‘Onbekend is onbemind: daarom moeten we elkaars levensbeschouwingen beter leren kennen’

‘De vrijheid van religie is verankerd in internationale mensenrechtenverdragen die 70 jaar oud zijn. Is dit grondrecht nog houdbaar nu migratie onze samenleving verandert?’ schrijft Jurian Van Parys van de christelijk geïnspireerde denktank Logia.

Heeft u wel eens een moskee bezocht? Het overkwam mij vorige week voor het eerst. In Schaarbeek. Ik betrad toen een moskee in het kader van de jaarlijkse week van ontmoeting tussen christenen en moslims. Een kleine stap voor de mens, een grote stap voor de mensheid? “Een moskee is toch voor Marokkanen?” reageerden onze kinderen verrast en met onbegrip.

Ik antwoordde dat vele Bijbelse figuren ook een rol spelen in de islam. Abraham is toch stamvader van christenen, joden én moslims?

Ons dagelijks leven wordt vaak beheerst door angst en door een obsessie voor controle. We vergeten te geloven. In het goede. In onszelf. Van nature ben ik positief ingesteld. Ik probeer de verwondering te koesteren. Hoe mijn jeugdidool Björk met kinderlijke verbeelding de wereld bezingt. In het evangelie lezen we: “Word als kinderen”.

Een bekentenis. De dag van mijn plechtige communie en vormsel, in wit habijt, voelde ik mij één moment – het was na de misviering, bij het bestijgen van de trappen van het grootouderlijk huis, het feestadres – een halve heilige. Geïnspireerd door de blijde boodschap, gedragen door familie en vrienden en de handen opgelegd door peter (grofa) en meter (bobonne). Deze kleine confessie zegt mogelijk meer over mijn ego dan over mijn geloof. Een recept voor onheil? Alleszins, een zoete herinnering.

Onbekend is onbemind: daarom moeten we elkaars levensbeschouwingen beter leren kennen

Als volwassene herontdek ik mijn geloof als kind. Een bron, taal en therapie van liefde en vertrouwen. Vertrouwen hebben in God en in elkaar, dat zien we bij een kind. Als volwassene ga ik bewust op zoek naar brandstof voor mijn enthousiasme. In goede en kwade dagen. Ik besef en ondervind dat de inspiratie en de energie niet altijd vanzelf komt. Mijn Leitmotiv is leven en werk spannend maken en houden. Als individualist maar ook als sociaal wezen. Feest vieren en organiseren is ook een manier van geloven.

In de actualiteit en de media is sprake van de revival van de C. Doorgaans wordt dan omfloerst en enigszins vermijdend over de “C” van solidariteit of, godbetert, personalisme gesproken. Wie begrijpt dit isme? Laten we een kat een kat noemen. Het gaat hier toch over de C van Christus? Jawel, laten we al eens Jezus uitnodigen. Bijvoorbeeld, in de grote discussies over klimaat en vluchtelingen. De inspiratie – rentmeesterschap, mensenrechten, duurzame ontwikkelingsdoelstellingen – is rijk, overvloedig, duizenden jaren oud, universeel en brandend actueel.

Ik heb het gevoel dat, mede door de aanwezigheid van nieuwe gelovigen in onze samenleving, de christelijke godsdienst en cultuur welwillend wordt bejegend door publiek en media. Via de ramadan van de moslims herontdekken we de vasten. Ikzelf ben eerder een (sportieve) Bourgondiër. Maar het succes van burgerinitiatieven als Tournée Minérale of Dagen Zonder Vlees is onmiskenbaar.

De verhalen uit de bijbel zijn niet altijd gemakkelijk. Als catechist het scheppingsverhaal uitleggen aan kinderen? Begin er maar aan. Van sommige hocus pocus in de bijbel dreig ik van mijn geloof te vallen. Ook gemoraliseer hoef ik niet. Maar vele Bijbelverhalen kunnen inspireren en troosten. Ik pleit voor meer kennis van religie én meer dialoog. Er is vandaag meer opinie dan kennis, zeker op sociale media.

De vrijheid van religie is verankerd in internationale verdragen. Religie en interlevensbeschouwelijke dialoog zijn aan de orde in verschillende ministeries van buitenlandse zaken (onder meer Duitsland, Nederland, VS en Indonesië). De Nederlandse minister van buitenlandse zaken Stef Blok (VVD) nam recent het initiatief voor de aanstelling van een gezant voor religie en levensovertuiging, die nauw samenwerkt met de Nederlandse mensenrechtenambassadeur. Een liberaal die de vrijheid (van religie) koestert. Als het goed is, zeggen we het graag.

Ik zie meerwaarde in het beter leren kennen van elkaars levensbeschouwingen. Onbekend is onbemind. Als christen ben ik geïnteresseerd en nieuwsgierig om anders-geïnspireerden beter te leren kennen. Verbinden is voor mij een belangrijk en positief onderdeel van de christelijke boodschap. Het christelijk geloof kan grenzen overstijgen en volkeren verbinden. Inclusief. Ik pas voor het exclusieve christendom van Viktor Orban.

In de grootstad en elders in de wereld is dialoog de weg vooruit. Zeker in deze tijd. Sommigen pleiten voor een “neutrale” maatschappij. Is het ideaal dan een smaakloze samenleving zonder verschillen? Als je elkaars inspiratie of religie niet meer bespreekt in de publieke sfeer, kan je die ook niet meer ontdekken. Samenleven? Een opdracht voor allen.