‘Alle gigantisch dure schouwspelen steken in 2024 te hard af tegen de wereld die ze proberen buiten te houden’

Entertainment is de beste manier om van een volk een publiek te maken, om rijkdom op schoonheid te doen lijken en macht op eerbied.

‘Dankzij de Olympische Spelen schittert de Apollofontein van Versailles als weleer.’ Aldus vrt nws in een kort filmpje over het bladgoud van de fontein. Enkele dagen later lees ik: ‘”Schoonmaakoperaties” in Parijs: asielzoekers en daklozen worden de stad uitgezet.’

Suzanne Collins, schrijfster van The Hunger Games, kwam op het idee voor haar dystopische saga al zappend tussen tv-kanalen, waar nieuws over de oorlog in Irak afgewisseld werd met groteske etaleringen van rijkdom. De laatste weken draait het internet dol van die referentie: onze diep verdeelde wereld voelt opvallend aan als die van de 12 districten. De beelden van het extravagante Met Gala in New York konden bijvoorbeeld rechtstreeks uit The Capitol komen. En ze stonden in wel heel pervers contrast met de beelden die dezelfde dag in Gaza werden gemaakt. Of hoe ‘Jurken van zand en een ijsblok als handtas, zo veel betaalden sterren voor een outfit’ nogal wrang klinkt, nu meer en meer mensen hun huur niet kunnen betalen.

Het Met Gala, de Oscars, het Eurovisiesongfestival of de Olympische Spelen: alle gigantisch dure schouwspelen steken in 2024 te hard af tegen de wereld die ze proberen buiten te houden. En dat buitenhouden lukt hen bovendien steeds minder goed. ‘Zweedse politie massaal naar Malmö voor “meest politiek gevoelig Songfestival ooit”’, ‘Boegeroep tijdens optreden Israël wordt weggefilterd’ of ‘Kraakpand dat opvang biedt aan 450 daklozen ontruimd 100 dagen voor Olympische spelen.’ De plastic eenheid, vreedzaamheid en schoonheid die de shows willen tentoonspreiden kan blijkbaar alleen defensief worden opgehouden, de realiteit moet met geweld worden weggeveegd.

Het heeft geen zin om de wereld in te delen in goeie en slechte mensen, zei een heel slim iemand me ooit, je vindt ze allebei overal en uiteindelijk blijken ze het toch nooit echt te zijn. ‘Je kunt de wereld wél indelen in winnaars en verliezers’, zei ze. Mensen die verdienen aan de systemen van macht en mensen die er de pineut van zijn – het onderscheid blijkt minstens even interessant als wraakroepend.

In de wereld van The Hunger Games bestaat showbizz zodat de verliezers angstig blijven tegenover de winnaars en ze niet durven te denken aan verzet. In onze wereld wordt vertier ingezet zodat we de winnaars en dus de systemen graag zouden zien, zodat we ons niet zouden wíllen verzetten. Entertainment is de beste manier om van een volk een publiek te maken, om rijkdom op schoonheid te doen lijken en macht op eerbied. The show must go on, want wie geen consument is, voelt zich een burger. En een burger weet dat dit niet de bedoeling kan zijn.