‘3.000 euro huur als waarborg? Sommige verhuurders maken zwaar misbruik van het tekort aan huurwoningen’

Door het nijpende tekort aan huurwoningen en studentenkamers, hebben verhuurders doorgaans keuze te over. ‘Vandaar dat sommigen een wel heel hoge waarborg durven te vragen’, schrijft Knack-redactrice Ann Peuteman in haar column De Zoetzure Dinsdag.

Het is ondertussen iets meer dan twintig jaar geleden. Mijn toenmalige vriend en ik hadden het ideale huurhuis gevonden, maar het was wel wat prijzig. We sprongen dan ook een gat in de lucht toen de eigenares, een excentrieke dame op leeftijd met een hele verzameling huizen, zei dat we als waarborg maar twee maanden huur moesten betalen in plaats van drie. Voorwaarde was wel dat we haar het bedrag contant gaven. In ruil overhandigde ze ons een uit een oud schoolschrift gescheurd blaadje waarop ze had geschreven hoeveel waarborg we haar hadden gegeven. Tot op vandaag ben ik ervan overtuigd dat ze ons dat geld uiteindelijk wel had terugbetaald. Alleen overleed ze een paar weken voor we de huur opzegden. Van haar notaris kregen we te horen dat we even zouden moeten wachten om onze huurwaarborg terug te krijgen. Dat kwam volgens hem doordat haar testament werd aangevochten. Drie jaar lang belde ik om de paar maanden naar zijn kantoor. Altijd weer kreeg ik te horen dat ik nog wat geduld moest hebben. Van die hele waarborg hebben we uiteindelijk nooit een cent teruggezien.

Mijn eigen schuld, denkt u wellicht. En daar hebt u gelijk in. Had ik maar niet zo dom moeten zijn om dat geld contant aan onze huisbazin te geven. Ik meen me te herinneren dat mijn moeder me daar destijds al voor waarschuwde, maar ik wou niet luisteren. Te goedgelovig was ik, maar ook vol goesting om aan dat mooie leven in dat heerlijke huis te beginnen. Vandaag zijn er wel meer jonge en minder jonge huurders die in die val trappen. Al is dat nu vaker uit noodzaak dan uit naïviteit.

In Gent, waar er een grote schaarste aan studentekamers is, werden mijn zoon en zijn huisgenote vorig academiejaar gerold door een verhuurder. Zelf werd ik al wat achterdochtig toen de man eiste dat ze drie maanden huur op zijn persoonlijke bankrekening zouden storten. Pas toen ik – en niet twee jonge studenten zonder ervaring op de huurmarkt – er bij hem op aandrong om de waarborg ‘zoals wettelijke bepaald’ op een geblokkeerde rekening te zetten, stemde hij daar schoorvoetend mee in. Toen het pand negen maanden later werd verkocht aan zo’n raadselachtig bedrijf dat opbrengsteigendommen opkoopt, hadden ze alsnog de grootste moeite om hun waarborg volledig terug te krijgen.

In het geval van mijn zoon zie ik dat als leergeld – iets wat we allemaal moeten betalen als we onze eerste stappen wagen in de wereld van verhuurders en verkopers. Alleen worden ook heel wat gewone, vaak niet erg kapitaalkrachtige huurders daar tegenwoordig de dupe van. Nu er zo weinig degelijke en enigszins betaalbare huurwoningen op de markt komen, zijn er – gelukkig alleen her en der – verhuurders die de regels met de voeten treden.

Een pas gescheiden vrouw met drie kleine kinderen, die een halfjaar tevergeefs naar een geschikte huurwoning had gezocht, vertelde me bijvoorbeeld dat ze liefst vijf maanden huur als waarborg op een geblokkeerde rekening heeft moeten storten. ‘Anders had een van de andere kandidaat-huurders het huis gekregen’, zegt ze. ‘De dag dat ik ging kijken, waren er nog twintig andere gegadigden.’

Een alleenstaande vader, die al door elf verhuurders was geweigerd, raakte pas aan een huurflat toen hij toestemde om een drieduizend euro waarborg op de privérekening van zijn huisbazin te storten. ‘Had ik dat niet gedaan, dan was ik nu nog aan het zoeken’, zegt hij. ‘Eigenaars die een aantrekkelijke woning verhuren, hebben keuze te over. Het zal je niet verbazen dat hun voorkeur uitgaat naar witte tweeverdieners met een goedbetaalde baan.’

Sommige huurders beschouwen de huurwaarborg naar eigen zeggen als een soort steekpenning die nu eenmaal moet worden betaald om een geschikte woonst te vinden. Dat druist nochtans helemaal in tegen de geest en de letter van de wet. Alleen voelen de meeste kandidaat-huurders zich niet geroepen om zo’n malafide verhuurder aan te klagen, want dan is hun kans om zijn huis te kunnen huren natuurlijk helemaal verkeken.

Zelf heb ik ondertussen de naam van die notaris van destijds teruggevonden. De man blijkt ondertussen met pensioen te zijn, maar misschien dat ik zijn opvolger binnenkort nog eens opbel. Al is het maar uit principe.