‘Dat onze kinderen schermverslaafd zijn, is helemaal onze eigen schuld’

Het was een collega die er tijdens de redactievergadering over begon. Met de lange zomervakantie voor de boeg heeft hij geen idee hoe hij het schermgebruik van zijn kinderen aan banden moet leggen. Een daglimiet voor gamen? Specifieke tijdstippen waarop de smartphone mag worden bovengehaald? Hij is lang niet de enige die daarmee zit. De meeste ouders piekeren zich suf welke regels ze hun kroost moeten opleggen. Vanaf welke leeftijd mogen kinderen ronddwalen op TikTok of Instagram? Hoe kun je controleren of ze niet overdrijven? En vooral: hoeveel is te veel?

Ondertussen bestaan er evenveel onderzoeken en theorieën over schermverslaving als er apps voorhanden zijn. Hoewel die elkaar geregeld tegenspreken, is de teneur doorgaans dat tomeloos schermgebruik nare gevolgen kan hebben. Dat blijkt ook in Vlaamse klassen. Kleuterleerkrachten zien de motoriek van veel kinderen achteruitgaan. Sommigen hebben de grootste moeite om een potlood op de juiste manier vast te houden. Omdat huiswerk en schrijfopdrachten zelfs in de lagere school vaak op een computer worden gemaakt, schrijven leerlingen ook steeds minder met de hand. Uit onderzoek blijkt nochtans dat schrijven meer en andere cognitieve processen in beweging zet dan typen. En dan zijn er ook nog de slechte scores voor begrijpend lezen die keer op keer met smartphonegebruik in verband worden gebracht.

Dat is helemaal niet de schuld van onze kinderen. Wij ouders hebben het aangericht. Door – voor ons eigen comfort – overal schermen te installeren en te gebruiken. Door onze kinderen een tablet te geven waarmee ze zoet worden gehouden terwijl wij een e-mail beantwoorden of de was ophangen. Door onze tieners van een smartphone te voorzien zodat we hen altijd kunnen bereiken. Door papieren schoolagenda’s door Smartschool te vervangen en touchscreentafels in kleuterklassen te installeren. Dat zo veel kinderen en jongeren helemaal verslingerd zijn aan schermen, is geen teken van zwakte. Ze maken gewoon gebruik van iets wat wij hun hebben aangeboden en kopiëren wat ze ons al van jongs af zien doen.

Aan het begin van de lange zomervakantie moeten we ons misschien niet zozeer afvragen hoeveel schermtijd gezond is voor onze kinderen, maar wel welke limieten we onszelf opleggen. Verheug je je er alvast op om je straks op een ligstoel in de zon te nestelen en urenlang ongehinderd door je telefoon te scrollen? Verwacht dan ook niet van je kinderen dat ze spontaan hun controller of smartphone inleveren om lekker buiten te gaan spelen.