar de brui aan. Dit is geen braindrain meer, maar een regelrechte hersenbloeding met potentieel fatale gevolgen voor ons onderwijs. Deze cijfers vallen perfect te verklaren door het gebrek aan respect voor leerkrachten vanuit de overheid (hervormingen worden hen van bovenaf opgedrongen, aan pensioenrechten wordt geknabbeld…). Ook in dit geval komt de N-VA-CD&V-OpenV LD-regering niet verder dan haar gekende refreintje – ‘Wij kennen de problemen en werken eraan, even geduld graag.’ – en blijft de uitstroom onverminderd voortduren…

De heterogeniteit van de klassen is een derde aspect dat zeker onze aandacht verdient. In onze steden staan de leerkrachten in de vuurlinie van de multiculturele samenleving. Zij worden daar geconfronteerd met een divers leerlingenpubliek waarvan de thuistaal steeds minder vaak het Nederlands is. Hierdoor duiken automatisch communicatieproblemen op. Bovendien kan het niet ontkend worden dat sommige leden van bepaalde culturen de gelijkheid tussen man en vrouw niet aanvaarden. Dit resulteert in situaties waarbij het gezag van onze vrouwelijke leerkrachten soms niet meer wordt aanvaard. Deze nefaste gevolgen van de multiculturele samenleving hebben het lesgeven nog verder bemoeilijkt. En de regering? Zij blijft verder de andere kant opkijken…

Problemen (durven) aanpakken

Het is dus duidelijk dat de N-VA-CD&V-Open VLD-regering compleet faalt op gebied van onderwijs. Zij heeft de afgelopen jaren doelbewust weggekeken van de problemen. De oplossingen die zich opdringen, liggen nochtans voor de hand en vragen slechts vijf minuten politieke moed.

Begin met het invoeren van centrale examens om de niveauverschillen tussen de scholen en onderwijsnetten weg te werken. Onderwijs is de grootste uitgavenpost van de Vlaamse Regering. Het is dus de taak en vooral de plicht van de overheid om te waken over het niveau.

Verplicht leerlingen die het Nederlands onvoldoende beheersen om een taalbad van een jaar te volgen zodat ze nadien wel vlot kunnen meevolgen. Wij stelden dit reeds in 2011 voor in de Commissie Onderwijs, maar ons voorstel werd toen weggestemd (ook door N-VA die nu met hetzelfde voorstel op de proppen komt).

Herwaardeer de job van leerkracht. Stop met leerkrachten te bedelven onder administratieve (en vaak nutteloze) klussen en laat hen opnieuw doen waar ze leerkracht voor geworden zijn: lesgeven. Zorg voor een goede aanvangsbegeleiding en versterk de lerarenopleiding kwalitatief.

Stop bovendien met het doordrukken van een zoveelste, ondoordachte hervorming. Ons onderwijs heeft vooral rust nodig zodat er opnieuw kan ingezet worden op de essentie: kennisoverdracht.

Laat ons dus eindelijk ambitie tonen en onze leerlingen geven waar ze recht op hebben: kwalitatief onderwijs. Het Vlaams Belang reikt alvast de hand naar iedereen die onze kinderen op de eerste plaats wil zetten.