Afgelopen nacht sliep B. (19) onder de blote hemel op het domein van het psychiatrische verzorgingstehuis De Klip in Gent. Omdat hij een paar dagen was weggebleven, mocht hij er niet meer binnen. Dat is meteen het trieste dieptepunt van een jarenlange lijdensweg.
Zijn moeder, Astrid Casteels, stelt zowel de instelling als minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) en Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) in gebreke. ‘Razend ben ik’, zegt ze. ‘In dit land wordt autistische jongeren de noodzakelijke zorg onthouden.’
B. heeft een ernstige vorm van autisme en ook ADHD, maar hij is wel bovengemiddeld begaafd. ‘Mijn zoon kan helemaal niet voor zichzelf zorgen’, zegt Astrid Casteels. ‘Uit eigen beweging uit zijn bed komen, lukt hem bijvoorbeeld niet en hij is ook niet in staat om zijn tijd in te delen of vooruit te plannen. Hij heeft altijd al heel veel zorgen nodig gehad.’
Vanaf het tweede leerjaar volgde B. les in het bijzonder onderwijs en daar behaalde hij tot en met het vierde middelbaar goede resultaten. Tot de puberteit toesloeg. ‘Door zijn autisme en ADHD was hij al erg impulsief en hij kon zich moeilijk aan afspraken houden. Op den duur liep het echt uit de hand’, zegt Casteels. ‘Elke dag moest ik met de school bellen om te overleggen hoe we hem best konden aanpakken. Ook thuis werd de situatie onhoudbaar. Uiteindelijk is hij overgestapt naar een kunsthumaniora, maar daar had hij veel te weinig structuur en ging het van kwaad tot erger. Vooral omdat hij daar ook joints begon te roken.’
Het land zou op zijn kop staan als zou blijken dat ziekenhuizen verlamde patiënten verplichten om zelfstandig naar het toilet te gaan
In het voorjaar van 2015, net voor zijn achttiende verjaardag, werd B. uiteindelijk opgenomen op de afdeling voor jongvolwassenen van een psychiatrisch centrum. Maar in augustus werd hij alweer weggestuurd. Volgens zijn moeder is hij door zijn autisme niet in staat om te doen wat in een psychiatrisch centrum van hem wordt verwacht, zoals meewerken aan groepstherapie of zelf verantwoordelijkheid opnemen. Dat was ook de klacht van Patricia De Cock, de moeder van Natan (20), die Maggie De Block begin dit jaar in een YouTube-filmpje smeekte om haar zoon te helpen. Jongens zoals B. en Natan functioneren veel beter als ze individueel worden begeleid.
Onzichtbare handicap
Al snel werd duidelijk dat B. niet bij zijn moeder kon blijven wonen. Vooral omdat dat niet veilig was voor zijn veertienjarige zus. Niet alleen rookte hij op den duur ook joints in huis, hij hield zich ook aan geen enkele regel of afspraak. Toen hij de boekentas van zijn zus in brand stak en zich daar achteraf niets meer van leek te herinneren, liet zijn moeder hem colloqueren. ‘Ik heb toen tegen de artsen gezegd dat B. thuis niet meer welkom was. Dan moesten ze hem daar wel houden, want hij stond onder bewindvoering’, zegt Astrid Casteels. ‘Uiteindelijk werd hij vijf maanden lang opgenomen in een psychiatrisch centrum waar hij echt goed zat. Dat kwam vooral doordat er een dokter was die wist hoe hij met zijn handicap moest omgaan. Al ging het nog altijd moeilijk.’
Sinds begin juli zit B. in De Klip, een psychiatrisch verzorgingstehuis waar hij zich totaal niet goed voelt. ‘Hij zit er tussen oudere mensen die psychoses en waanbeelden hebben en hij heeft er ook amper privacy’, legt zijn moeder uit. ‘Dus werkte hij van bij het begin niet goed mee en ging hij geregeld over de schreef. Doordat hij er niet geholpen wordt voor zijn handicap, is hij ook steeds depressiever geworden.’ In september werd B. bij wijze van straf weggestuurd: een weeklang mocht hij het centrum niet meer in. ‘Ik kon hem ook niet naar huis laten komen, want dat zou levensgevaarlijk geweest zijn voor ons allemaal’, zegt zijn moeder. ‘Uiteindelijk heeft hij een week in een kraakpand geslapen tot hij weer naar De Klip mocht.’ Afgelopen weekend mocht hij van zijn begeleiders nog eens naar het kraakpand, maar hij kwam niet terug op het afgesproken tijdstip. Toen hij er gisteren weer aanklopte, bleef de deur gesloten. Uiteindelijk sliep hij binnen de omheining van het psychiatrisch centrum, tussen de bomen.
‘Het land zou op zijn kop staan als zou blijken dat ziekenhuizen verlamde patiënten verplichten om zelfstandig naar het toilet te gaan’, zegt Astrid Casteels. ‘Nochtans is dat wat ze van mijn zoon en andere jongeren zoals hij vragen. Maar omdat hun handicap niet zichtbaar is, worden ze aan hun lot overgelaten.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
