‘Oudejaarsavond zou ik nog het liefst van al helemaal overslaan’

Steeds meer mensen blijven op de laatste avond van het jaar gewoon thuis. ‘Laat u vooral niet wijsmaken dat u zielig bent’, schrijft Knack-redactrice Ann Peuteman in haar column De Zoetzure Dinsdag. ‘Zolang u maar doet waar u zélf zin in hebt.’

Ik blijf op oudejaarsavond gewoon thuis, en dat voelt eerlijk gezegd een beetje als een overwinning.  Vooral omdat ik het dit jaar helemaal zie zitten. Vroeger gebeurde het ook vaak dat ik zo tegen eind oktober besloot om geen deel te nemen aan de traditionele festiviteiten op de laatste avond van het jaar. Maar vaak sloeg de twijfel dan halfweg december toe en ging ik op de valreep alsnog op de een of andere uitnodiging in. Terwijl ik helemaal niets heb met oudejaar. Sterker nog: ik zou die avond het liefst van al helemaal overslaan.

Blijkbaar ben ik lang niet de enige. Uit Amerikaanse onderzoeken blijkt dat steeds meer mensen zich op de laatste avond van het jaar in hun eigen huis terugtrekken. En dat is bij ons duidelijk niet anders. Een goede vriend vertelde me dat hij het jaar schrijvend aan zijn nieuwe boek wil inzetten, een vriendin is van plan om te gaan slapen zodra haar zoontjes in bed liggen, een collega heeft ervoor gezorgd dat ze klokslag middernacht op een vliegtuig richting citytrip zit en mijn apothekeres houdt het op een rustige tv-avond met haar man.

Van mensen die oudejaarsavond normaal uitbundig vieren met een grote groep vrienden hoor ik dat sommigen nu voor het eerst afhaken. Toen een stel aankondigde dat ze met de jaarwisseling gingen skiën, volgden anderen al snel hun voorbeeld. Een groepje buren dat van oudejaarsavond traditioneel een culinair zevengangenfestijn maakt, schakelt dit jaar dan weer op afhaalsushi over. ‘Gewoon geen zin meer in’, antwoorden als ik ze vraag waar die koerswijziging zo plots vandaan komt.

Sociale media, van Instagram tot Pinterest, staan tegenwoordig vol tips om een heerlijk rustige oudejaarsavond thuis door te brengen. Met je gezin of in je eentje. In supermarkten zijn champagneflessen van 37,5 cl ontzettend populair, cateraars kunnen de vraag naar afhaalmaaltijden amper volgen en streamingdiensten hebben hun aanbod alvast volgestouwd met blockbusters en winterse tranentrekkers.

De vraag is waarom we dan met z’n allen zoveel jaren naar feestjes zijn getrokken of ons blauw betaalden om een hele avond aan tafel te zitten in een morsig versierd restaurant? Hebben we het afgeleerd om te feesten of durfden we vroeger simpelweg geen nee te zeggen? Een combinatie van de twee, vermoed ik. Ik heb altijd al mensen gekend die een hekel hebben aan de laatste avond van het jaar en dan vooral aan de opgelegde uitbundigheid, de aangeschoten feestvierders en het aftellen richting middernacht. Dat velen van hen toch op de een of andere uitnodiging ingingen, kwam vaak doordat vrienden bleven aandringen. ‘Als we weten dat jij alleen thuiszit, zullen wij ons ook niet kunnen amuseren’, klonk het dan. Waardoor de genodigde in kwestie zich vanzelf een beetje zielig begon te voelen.

Dat steeds meer mensen oudejaarsavond liever in heel beperkte kring of zelf helemaal alleen onder een dekentje op de bank doorbrengen, zou ook met de pandemie te maken hebben. Doordat ze de overgang van 2020 naar 2021 hoogstens met hun eigen gezinsleden mochten doorbrengen, zagen ze daar plots de voordelen van in. En eerlijk gezegd: zelf heb ik ook de allerbeste herinneringen aan oudejaarsavond 2020, die we met z’n drieën rond de vuurkorf doorbrachten. Voor zo’n avondje met wijn en hapjes in vertrouwd gezelschap ben ik trouwens altijd in. ‘Weet je wat het probleem is?’ vroeg de schrijvende vriend me vorige week nog. ‘Vaak word je uitgenodigd voor een kleine, rustige samenkomst, maar blijkt die tegen de avond zelf te zijn uitgegroeid tot een dansfeest met twintig genodigden.’

Ik ben er in elk geval klaar voor. De sushi is besteld en de champagne is gekoeld. Nu alleen nog de perfecte film uitkiezen (alle tips zijn welkom). Ondertussen hoop ik dat u, trouwe lezer van De Zoetzure Dinsdag, uw ideale oudejaarsavond mag beleven. Thuis of op de dansvloer. Alleen, met een paar geliefden of te midden van honderden feestvierders.

En mocht u om middernacht al in bed liggen, wens ik u nu alvast een gezond, bevlogen en strijdvaardig 2025.