Vijf jaar na de uitbraak van COVID-19 blikt viroloog Marc Van Ranst in De Zondag terug op de pandemie. Hoewel wereldwijd meer dan zeven miljoen mensen stierven, blijft de crisis voor hem persoonlijk voortduren. ‘Ik neem elke dag een andere route naar huis en doe dat nooit op hetzelfde uur,’ zegt hij. De bedreigingen blijven komen.
Op 3 februari 2020 werd de eerste Belg besmet: West-Vlaming Philip Soubry. ‘Meneer Soubry was de ideale eerste patiënt. Stel je voor dat hij dodelijk ziek was. Dan zou er meteen paniek uitgebroken zijn.’ Het eerste sterfgeval in België volgde op 10 maart.
Vandaag kampt België met een zware griepgolf. ‘Elk jaar vergeten we hoe ernstig de griep kan zijn. Wat we nu meemaken, is niet uitzonderlijk.’ Toch is er volgens hem iets veranderd. ‘Iets meer afstand houden, iets minder handen schudden, iets beter ventileren. Als je dat doet met miljoenen mensen, maakt dat toch een verschil.’
Van Ranst blijft een doelwit van extremisten. ‘Ik krijg nog elke dag een pak haatberichten, tot en met doodsbedreigingen.’ Hij ziet de situatie verergeren. ‘Volgens mij heeft de verkiezing van Trump de extreemrechtse burger extra moed gegeven.’ Op sociale media en op straat wordt hij aangevallen. ‘Massamoordenaar, dat krijg je heel de tijd te horen.’ Soms loopt het uit de hand. ‘Mensen die een taart gooien, de Hitlergroet doen of verbaal agressief zijn op straat en “moordenaar” roepen.’
Over het coronabeleid blijft hij kritisch. ‘De eerste golf was onvermijdelijk – de tweede golf niet.’ Hij verwijt de regering-Wilmès de versoepelingen in september 2020. ‘Dat was totaal onverantwoord. Wij waren daar heel kwaad over. Je kan niet uitsluiten dat die versoepelingen levens hebben gekost.’
Van Ranst hoopt dat Frank Vandenbroucke (Vooruit) bevoegd blijft. ‘Frank rijdt een sterk parcours.’ Ook over N-VA is hij milder dan voorheen. ‘Ik heb Bart De Wever leren kennen en heb respect voor het feit dat hij premier wil worden. Toch weet ik zeker dat hij met zijn hart liever burgemeester van Antwerpen zou blijven.’
Als er morgen een nieuwe pandemie uitbreekt, staat Van Ranst opnieuw klaar. ‘Als ik dan nog niet met pensioen ben? Ja, natuurlijk. Dat is deel van mijn job. In een pandemie is het onze taak om de mensen te informeren.’ De bedreigingen veranderen daar niets aan. ‘Dat houdt mij niet tegen.’
Lees meer over hoe Van Ranst de aanpak van de pandemie evalueert, zijn kijk op de rol van de politiek en de regering tijdens de crisis, de impact van de doodsbedreigingen en de veiligheidsmaatregelen die hij daardoor neemt, en zijn verwachtingen bij een volgende pandemie. Lees het volledige interview in De Zondag.
