‘SOS personeel: de noodkreet van de woonzorgcentra klonk nooit eerder zo luid’

Net nu zoveel woonzorgcentra te kampen krijgen met personeelstekorten, worden de kwalificerende trajecten, waarbij personeelsleden kunnen worden omgeschoold tot zorgpersoneel, stopgezet. Volgens Githa Praet, algemeen directeur van de Zorgband Leie en Schelde, staat het water de sector aan de lippen. ‘Van de beloofde dertig miljoen euro voor de woonzorgsector is vandaag weinig te zien, maar de tijd dringt.’

Dat de woonzorgsector moeite heeft om zorgpersoneel te vinden, is algemeen geweten. In heel Vlaanderen proberen woonzorgcentra zorg- en verpleegkundigen aan te trekken, vaak zonder succes. Dus gaat de sector een enorme crisis tegemoet. Binnen onze eigen organisatie hebben we al 23 van de 559 bedden in slaapmodus moeten zetten. In 2023 gaan er bij ons 10 collega’s met pensioen, en de komende drie jaar zijn dat er 29. Intussen blijft het zoeken naar nieuwe zorgmedewerkers. Het water staat ons, en de hele sector, aan de lippen.

Onze eigen mensen omscholen: wie betaalt?

“Opleiden is het nieuwe rekruteren”, zei Freddy Van Malderen van VDAB onlangs. Ik geef hem volledig gelijk. Wij zijn er ook van overtuigd dat we ons eigen personeel kunnen opleiden tot zorgkundige, om zo het personeelstekort weg te werken. Concreet starten wij in februari 2023 een opleiding on the job op voor eigen medewerkers die zich willen omscholen naar de zorg. Dat dit een goede oplossing is, bewijst het feit dat al zo’n 21 mensen interesse toonden.

Voor dit opleidingstraject hadden we gerekend op subsidies via de kwalificerende trajecten.  Trouwens de enige manier waarop we deze zijinstroom binnen de publieke sector kunnen subsidiëren. Echter zijn de K-trajecten opgeschort omdat de financiële middelen uitgeput zijn. Vanaf september 2023 is er een waterkansje op een heropstart. Daar kunnen we niet op wachten. Indien we nu niet handelen, stevenen we af op een regelrechte crisis.

Waar blijven de beloofde 30 miljoen euro?

Er heerst sowieso al een discrepantie tussen de publieke en private woonzorgsector. De private sector kan beroep doen op zes verschillende subsidiekanalen. De publieke sector moet het doen met twee kanalen: het K-traject, dat intussen werd stopgezet, en ‘Kies voor de Zorg’, waarbij men mensen uit andere sectoren aanwerft om als zorgkundige te komen werken. Omdat de mensen die wij opleiden al in onze sector werken, komen we hiervoor niet in aanmerking. We hebben dus wel de oplossing in huis, alleen krijgen we er de middelen niet voor.

(Lees verder onder het artikel.)

Nochtans beloofde Vlaanderen 30 miljoen euro te voorzien om zijinstromers aan te trekken. In juli werd daarover een kaderakkoord bereikt. De uitvoering laat echter op zich wachten. De noodkreet van de sector klonk nog nooit zo luid. En toch blijft die 30 miljoen ergens in een kluis liggen. Intussen wordt het personeelstekort in de woonzorgcentra alleen maar groter. Jammer, want onze ouderen verdienen beter.

De sector heeft nood aan een positief imago

Maar het draait niet alleen om de centen. Willen we meer mensen laten kiezen voor een job in de woonzorgcentra, dan moet onze sector ook dringend aantrekkelijker gemaakt worden. Voormalig minister van Welzijn Wouter Beke beloofde in 2020 met grote trom extra middelen vrij te maken om werken in de ouderenzorg aantrekkelijker te maken.  Er werden ons ook grootschalige rekruteringscampagnes beloofd. Tot op vandaag blijft het stil.

De politie en het onderwijs kregen de voorbije jaren hippe rekruteringscampagnes aangereikt. Denk maar aan de ‘Lesgeven is alles geven’-campagne. Wordt het niet eens hoogtijd om ook een job in de ouderenzorg te promoten? Onze verpleegkundigen worden vandaag nog steeds gezien als ‘te min voor het ziekenhuis’. Terwijl ze in een woonzorgcentrum net meer verantwoordelijkheden opnemen. Daarom ook een warme oproep aan de televisiemakers: jullie zijn steeds welkom om een seizoen ‘Helden van hier: het woonzorgcentrum’ te komen draaien. Ik beloof je alvast een tv-programma vol warme verhalen en onvergetelijke ervaringen.

Githa Praet is algemeen directeur van Zorgband Leie en Schelde.