Geschiedenis Olympiade bekroont familiefoto’s die ‘een kleine wereldgeschiedenis’ tonen

Voor een publiek van bijna 1000 enthousiaste scholieren zijn vrijdagmiddag de winnaars bekendgemaakt van de tweede Geschiedenis Olympiade. De hoofdprijs ging naar ‘Familiefoto’s vertellen geschiedenis’, een slim concept van een klas vijfdejaars van het Sint-Maarteninstituut in Aalst.

Een geschiedenisprijs die zich richt op álle types van het secundair onderwijs, én met de expliciete bedoeling te laten zien dat – dixit historicus en vakdidacticus Bruno De Wever (UGent) eerder in Knack – ‘ons vak veel meer inhoudt dan dorre teksten van oude witte mannen’.

Het slotevenement van de tweede Geschiedenis Olympiade in het ICC in Gent liet zien dat de door De Wever geformuleerde ambities geen holle frases zijn. De gepresenteerde projecten kwamen uit een vijftigtal klassen uit zowel bso-, buso-, tso- als aso-richtingen. De leerlingen vertelden de historische verhalen op alle denkbare manieren: van maquettes over kunstwerken en podcasts tot een gezelschapsspelletje.

Oude familiefoto

Misschien wel het minst divers was de onderwerpkeuze. De leerlingen was gevraagd om te werken met het thema ‘verborgen geschiedenissen’. Dat inspireerde opvallend veel klassen om te graven in het koloniale verleden.

Over dat verleden ging het ook in het project van de leerlingen van Kunstkaai, een kso-school uit Antwerpen. Met ‘Wij zijn hen niet vergeten’ brachten ze, in de vorm van een aangrijpend gesamtkunstwerk, hulde aan de Congolezen die tijdens de Wereldtentoonstelling van 1894 in hun stad werden tentoongesteld en dat, in een aantal gevallen, niet overleefden. De jury bekroonde het werk met een tweede plaats.

De hoofdprijs was voor de vijfdejaars Economie Moderne Talen van het Sint-Maarteninstituut uit Aalst. Ze wonnen deze Olympiade met een concept dat schittert door zijn eenvoud. Alle leerlingen van die klas gingen eerder dit jaar op zoek naar de oudste familiefoto die ze konden vinden. Vervolgens schreven ze er een tekst bij waarin ze vertellen over het jaartal waarin die foto was gemaakt. Wat gebeurde er toen in de wereld? En vooral: wat is het verhaal van de mensen die dat jaar voor de lens poseerden? Mede dankzij de diversiteit van de klas werd het resultaat een kleine wereldgeschiedenis van de vorige eeuw. Een wereldgeschiedenis die verbindt én leert over de enorme welvaartsprong die tijdens die eeuw werd gemaakt.

Niet de primus wint

De Geschiedenis Olympiade is een idee en een initiatief van Naïma Lafrarchi, juriste en onderwijskundige, verbonden aan de UGent. ‘Met deze wedstrijd willen we expliciet historische competenties aanspreken die veel breder gaan dan pure kennis of schrijfvaardigheid’, vertelde ze eerder dit jaar aan Knack.‘Dan heb ik het bijvoorbeeld over mediawijsheid, burgerschap, historisch bewustzijn of sociaal-relationele competenties. In dat opzicht staat de Geschiedenis Olympiade haaks op de al bestaande olympiades wiskunde, fysica of chemie. Dat zijn individuele wedstrijden waarbij aan het eind één primus wint. Bij ons is het geen individu maar een klas die wint. Dat betekent dat de leerlingen de facto zullen moeten samenwerken, zelf argumenten naar voren moeten brengen en creatief zijn.’ Wie er vrijdagmiddag bij was, kan alleen maar beamen: missie geslaagd.