Vorige week had de Vlaamse regering groot nieuws voor alle buitenzwemmers. Niet te vroeg juichen, waarschuwt Sigrid Spruyt van Outdoor Swimming Belgium. ‘Er is nog maar een symbolische stap gezet.’
‘Ik wil alleen maar zwemmen. Jippiejajee’, zong Spinvis ooit. Het liefst in de openlucht. Maar in Vlaanderen is dat al decennialang moeilijk. We zijn altijd een achtergestelde zwemregio geweest en nog steeds mag het bijna nergens.
Maar kijk, vorige week stond er goed nieuws op pagina 176 van het Vlaamse regeerakkoord – zo leek het op het eerste gezicht toch: ‘We werken verder aan een versoepeld wetgevend kader rond openwaterzwemmen en rond zwembaden in het algemeen. Zwemmen in open water wordt een recht. Tot nu was het principe dat zwemmen overal verboden is, tenzij op plaatsen waar het expliciet toegestaan wordt. Die logica draaien we om: zwemmen is overal toegestaan, tenzij op plaatsen waar het expliciet door de lokale overheid verboden wordt.’
‘Het lijkt wel Animal Farm voor zwemmers: iedereen is gelijk maar sommigen zijn meer gelijk dan anderen.’
‘Natuurlijk zijn wij verheugd over die paragraaf in het Vlaamse regeerakkoord’, reageert Sigrid Spruyt van Outdoor Swimming Belgium. ‘Ze hebben twee partijstandpunten aaneengeklonken. De CD&V wilde de omkering van het principe toestemming/verbod al langer, net als Groen en de PVDA. Terwijl de N-VA de wetgeving dan weer wilde vereenvoudigen. Het klínkt allemaal geweldig en wie niet beter weet, denkt dat iedereen nu overal in het water mag. Maar niets is minder waar.
De vraag is zelfs wat er nu echt wat gaat veranderen, want de adder zit in die eindzin ‘…. tenzij waar het expliciet door de lokale overheid verboden wordt’. Dat is momenteel overal. Om dat te veranderen moet de lokale overheid onder andere haar politiereglementering aanpassen, en/of nieuwe zwemplekken aanduiden op basis van de versoepelde regelgeving. Daar is een leidraad voor in de maak, die alweer een kluwen lijkt te worden. De vraag is dus of die zones er ooit zullen komen. Het gaat in het Vlaamse regeerakkoord ook niet om regelgeving, maar om een belofte onder regeringspartners. Een belofte kost niets: Vlaanderen kaatst de bal gewoon door naar de lokale besturen, die ermee voort moeten. Niet ‘moeten’ natuurlijk. Zolang steden en gemeenten niet in actie schieten, verandert er niks.’
Sigrid Spruyt gaat in zwemverzet: ‘Het lijkt wel alsof alle water vandaag onveilig is in Vlaanderen’
Op hoeveel plaatsen kun je momenteel buiten zwemmen in Vlaanderen?
Sigrid Spruyt: De kust niet meegeteld, zijn er voor gewone zwemmers maar 37 openzwemwaterplekken in het Vlaamse binnenland. De vorige minister van Omgeving en Toerisme Zuhal Demir (N-VA) en de pers zeggen altijd dat er 60 zijn, maar ruim een derde daarvan is voorbehouden voor clubs, vooral triatlonclubs. Individuele zwemmers mogen daar niet gaan zwemmen. Hoe zit het daar met politiereglement en plaatselijk verbod? De pers stelt daar nooit vragen over. Het lijkt wel Animal Farm voor zwemmers: iedereen is gelijk maar sommigen zijn meer gelijk dan anderen. En dan is er nog het omkaderende beleid: ze beloven het zwemonderwijs aan te pakken, dat is fantastisch, maar de waterkwaliteit blijft toch een blinde vlek.
‘We blijven zwemvluchtelingen die naar het buitenland moeten trekken.’
Conclusie: het ziet er op het eerste gezicht beter uit dan het is.
Spruyt: We zijn blij, laat daar geen misverstand over bestaan. Het is een kleine overwinning dat het daar stáát, zwart op wit. Dat is een symbolische stap. Maar alles moet nog gebeuren. Bovendien lijkt het nu voorgoed een lokale kwestie. Wég de kans op een helder algemeen Vlaams beleid. Duimen dat steden die ervoor gaan, zoals nu al Mechelen en Brugge, en volgend jaar hopelijk Antwerpen, Kortrijk en Gent, navolging krijgen. Wel hebben we nu vijf jaar om aan een belofte te herinneren, samen met onze campagnepartners Waterland en Langerei Zwemmers in Brugge. De begin dit jaar versoepelde regelgeving werd in mei 2023 ook in hoerastemming aangekondigd. Intussen is ín het water nog altijd zo goed als niets veranderd. Daarom organiseerden wij afgelopen zomer de Zalige Zwemdagen in het Bonapartedok in Antwerpen. Het is een lange weg naar de bevrijding van de Vlaamse zwemmer. Zelfs na vier jaar lobbyen is het Vlaamse zwemrecht er nog altijd niet. Wij blijven zwemvluchtelingen die naar het buitenland moeten trekken. Dus: er is een symbolische stap gezet, zeker, maar nu moeten échte stappen volgen.
‘Laat zwemmen in open water overal toe, tenzij waar het expliciet verboden is’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier