Zo’n 56 procent van de jongeren mijdt het nieuws in zekere mate. Zeven procent doet dat vaak. Dat blijkt uit de Nieuwsbarometer 2023, die is samengesteld door onderzoekers van de Arteveldehogeschool. Vooral jongens – eerder dan meisjes – lijken het nieuws bewust te mijden. Vooral omdat er in hun ogen te veel aandacht gaat naar specifieke thema’s zoals politiek, Oekraïne of corona.
Uit internationaal onderzoek blijkt dat mensen om tal van redenen steeds vaker bewust nieuws mijden. Voor het eerst hebben de ondervragers daarom gepeild naar ‘nieuwsmijding’ bij jongeren tussen 12 en 26 jaar oud. Het gaat om 1.236 jonge respondenten.
Waarom mijden jongeren nieuws?
Ruim één op vier jongeren zegt nieuws te mijden omdat ze uitgeput zijn door de hoeveelheid nieuws. Een fenomeen dat de onderzoekers zien als een ‘gezonde’ vorm’ van nieuwsmijding ‘om de onophoudelijke informatiestroom onder controle te houden’.
Jongeren geven ook aan dat ze geen tijd hebben om het nieuws te volgen (29 procent) en een even grote groep geeft aan dat ze zich slecht(er) voelen als ze nieuws consumeren.
Terwijl occasioneel nieuwsmijden nog gezien kan worden als een gezonde manier om de onophoudelijke informatiestroom in bedwang te houden, gaat frequent nieuwsmijden gepaard met wantrouwen tegenover nieuws. Ook dat blijkt uit de cijfers in de Nieuwsbarometer. Eén op de vijf jongeren mijdt nieuws uit wantrouwen (ze vinden de verslaggeving onbetrouwbaar of bevooroordeeld) en ongeveer een even grote groep uit conflictvermijding (‘het leidt tot discussies die ik liever vermijd’).
Maar de grootste groep, maar liefst 40 procent, mijdt dus nieuws omdat het aanbod teveel aandacht schenkt aan thema’s zoals politiek, Oekraïne of corona.
In diezelfde Nieuwsbarometer concluderen de onderzoekers bovendien dat jongeren over de hele lijn de selectie van hun nieuws eerder overlaten aan sociale media en dat ze steeds minder beroep doen op de nieuwsapps die redacties zelf beheren.
Het is al langer zo dat jongeren nieuws in eerste instantie online volgen, en dan vooral via sociale media. Vorig jaar was dat voor 74 procent van de jongeren hun voornaamste nieuwsbron. Dit jaar zakt het tot 68 procent.
Maar opvallend in de Nieuwsbarometer van 2023 is dat met moeite 1 op 3 jongeren nog een nieuwsapp opent of naar een nieuwswebsite surft. Vorig jaar was dat nog de helft. De onderzoekers geven aan dat de vraagstelling in de twee peilingen wel is gewijzigd, wat enkele jongeren mogelijk tot een ander antwoord heeft gebracht. ‘Het gaat om een daling van maar liefst 19 procentpunten ten opzichte van vorig jaar’, klinkt het, ‘die niet louter op het conto van de gewijzigde vraagstelling kan worden geschreven’, aldus de onderzoekers.
