Elke week vraagt Knack in de rubriek Durf twijfelen naar de twijfels van bekende mensen. Deze week: Jan Van der Cruysse, specialist crisiscommunicatie en sinds kort woordvoerder van minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD).
‘Ik had vroeger geen hoge pet op van de politiek in België’, zegt Jan Van der Cruysse. ‘De geschiedenis toont waarom ons land zo complex georganiseerd is met gewesten, gemeenschappen en noem maar op. Die complexiteit wordt graag misbruikt om de hete aardappel door te schuiven naar anderen of naar een volgende ambtstermijn. Iedereen is bevoegd, maar niemand verantwoordelijk. Daarnaast zijn we ook een land met een enorm middenveld – van vakbonden tot boerenbonden en ziekenfondsen. Elke beslissing moet eerst door iedereen gewikt en gewogen worden. En het is zelden lang wachten op iemand die roept: no pasarán, dat ziet mijn achterban niet zitten.
Ik bewonder mensen die weten wat ze willen.
‘Toch maken we er als Belgen het beste van. We zijn de kampioenen van het compromis. Tot er eens iets echt ergs gebeurt, zoals de aanslagen van 2016 op de luchthaven van Zaventem en de metro in Brussel. Dan merk je dat het ons ontbreekt aan slagkracht. Voor velen is er ook altijd wel weer een reden om niets te hoeven veranderen, want “we moeten eerst de crisis oplossen”. In het buitenland is het natuurlijk ook niet allemaal rozengeur en maneschijn. Maar toch, we zijn een hopeloos complex land.
‘“Jamaar Jan,” zeiden vrienden dan, “als het je zo tegensteekt, maak dan zelf je handen vuil en ga in de politiek.” “Ik denk er nog niet aan”, lachte ik dan altijd. “Ik ben te oud en te getrouwd. Ik ben crisiscommunicator – een job die me goed ligt – en schrijf nu boeken. Dat is het allerfijnste tijdverdrijf waarvoor je niet met tweeën hoeft te zijn.” De laatste tijd begon ik aan mijn houding te twijfelen. Moedig was die niet. “Wees de verandering die je in de wereld wilt zien”, zei Mahatma Gandhi ooit.’
Nu bent u woordvoerder van minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD).
Jan Van der Cruysse: Sinds drie dagen. Geheel onverwachts kreeg ik dat aanbod van de minister. Ik bewonder zijn gedrevenheid en de straffe ambities die hij realiseert binnen justitie. Een vakgebied dat ik sinds mijn rechtenstudies verlaten heb, maar dat me nog altijd dierbaar is. Daarom wil ik me op deze leeftijd nog eens helemaal smijten. Het zal de wereld niet veranderen, maar hopelijk wel een paar dingen helpen verbeteren.
Twijfelt u vaak?
Van der Cruysse: Niet genoeg. Ik ben zelfverzekerd, misschien soms arrogant. (lacht) Ik bewonder mensen die weten wat ze willen, ook al koesteren ze een andere visie dan ik. Liever dat, dan besluitloosheid die de boel ophoudt. Tegelijkertijd geloof ik ook in voortschrijdend inzicht. Als de parameters veranderen, vind ik ook dat je je oordeel mag wijzigen.
Al klopt het wel dat ik af en toe wat meer moet luisteren. Ook in mijn boeken gaat het dapper vooruit: mijn verhaal loopt vlot van mijn vingers in het toetsenbord. Ik keer amper of niet op mijn woorden terug voor het verhaal helemaal klaar is. Ik ben niet die schrijver die over zijn verhaal zit te tobben met rode balpennen en gommen.
