‘Investeer in studenten die zich engageren voor de toekomst’

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) stopt samenwerking met koepelorganisatie van Green Offices na een parlementaire vraag van  Vlaams Belang. De reden: een debat rond klimaatracisme. De  Green Offices vragen de minister om deze beslissing in te trekken.

“Vlaanderen verder klaarstomen voor de toekomst én de mensen het beleid geven waar ze recht op hebben. Dat is ons plan”, tweette Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir na afloop van het N-VA-congres eerder dit jaar; een mooie belofte waar wij, Green Offices, al jaren aan bijdragen.

In het vormgeven van een sociaal-rechtvaardige toekomst binnen de planetaire grenzen spelen hoger onderwijsinstellingen namelijk een cruciale rol. Ze leiden toekomstige beleidsmakers, ondernemers, werknemers, consumenten en kritische burgers op, verrichten baanbrekend onderzoek en leveren nieuwe, maatschappelijk relevante ideeën aan.

Green Offices als hart van duurzaamheid binnen hogeronderwijsinstellingen

Green Offices zijn duurzaamheidsdepartementen binnen universiteiten en hogescholen waar studenten en medewerkers beschikken over een mandaat, middelen en ondersteuning om hun onderwijsinstellingen te verduurzamen. Door studenten actief te betrekken leren ze fundamentele vaardigheden aan om, onder andere, klimaatproblematieken het hoofd te bieden. Tegelijkertijd zorgen ze ervoor dat  hun onderwijsinstelling stappen vooruit kan zetten in haar duurzaamheidsbeleid. Of zoals alumnus Lies Hens het omschrijft: “Wat de Green Office doet, is niet eenvoudig, wél essentieel. Ze geeft plaats aan wat nog niet is. Ze maakt haar studenten weerbaar en klaar voor morgen.”

Het door Unesco-bekroonde Green Office-model wordt daarom wereldwijd gezien als een toonbeeld van hoe hoger onderwijs te verduurzamen. Internationaal huisvesten inmiddels 71 onderwijsinstellingen een Green Office. Om de bestaande Vlaamse Green Offices te steunen en nieuwe op te richten zette het Duurzaam Educatiepunt van Departement Omgeving in 2022 en 2023 een samenwerking op met Students Organising for Sustainability International, de koepelorganisatie van de Green Office-beweging. Deze samenwerking is een spil in het Vlaamse Green Office-netwerk door het uitwisselen van kennis, het organiseren van netwerkmomenten en het aanleggen van een kennisdatabank. Als we het warm water niet telkens opnieuw willen uitvinden, is zo’n coördinerende, steunende actor onontbeerlijk.

Academische vrijheid is ook voor duurzaamheid belangrijk

Nadat Vlaams Belang-parlementslid Sam Van Rooy zich in een parlementaire vraag kritisch had uitgelaten over een universitair evenement rond klimaatracisme – overigens een erkend wetenschappelijk thema – gaf Zuhal Demir, de opdracht om de samenwerking met Students Organising for Sustainability International op te schorten: “Ik heb mijn administratie de opdracht gegeven om deze samenwerking met en de financiering van de Green Offices niet verder te zetten. Ik vind het immers geen taak van de overheid om dergelijke organisaties structureel te ondersteunen‘, zo luidde het antwoord op de parlementaire vraag van Zuhal Demir).”

Het verkennen en onderzoeken van bepaalde concepten en ideeën is echter cruciaal voor de stappen die we gezamenlijk moeten zetten naar een duurzamere toekomst. Het meegaan in de poging van Vlaams Belang om de academische vrijheid te beperken schept dan ook een akelig precedent.

Elke onderwijsinstelling zou vandaag een Green Office moeten hebben waarin ze studenten actief en zichtbaar ondersteunt en klaarstoomt tot de leiders van morgen. Want een Green Office dicht de gaten die kennis alleen niet kan opvullen. Het draagt bij aan een mentaliteitswijziging die nodig is om net die opgedane kennis op een ecologische en sociaal-rechtvaardige manier in te zetten voor doelen die verder reiken dan het individuele belang, en dit zonder dat de moed ons in de schoenen zinkt. UGent-alumnus Heleen Schockaert verwoordt het als volgt: “De Green Office heeft voor mij het gevoel van machteloosheid kunnen omzetten in kracht en hoop. Het effect dat de Green Office persoonlijk op mij heeft gehad, kan niet worden overschat.”

Beste minister, beste Vlaamse Regering, we hopen dat u de studenten en uitdagingen van vandaag én morgen serieus neemt. Voeg de daad bij het woord en zet de samenwerking met Students Organising for Sustainability verder om studenten, medewerkers en onderzoekers te ondersteunen die timmeren aan toekomstbestendig hoger onderwijs. Dat is een goed plan.

In naam van:

Green Office AP Hogeschool

Green Office Arteveldehogeschool

Green Office KU Leuven

Green Office UAntwerpen

Green Office UHasselt

Green Office UGent