‘Hoog tijd dat we kijken naar wat de minister van Onderwijs doet en niet naar wie hij is’

Is er tijdens deze regeerperiode dan geen enkele maatregel genomen die het Vlaamse onderwijs beter maakt? ‘Natuurlijk wel’, schrijft OKAN-leerkracht Nickhail Popelier, die lid is van De Leeraarskamer van Knack 2023-2024. ‘We moeten ophouden met ons blind te staren op wie de minister van Onderwijs is en tot welke partij hij behoort.’

De voorbije regeerperiode werden heel wat voorstellen over het onderwijs gelanceerd, het ene al wat doordachter dan het andere. Als leerkracht viel me daarbij op dat er vaak out of the box werd gedacht, en dat vond ik best verfrissend. Dat daar altijd veel commentaar op kwam, is niet zo verwonderlijk. Sinds ik lesgeef heb ik al drie ministers van Onderwijs meegemaakt en ondertussen weet ik dat het bij elk nieuw voorstel dat ze de doen gezeik is.

Wie de minister van Onderwijs ook is: hij of zij is altijd kop van Jut. Daardoor lijkt het vaak voor buitenstaanders alsof er in het onderwijs helemaal niets in positieve zin verandert. Dat is nochtans niet zo. In deze regeerperiode werden alvast twee veranderingen doorgevoerd die echte gamechangers zijn en die tot in de klas voelbaar zijn.

Om te beginnen wordt de bewijslast bij betwisting van schoolresultaten voortaan bij de leerlingen en hun ouders gelegd en niet meer bij de school. Dat is echt een wereld van verschil. De juridisering van het onderwijs had tot voor kort een steeds funestere invloed op ons werk en op onze jobtevredenheid. Dat een kleine minderheid van leerlingen en ouders zich niet kan vinden in de beslissingen van de klassenraad zorgde voor een sfeer van wantrouwen en dat is natuurlijk desastreus voor de onderwijskwaliteit. Dat euvel is nu dus verholpen, waardoor de focus langzaam weer verschuift naar datgene wat me destijds voor het onderwijs heeft doen kiezen: lesgeven vanuit passie en bezieling, in plaats van elke scheet die gelaten wordt te digitaliseren in Smartschool.

(Lees verder onder de preview.)

Een tweede stap vooruit is de verplichting die scholen sinds 1 september 2023 wordt opgelegd om afspraken te maken in verband met zogenaamde deconnectie. In de nasleep van de coronacrisis is de grens tussen werk en privé mede door de toegenomen digitalisering steeds vager geworden. Niet alleen het aantal kanalen maar ook het aantal berichten groeide fors aan. In ijltempo werd Whatsapp bijvoorbeeld een soort veredeld werkkanaal dat voor een onophoudelijke berichtenstroom zorgde. Op den duur wist ik zelfs niet meer waar ik wat gelezen had. Als leerkracht was het vaak heel moeilijk om op dat vlak je grenzen te bewaken. Zeker voor startende leerkrachten of collega’s die nog niet vast benoemd waren. Het is dus een heel goede zaak dat daar sinds dit schooljaar afspraken over moeten worden gemaakt zodat zowel de leerkrachten als de leerlingen en hun ouders meer ademruimte krijgen.

Ik ben ook echt trots over de manier waarop wij op onze school de kans hebben aangegrepen om daar als team diepgaand over na te denken. Sindsdien is er heel wat veranderd. Over alles wat met het werk te maken heeft communiceren we nu bij voorkeur tussen 8 en 18 uur. Vroeger communiceerde iedereen – ook leidinggevenden – wanneer dat hem of haar uitkwam. Daardoor had je nooit rust, want de kans bestond altijd dat je een belangrijk bericht zou missen. Mentaal stond je dus altijd ‘aan’. Nu is dat veel minder het geval. De tijd dat we na acht uur ‘s avonds een online klasvergadering hadden of om elf uur ‘s avonds nog een bericht van een leerling kregen over de toets van de volgende dag, lijkt voltooid verleden tijd te zijn. Dat is maar goed ook. Ik hou van mijn job, maar ik heb ook nog een leven náást het werk. Af en toe écht deconnecteren helpt mij om de connectie in mijn intensieve job elke dag opnieuw aan te gaan.

Toch kwam ook op die maatregelen kritiek. Vooral van mensen die het gevoel hadden dat hun vrijheid erdoor beknot wordt. Ondertussen heb ik me erbij neergelegd dat veranderingen – hoe goedbedoeld ook – altijd weerstand met zich meebrengen. Soms is dat terecht, maar soms ook helemaal niet.

Doordat de focus vaak ligt op wie minister van Onderwijs is, tot welke partij hij behoort en wat hij al dan niet verkeerd doet, zijn velen blind geworden voor maatregelen die ons wél vooruithelpen. Daarom stel ik voor om te stoppen met de bagger gooien en te focussen op wat wél goed gaat.