‘Niemand zit te wachten op deze vorm van ‘positieve discriminatie’, ook mensen van kleur niet’

‘Met het nieuwe jaar in zicht heb ik een aantal goede voornemens voor mezelf gemaakt en hoewel ik niet voor andere mensen wil spreken, wens ik er toch een te formuleren voor allerlei organisaties, het middenveld, het werkveld, de overheid en al wie daarin een rol speelt. Hopelijk nemen ze mijn verzuchting over’, schrijft Khatera Shamal. ‘Mijn – misschien wat bizar klinkende – wens: ‘Laten we stoppen met token-diversiteit.’

Veel organisaties, bedrijven en overheidsinstellingen streven ernaar een weerspiegeling te zijn van de diverse maatschappij – en terecht. Ze willen de diversiteit van de straat en de maatschappij ook binnen hun muren representeren. Met de nadruk op  ‘willen’. Diversiteit zonder écht naar jezelf en je eigen organisatiecultuur te kijken, vergroot de kans op tokenisme.

Token: wat?

Token-diversiteit verwijst naar oppervlakkige pogingen van organisaties om divers en inclusief te lijken. Vaak doen ze dat door mensen uit een minderheidsgroep aan te nemen zonder dat ze oprecht naar de persoon die ze hebben aangeworven kijken.

Als vrouw met een migratieachtergrond en deel uitmakend van een minderheidsgroep vind ik dit beledigend. Hoe bestààt het dat het enige wat je in mij ziet mijn huidskleur of mijn exotische naam is?

Zo werkt het

Zo heeft mediabedrijf x, louter omdat het kleur in beeld wilde , ervoor gekozen om iemand aan te werven met kleur als doorslaggevend criterium. Imago is wat telt zeker, en vaak ook commerciële overwegingen. Ook de consument en de adverteerder verkleuren.

Partij y zet mensen op de lijst om stemmen binnen te halen, maar als het gaat over posten verdelen dan verdwijnen de namen van deze kleurlingen heel snel uit de selectie.

Zo kan ik wel een tijdje verder blijven gaan.

Vernedering

Als je als persoon van kleur wist dat ze zo over je denken, dan kan ik je garanderen dat het als een vernedering ervaren zal worden.

Iedereen die solliciteert, wil beoordeeld worden op basis van competenties, vaardigheden, expertise en diploma’s. Je wil dat er naar je harde werk gekeken wordt. Je wil dat wat je in het leven gedaan hebt ook met oprecht respect, met waardering beoordeeld wordt. En als je uiteindelijk wordt aangenomen, wil je dat men echt in jou gelooft,  dat je het werk ook écht (goed) kunt doen.

Wanneer je enkel op basis van hoe iemand eruitziet wordt aangeworven, als men gewoon afvinkt of de juiste diversiteitsvakjes van de organisatie allemaal zijn ingekleurd, dan is dat een klap in het gezicht van al die jaren van toewijding en inzet.

Het kan, het moet anders

Zelfs organisaties met goede intenties moeten nadenken over wat ze met deze mentaliteit teweegbrengen. Token diversiteit, of het inzetten van medewerkers als ‘poster-diversiteit’, leidt nooit tot echte verandering. Daarvoor is meer nodig.

Een organisatie divers maken vraagt om meer dan alleen diversiteit in medewerkers. Het vereist een goed doordacht en breed gedragen beleid dat op elk niveau in de organisatie wordt gesteund. Diversiteit moet niet alleen zichtbaar zijn op de werkvloer, maar ook in het middenkader en op managementniveau. Bovendien moeten organisaties oog hebben voor de behoeften van verschillende groepen.

En, belangrijker nog: er is een verschil tussen diversiteit en inclusie. Diversiteit gaat over verschillen – in etnische achtergrond, geslacht, gender, leeftijd, enzovoort. Inclusie draait om de acceptatie en waardering van die verschillen. Zonder inclusie blijft diversiteit slechts een loze belofte.

Mensen met een diverse achtergrond zullen het met mij eens zijn: het is een belediging wanneer je enkel wordt aangenomen vanwege je uiterlijk of je naam. Voor 2025 wens ik daarom dat het middenveld, het werkveld en de overheid kiezen voor een eerlijke en respectvolle manier van rekruteren. Rekruteer op basis van competenties en vaardigheden, en behandel iedereen als gelijke. Pas dan kan elke mens met een diverse achtergrond 100% zeker zijn van zichzelf en van het feit dat hij of zij omwille van de juiste redenen aangeworven is. Niemand – ook mensen van kleur niet – zit te wachten op deze vorm van ‘positieve’ discriminatie. Hoe je het ook draait of keer, discriminatie kan nooit iets positief zijn.