‘Veel mannen willen niet voor de klas staan omdat er zoveel vrouwelijke leerkrachten zijn’

Mannen voelen zich minder en minder geroepen om leerkracht te worden. Volgens De Leraarskamer van Knack komt dat vooral door de verloning en het imago van de job.

De tijd dat er in Vlaanderen alleen meesters voor de klas stonden, ligt ver achter ons. In het secundair onderwijs is amper 35 procent van het personeel een man, in het basisonderwijs zelfs maar 12 procent. Opvallend is wel dat er in verhouding veel meer mannen een directiefunctie opnemen. We vroegen de vijftien leerkrachten van De Leraarskamer van Knack hoe dat komt en of dat genderonevenwicht impact heeft op de leerlingen en het onderwijs dat ze krijgen.

Nogal wat panelleden zijn ervan overtuigd dat veel mannen hebben afgehaakt doordat je tegenwoordig veel meer kunt verdienen in de privésector. Mannen zouden meer belang hechten aan een goede verloning dan vrouwen. Ook het feit dat het lang kan duren voor je als leerkracht een vaste benoeming krijgt, zou veel mannen er volgens onze panel toe aanzetten om voor een andere sector te kiezen. Ook de schaarse promotiekansen in het onderwijs zou de job vooral voor mannen minder aantrekkelijk maken. ‘Dat zij promotie maken door de bank genomen belangrijker vinden dan vrouwen, is meteen de reden waarom er in verhouding veel meer mannelijke directeurs zijn’, zeggen verschillende leerkrachten. Mannen hechten dan weer minder aan de voordelen die voor vrouwen vaak doorslaggevend zijn, zoals het feit dat het onderwijs relatief gemakkelijk met een gezin te combineren valt.

Ook de evolutie van het lerarenberoep zou impact hebben op de aantrekkelijkheid. Sommige leerkrachten uit ons panel hebben zelf al ervaren dat mannen zich vaker door de toegenomen administratieve last laten afschrikken dan vrouwen. Door de groeiende diversiteit in de klas en de stijgende aandacht voor leerstoornissen moeten leerkrachten vandaag ook meer zorgtaken opnemen. Ook dat zou vooral voor mannen afschrikken.

Volgens de leraarskamer van Knack is er sprake van een vicieuze cirkel. Hoe minder mannelijke leerkrachten er voor de klas staan, hoe minder jongens zich geroepen voelen om zelf leraar te worden. Er wordt ook geopperd dat een beroep dat erg vervrouwelijkt vanzelf minder status heeft. ‘Doordat er zoveel vrouwelijke leerkrachten zijn, is de job voor mannen minder aantrekkelijk geworden’, klinkt het.

De meeste leerkrachten zijn ervan overtuigd dat het genderonevenwicht geen noemenswaardige impact heeft op de leerprestaties van leerlingen. Toch vinden ze het cruciaal dat het lerarenkorps zoveel mogelijk een afspiegeling van de samenleving is zodat alle kinderen en jongeren zich in hun leerkrachten kunnen herkennen. ‘De leerlingen weerspiegelen de samenleving, degenen die hen wegwijs maken door die samenleving helaas niet’, zegt Senne Heremans, die lesgeeft in het basisonderwijs. Kinderen hebben recht op gepassioneerde lesgevers van elke achtergrond en gender. Een goede mix is cruciaal voor een brede en volledige ontwikkeling.’

Freya Dawoud (leerkracht wiskunde): ‘Kinderen hebben nood aan mannelijke aanwezigheid. Veel mannen hebben een no-nonsenseaanpak, reageren minder omfloerst en zijn veel directer. Leerlingen hebben daar baat bij, want het is belangrijk dat ze met verschillende aanpakstijlen leren omgaan.’

Johan Van Holderbeke (leerkracht algemenen sociale vaardigheden en godsdienst): ‘Veel van onze leerlingen in het Buitengewoon Secundair Onderwijs kijken meer op naar mannelijke dan naar vrouwelijke leerkrachten. Als man is het ook gemakkelijker om met een gebaar, een woord of een waarschuwende vinger gezag af te dwingen. Het is belangrijk dat onze leerlingen zowel mannelijke als vrouwelijk rolmodellen hebben. ‘

Bjorn Rondags (leerlingenbegeleider): ‘Een vrouw kan probleemloos en zonder vooroordelen een kind op schoot nemen. Doet een man dat, dan wordt dat anders bekeken en niet altijd aanvaard. Nochtans hoort het troosten en soms ook knuffelen van kinderen bij de job.’

Selwin Maginet (leerkracht wiskunde en STEAM): ‘Ik wil een oproep doen aan alle mannen die dit artikel lezen. Dagelijks werken met kinderen en jongeren is fantastisch een geeft heel veel voldoening. Twijfel dus niet als je een studiekeuze moet maken of een carrièreswitch overweegt. Tot binnenkort!’