‘Met urine gooien? Waar zijn de ouders van deze jongens?’

‘In Vlaanderen valt slechts een deel van de bevolking Anuna De Wever aan. Maar dan wel een brutaal en bijwijlen wansmakelijk deel van die bevolking, dat amper op de vingers wordt getikt’, vindt Knack-hoofdredacteur Bert Bultinck.

Terwijl haar Zweedse evenknie in Vlaanderen al eens vergeleken wordt met Jeanne d’Arc, krijgt Anuna De Wever de allures van Cassandra. Toen de bekendste Vlaamse klimaatactiviste vorige week in de Boiler Room, een technotent op het Limburgse festivalterrein van Pukkelpop, het podium besteeg om aandacht te vragen voor haar strijd, weerklonk niet alleen applaus maar ook boegeroep. Later werd haar verblijf op de festivalcamping verstoord door ‘jongens met Vlaamse vlaggen’, die volgens ooggetuigen ook urine in de strijd gooiden – een bizarre manier om de waardigheid van de Vlaamse Leeuw uit te dragen.

Net als Cassandra, het wonderlijke personage uit de Griekse mythologie, vertelt Anuna De Wever de ongemakkelijke waarheid, maar dan over de opwarming van de aarde. Ze waarschuwt voor naderend onheil, maar ze wordt niet geloofd. Dat ontkenningsgedrag vertaalt zich in agressie tegen de boodschapper, niet het minst op sociale media. Die deden weer waar ze doelbewust en expliciet voor ontworpen zijn: helemaal over de rooie gaan, met de meest waanzinnige verwijten eerst. Maar simpele berichten van mailadressen met ’88’ in de naam (‘Heil Hitler’) kunnen natuurlijk ook: ‘waarom zoveel aandacht voor zo’n stuk stront’, klonk het zaterdagavond in de mailbox van Knack.

Met urine gooien? Waar zijn de ouders van deze jongens?

Gelukkig is het wedervaren van Anuna De Wever voorlopig minder tragisch dan het lot van Cassandra. In de Griekse mythe is er níémand die Cassandra gelooft. In Vlaanderen valt slechts een deel van de bevolking De Wever aan. Maar dan wel een brutaal en bijwijlen wansmakelijk deel van die bevolking, dat amper op de vingers wordt getikt. En door sommige politici juist wordt aangevuurd. Het lijdt geen twijfel dat Vlaams Belang-mandataris Dries Van Langenhove met zijn haattaal de poorten voor de identitaire agressie weer wat verder heeft opengeduwd. Er zijn verschillende vormen van activisme en die clashen al eens met elkaar, maar met urine gooien: dat valt niet meer studentikoos te noemen. Waar zijn de ouders van deze jongens? Wat is er misgegaan in hun opvoeding?

Is het wegens hun sterke verhaal dat vrouwen als Thunberg en De Wever zo gehaat worden? Omdat ze met succes de media blijven halen met een intelligentie, eloquentie en daadkracht die bij tieners zelden gezien zijn? Omdat hun verhaal tegelijk wetenschappelijk robuust én alarmerend is? Toen Thunberg in juli op bezoek was in de Franse Assemblée werd ze door parlementsleden uitgemaakt voor ‘goeroe van de apocalyps’. Een lid van Les Républicains stelde voor om haar ‘de Nobelprijs van de Angst’ toe te kennen. De sneer van N-VA-voorzitter Bart De Wever als zou Thunberg aan visioenen lijden – ‘dat meisje heeft een hoog Jeanne d’Arc-gehalte,’ zei hij in Humo, ‘daar waren ook kosten aan’ – was nog zachtaardig in vergelijking met aanvallen op Twitter en andere cafétogen. De hufterigheid wordt altijd nog wat aangezet als Anuna De Wever of Greta Thunberg in de buurt is. De agressie tegen de jonge activisten is zonder meer degoutant. Of worden klimaatontkenners extra gewelddadig omdat ze nu net door vrouwen op de feiten worden gewezen? Vrouwenhaat bij nationalistische testosteronballetjes: zou het?

Worden klimaatontkenners extra gewelddadig omdat ze nu net door vrouwen op de feiten worden gewezen?

Het verbale geweld en de bedreigingen zullen de jonge vrouwen niet stoppen, maar de hatelijkheden zullen de tegenstellingen in het ecodebat verder blijven aanscherpen. Dat komt omdat Thunberg, De Wever en alle andere klimaatactivisten niet enkel een bijzonder dringend probleem aankaarten, maar ook omdat ze op hun eigen manier een identitaire boodschap brengen. Net als de positie in pakweg het hoofddoekendebat of de discussie over migratie is de mening over de opwarming van de aarde integraal deel geworden van ieders identiteit. Het is ook nog eens een debat waar weinig ruimte voor het centrum is: wie het klimaat slechts een beetje wil redden, zo is de wetenschappelijke consensus, komt hopeloos te laat.

De Pukkelpop-organisatie haalde vorige week alle Vlaamse vlaggen weg waarop de klauwen en de tong van de leeuw zwart zijn en noemde die tot overmaat van ramp ook nog eens ‘collaboratievlaggen’. Zo ging het debat de rest van afgelopen weekend nog maar eens over het verkeerde: semiotische discussies over volkseigen symbolen in plaats van oplossingen voor dwingende problemen. Peter De Roover (N-VA) vroeg om excuses voor het woord ‘collaboratievlaggen’, maar vroeg er geen aan de vandaaltjes die de vlaggen droegen. In Vlaanderen en de rest van de wereld blijft de temperatuur stijgen.