‘Onbegrijpelijk dat Vlaamse regering deur sluit voor 100% Engelstalige masteropleidingen’

‘Het is onbegrijpelijk dat de Vlaamse regering mordicus blijft vasthouden aan de strikte taalregeling in het hoger onderwijs’, schrijft Hans Maertens van VOKA. ‘We hebben alle STEM-talent nodig in Vlaanderen.’

Als we het Engels niet extra toelaten in het hoger onderwijs, dan lopen we welvaart mis. Nederlands is en blijft de schooltaal bij uitstek, maar uitzonderingen op de regel moeten mogelijk zijn. Bepaalde masteropleidingen moeten volledig in het Engels kunnen zonder dat een alternatief in het Nederlands nog verplicht is.

Nederlands is de belangrijkste taal in ons hoger onderwijs. Jonge mensen worden het best opgeleid in hun eigen moedertaal. Dat is de regel, maar dat wil niet zeggen dat er op die regel geen uitzonderingen kunnen bestaan. Voor een aantal specifieke masteropleidingen moet er een 100% Engelstalige opleiding mogelijk zijn, zonder verplicht Nederlandstalig alternatief. Dat is economisch en onderwijskundig zinvol. Dat de Vlaamse regering dit niet wil inzien, is moeilijk te vatten. De beslissing van de Vlaamse regering van vorige week vrijdag is dan ook onbegrijpelijk.

Vorig jaar vroegen universiteiten voor het eerst toestemming om ongeveer dertig opleidingen volledig in het Engels aan te bieden, maar de Vlaamse regering wees dit verzoek af. De universiteiten herwerkten hun vraag en kwamen recent tot een aangepaste lijst van 10 heel specifieke masteropleidingen zoals de masters nanotechnologie, toegepaste computerwetenschappen, artificiële intelligentie en astrofysica. Opnieuw veegt de Vlaamse regering de vraag van tafel en houdt vast aan de (te) strikte regelgeving. Die regelgeving bepaalt dat er voor elke anderstalige masteropleiding een Nederlandstalig equivalent moet bestaan in Vlaanderen.

Voka steunt de vraag van de universiteiten om in specifieke gevallen uitsluitend een volledig Engelstalige masteropleiding te voorzien. Onze ondernemingen zijn sterk internationaal georiënteerd. Engels is in vele bedrijven de werktaal. Sterker nog, zonder een doorgedreven kennis van het Engels, is het in verschillende beroepen erg moeilijk geworden om alle facetten van de job goed te kunnen uitvoeren.

Onze arbeidsmarkt heeft nood aan meer STEM-studenten, en die kunnen ook uit het buitenland komen. Zonder voldoende technisch geschoolde medewerkers kunnen bedrijven hun groeipotentieel niet waarmaken. Slechts 1 op de 5 van de uitgereikte diploma’s in het Vlaamse hoger onderwijs is een STEM-diploma. Om dat aantal op te krikken is het belangrijk dat we voor de STEM-opleidingen een zo breed mogelijk publiek kunnen aantrekken, ook vanuit het buitenland. Maar dan moeten sommige gespecialiseerde opleidingen wel in het Engels gegeven worden.

Ook vanuit de bekommernis om de kwaliteit van het hoger onderwijs valt een lans te breken voor 100 procent Engelstalige masteropleidingen. De organisatie van Nederlandstalige equivalenten in dergelijke onderzoeksintensieve studierichtingen, leidt tot een erg hoge bijkomende werkdruk bij de vakgroepen. Soms gaat het maar om een handjevol studenten, of zelfs helemaal geen, die de opleiding per sé in het Nederlands willen volgen. Gerenommeerde docenten worden vaak aangetrokken vanuit het buitenland om de meest innovatieve onderzoeken en bevindingen aan de studenten door te geven. Die docenten geven les in de Engelstalige opleiding. De Nederlandstalige equivalente opleiding zou daardoor een minderwaardige opleiding dreigen te worden.

Ondanks alle goede redenen om uitzonderingen op de taalregels toe te laten, houdt de Vlaamse regering voet bij stuk. Voka pleit voor realiteitszin en hoopt op een bijsturing door de volgende Vlaamse regering. Hou rekening met de noden van de economie en met de vraag van onze universiteiten en sta toe om voor specifieke masters voortaan enkel Engelstalige opleidingen te voorzien.

Hans Maertens is gedelegeerd bestuurder van Voka.