Naar een kortere zomervakantie? ‘Pleidooien vielen op koude steen bij de N-VA’

In de marge van de Vlaamse onderhandelingsnota over onderwijs is sprake van een mogelijke verkorting van de zomervakantie met twee weken. Maar of de Vlaamse regering het Franstalige voorbeeld straks ook echt zal volgen, is twijfelachtig.

In het Franstalige landsgedeelte zit de zomervakantie er nu maandag al op. Sinds 2022 duurt de zomervakantie er ‘maar’ zeven weken, oftewel twee weken minder lang dan in Vlaanderen. Die twee weken minder worden gecompenseerd tijdens de krokus- en herfstvakantie, die in Franstalig België een week lager duren dan in Vlaanderen.

Eerder dit jaar stelde de partij Vooruit voor om dezelfde vakantieregeling ook in Vlaanderen in te voeren. Volgens de Vlaamse socialisten zorgt een zomervakantie van negen weken voor te veel leerverlies. Om dezelfde reden is ook onderwijsexpert Dirk Van Damme een voorstander van een inkorting met twee weken. ‘Behalve het Franstalige landsgedeelte hebben ook Frankrijk en Nederland de vakantieregeling de afgelopen jaren in die zin aangepast’, zegt hij in een gesprek met Knack. ‘Daar hadden ze goede redenen voor. Internationaal onderzoek toont aan dat lange vakanties voor leerverlies zorgen, en dat dit leerverlies geen lineair gegeven is. Hoe langer een vakantie duurt, hoe sneller dat verlies begint toe te nemen. We weten ook dat het probleem het grootst is bij zwakkere, kwetsbare leerlingen. Elke leraar weet waarover ik spreek. Bij sommige leerlingen moet je op 1 september als het ware weer van nul herbeginnen.’

Symboliek

Van Damme merkt nog op dat niet enkel de inkorting van de zomervakantie belangrijke pedagogische voordelen heeft. ‘Door de verlenging van de krokus- en herfstvakantie hebben leerlingen in Franstalig België om de zeven of acht weken een periode van twee weken rust. Vanuit pedagogisch standpunt is dat een efficiënter ritme dan ons ritme, dat nog altijd gebaseerd is op de katholieke feestdagen en het uiteraard volledig verouderde idee dat je kinderen tijdens een lange zomervakantie moet kunnen inzetten voor de oogst.’

In een opiniebijdrage voor het magazine Sampol noemde Van Damme de aanpassing van de Vlaamse vakantiekalender ‘een maatregel die zonder veel kosten veel pedagogische winst oplevert’. Maar of de Vlaamse regering die redenering straks zal volgen? Bij de onderhandelaars over een nieuw Vlaams regeerakkoord valt te horen dat de N-VA de aanpassing niet ziet zitten.

Die tegenkanting verrast Dirk Van Damme niet. ‘Toen de Franse Gemeenschap besloot om de vakantieregeling aan te passen, zijn er pogingen geweest om de Vlaamse regering te overtuigen om hetzelfde te doen’, zegt hij. ‘Niet ten onrechte werd toen gevreesd dat verschillende regelingen voor problemen zouden zorgen in Brussel. Helaas vielen die pleidooien op een koude steen bij onderwijsminister Ben Weyts (N-VA). Waarom? Ik vrees dat het louter een symbolische kwestie is. Men zag het niet zitten om de Franse Gemeenschap hierin te volgen.’

Weyts zelf verklaarde eerder dat hij de vakantieregeling enkel wil aanpassen als daar ‘een breed draagvlak’ voor bestaat. Dat draagvlak is er, zeker bij de onderwijsvakbonden, niet. ‘Maar dat is voor mij geen reden om het niet te doen’, stelt Van Damme. ‘Onderwijs organiseer je in de eerste plaats in het belang van de kinderen, niet in dat van het onderwijzend personeel. In landen of gemeenschappen waar de aanpassing is doorgevoerd zie je trouwens dat het protest snel is weggeëbd. Dat verbaast me niet. De leraren hebben er inmiddels begrepen dat die extra weken vakantie in de herfst en de lente ook hen meer baat brengen dan die twee weken tijdens de zomervakantie.’