‘Nieuwe Belgische regering moet zich inzetten voor internationale solidariteit en de strijd tegen honger’

‘Door de vele langdurige conflicten is de strijd tegen honger prangender dan ooit’, schrijven Suzy Serneels en Fairouz Gazdallah naar aanleiding van Wereldvoedseldag. Ze roepen de partijen die onderhandelen over een nieuwe federale regering op om niet te besparen op ontwikkelingssamenwerking en de strijd tegen honger op te voeren.

De verschrikkingen van de oorlog in Gaza blijven zich opstapelen. Op Wereldvoedseldag moeten we vaststellen dat Israël ook honger als oorlogswapen heeft ingezet tegen de Palestijnse bevolking. Terwijl de wereld toekijkt, worden steeds meer levens verwoest door de blokkade en de totale vernietiging van elke infrastructuur. Vandaag wordt Noord-Gaza geconfronteerd met een dreigende hongersnood. Volgens het rapport van Michael Fakhri, de Speciale VN-Rapporteur voor het recht op voedsel, zijn de soevereiniteit en het voedselsysteem van een heel volk vernietigd.

Door landbouwgronden te verwoesten en te vergiftigen en vissers de toegang tot visgronden te ontzeggen, maakt Israël het niet alleen onmogelijk om op korte termijn te overleven, maar ook op lange termijn. Deze criminele daden zullen de komende decennia gevolgen hebben voor de leefbaarheid van het gebied van de Gazastrook. Volgens Fakhri is dit niet alleen een schending van mensenrechten, maar ook een oorlogsmisdaad, een misdaad tegen de menselijkheid, en zelfs genocide.

Honger wordt niet alleen in Gaza als oorlogswapen ingezet. Ook de burgers in Soedan en Jemen worden slachtoffer van blokkades en vernietiging van essentiële infrastructuur door burgeroorlogen, waardoor miljoenen mensen in ernstige voedselonzekerheid belanden. Deze langdurige conflicten worden vaak over het hoofd gezien in de media en al te vaak overschaduwd door andere geopolitieke prioriteiten.

Bezuinigen op internationale solidariteit

De medeplichtigheid van de EU en haar lidstaten beperkt zich niet tot hun stilzwijgen of passiviteit tegenover deze conflicten maar omvat ook bezuinigingen op ontwikkelingshulp. Frankrijk, Nederland en Duitsland hebben aangekondigd te bezuinigen op ontwikkelings- en humanitaire hulp om hun begrotingstekorten te verminderen, terwijl de Europese Unie van plan is haar budget met 2 miljard euro te verlagen. Dit staat in schril contrast met de noden, aangezien het aantal mensen dat wereldwijd honger lijdt sinds 2017 blijft stijgen, ondanks het internationale engagement om honger tegen 2030 uit te bannen.

Vandaag lijdt 1 persoon op 11 honger en is het aantal mensen in hongersnood in één jaar tijd verdubbeld tot meer dan 700.000 mensen.Gebieden die het zwaarst getroffen zijn en dringend hulp nodig hebben, zijn Zuid-Sudan, Burkina Faso, Somalië, Oost-Congo, Mali en natuurlijk Gaza waar het grootste aantal mensen in nood verkeert.

De  bezuinigingen op internationale solidariteit zijn zorgwekkend, maar ook de manier waarop de beschikbare middelen worden ingezet roept vragen op. Uit een rapport van Oxfam blijkt dat de Europese Global Gateway-ontwikkelingsprojecten voorrang geven aan de economische en geopolitieke belangen van de EU in plaats van aan de behoeften van lokale gemeenschappen. 

Deze projecten bevorderen vooral publiek-private partnerschappen in strategische sectoren zoals energie en grondstoffen.

In België dreigen de discussies rond de Arizona-nota te leiden tot besparingen op ontwikkelingssamenwerking. Terwijl de financiering van de sector al sinds 2023 stagneert op 0,44% van het BNI, ver van de beoogde 0,7%. Met de huidige besparingsplannen is de toekomstige financiering voor internationale solidariteit onzekerder dan ooit, wat de strijd tegen honger en armoede in gevaar brengt. 

De prijs van nietsdoen

Op Wereldvoedseldag mogen we de gevolgen van inactiviteit niet uit het oog verliezen. Voedselonzekerheid dwingt mensen tot overlevingsstrategieën zoals je kinderen van school houden, geen zaden bewaren voor een volgend seizoen of je land verlaten voor een slecht betaalde baan in de stad. Voedselonzekerheid kan de economieën van landen in het globale zuiden ontwrichten, wat de noodzaak voor internationale financiering alleen maar vergroot. Voedselonzekerheid kan leiden tot regionale en geopolitieke spanningen, die zelfs westerse landen kunnen treffen.

Daarom mag het budget voor ontwikkelingssamenwerking niet opgeofferd worden voor kortetermijnvisies die op lange termijn niemand ten goede komen. De toekomstige Belgische regering moet zich inzetten voor internationale solidariteit en de strijd tegen honger.

Gezien de nauwe banden tussen de klimaat- en voedselcrisis, moet België ook aandringen op ambitieuze afspraken over klimaatfinanciering tijdens de komende COP 29-klimaatconferentie. Een belangrijk deel van deze financiering moet rechtstreeks gaan naar kleinschalige boeren wereldwijd, die de eerste slachtoffers zijn van de klimaatverandering maar ook oplossingen kunnen aandragen.

We hebben nog maar 5 jaar om de belofte van een wereld zonder honger waar te maken. We moeten onze inspanningen verdubbelen, in ons aller belang.  

Voor de Coalitie Tegen de Honger: Suzy Serneels (Beleidsmedewerker Voedselsystemen bij Broederlijk Delen) en Fairouz Gazdallah (Beleidsmedewerker Voedselrechtvaardigheid  bij Oxfam België).