De voorzieningen in de geestelijke gezondheidszorg scoren goed op het vlak van suïcidepreventie. Dat blijkt uit inspecties van de Zorginspectie. Zo hebben bijvoorbeeld alle gecontroleerde voorzieningen een uitgeschreven suïcidepreventiebeleid. Naar aanleiding van de Werelddag Suïcidepreventie spreekt Vlaams minister van Welzijn Hilde Crevits (CD&V) van “een belangrijke stap” want de suïcidecijfers in Vlaanderen blijven hoog.
Het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP) lanceerde in 2017 voor hulpverleners in de gezondheidszorg een lijvige richtlijn voor de detectie en behandeling van suïcidaal gedrag. Die richtlijn bevat onder meer aanbevelingen over het herkennen van suïcidaal gedrag, het omgaan met risicogroepen, een stappenplan na een suïcide, enz… Sinds juli 2021 voert Zorginspectie onaangekondigde inspecties uit bij voorzieningen die geestelijke gezondheidszorg aan meerderjarigen aanbieden. Tijdens die inspecties worden de procedures rond suïcidepreventie gecontroleerd. Op basis van die inspecties stelt Zorginspectie een voortgangsrapport op.
Daar zijn nu voor het eerst resultaten van, gebaseerd op 87 inspectieverslagen. Uit het rapport blijkt dat bijna alle geïnspecteerde voorzieningen grotendeels voldoen aan de aanbevelingen in de VLESP-richtlijn. Alle gecontroleerde voorzieningen hebben een uitgeschreven suïcidepreventiebeleid. Ze beschikken ook bijna allemaal over een uitgeschreven kader voor het bevragen van suïcidale gedachten en gedrag van de zorggebruikers (98 procent). De inspecteurs stelden ook vast dat bijna alle preventieve maatregelen genomen worden bij zorggebruikers met een verhoogd suïciderisico, bijvoorbeeld door de zorgomgeving suïcideveilig te maken (bv. beveiligen van ramen en balkons). De inspecties bevestigen ook een klassiek verbeterpunt, namelijk de informatieoverdracht naar de vervolgzorg. Vooral wanneer iemand na de behandeling niet verder begeleid wordt in een professionele zorgomgeving ontbreken er vaak afspraken over de verdere opvolging.
Die zorgcontinuïteit is net een belangrijk aandachtspunt in het nieuwe Vlaams Actieplan Suïcidepreventie . Volgens Karine Moykens, secretaris-generaal van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (waar Zorginspectie deel van uitmaakt) tonen de inspectieverslagen “goede resultaten”. “In veel van de voorzieningen die bezocht werden door Zorginspectie, werd het suïcidepreventiebeleid geactualiseerd en/of verder geïmplementeerd. Er is dus aandacht voor suïcidepreventie, wat essentieel is in een omgeving waar het suïciderisico hoog is. Want preventie helpt”, aldus Moykens.
