Radiomaker Wim Oosterlinck: ‘Van mening veranderen is als klaarkomen met je hersenen’

‘Van mening veranderen over iets is een van de geweldigste dingen van dit leven. Bij jezelf vaststellen dat je vol overtuigd was van een bepaalde mening, maar dan de stevige argumenten van iemand anders horen en beseffen dat je mis was: dat is als klaarkomen met je hersenen. Twee jaar geleden heb ik dat op een vrij ingrijpende manier meegemaakt. Zoals vele anderen leefde ik met de overtuiging dat het slecht gaat met de wereld: het klimaat is om zeep, het kapitalisme leidt tot meer ongelijkheid, talloze mensen krijgen kanker of zitten thuis met een burn-out. Tot ik Waarom we bang zijn van Bram Vervliet las. Hij is professor psychologie aan de KU Leuven en een persoonlijke vriend. Zijn boek heeft me helemaal van mening doen veranderen.

Twijfelen speelt zich grotendeels af in mijn eigen hoofd, maar het is ook fijn om de mening van anderen te vragen.

Hij beargumenteert dat we niet enkel mogen kijken naar wat vandaag gebeurt, maar moeten vergelijken met de situatie van 200, of zelfs maar 60 jaar geleden. Toen hadden ze nog geen idéé over hoe kanker genezen kon worden en lag de Tweede Wereldoorlog nog vers in het geheugen. Zou je die wereld kiezen, of toch die van nu? Daardoor ben ik zelf gaan beseffen dat mijn idee van “het gaat zo slecht” gewoon niet klopt. Uiteraard zijn er dingen die beter kunnen, maar het gaat niet slecht met de wereld. Dat boek heeft mijn beeld over de wereld fundamenteel gewijzigd.’

Heeft dat inzicht u gelukkiger gemaakt?

Wim Oosterlinck: Misschien wel. Al word ik vooral gelukkig door het feit dat iemand mijn mening heeft veranderd. Dat is een enorm intellectueel genot. Ik hou ontzettend van onafhankelijke denkers die daartoe in staat zijn. Mensen die niet zomaar meningen spuien, maar die op zoek gaan naar de feiten, roeien vaak tegen de stroom in. Zij trekken dingen in twijfel die voor velen onder ons een evidentie lijken. Noam Chomsky is zo iemand. Of dichter bij huis Dyab Abou Jahjah. Ik had de eer hem te mogen interviewen voor mijn podcast Drie boeken. En over bepaalde zaken waarover ik – na goed en lang nadenken – een mening had gevormd, overtuigde hij me van het exacte tegendeel. (lacht) Fantastisch toch!

Twijfelt u vaak?

Oosterlinck: Ja, maar dat vind ik net een positieve eigenschap. Zeker omdat ik uiteindelijk wel kan beslissen, ik blijf niet hangen in twijfels. Het is een vrij rationeel proces, waarbij ik alle argumenten rustig afweeg. Dat speelt zich grotendeels af in mijn eigen hoofd, maar het is ook fijn om de mening van anderen te vragen. Ik neem grote beslissingen dus nooit impulsief: het kan best lang duren voor ik de knoop doorhak. Toen ik de overstap maakte van QMusic naar Willy, bijvoorbeeld: daar heb ik maanden over getwijfeld. Of vier jaar geleden, toen ik me afvroeg of het een goed idee was om met een literaire podcast te beginnen. Dat wilde ik alleen doen als ik het lang zou kunnen volhouden. Deze week lanceer ik de 200e aflevering, dus intussen kan ik zeggen: ik heb goed getwijfeld.