Filosoof Frank D’hanis: ‘Het is niet omdat ik een man ben dat ik niet even zorgend kan zijn als een vrouw’

‘Ik ben opgegroeid in een kleine gemeente in het Vlaamse achterland’, zegt Frank D’hanis. ‘De rolverdeling in ons gezin was redelijk traditioneel.’

‘Mijn vader werkte. Mijn moeder was verpleegkundige en daarnaast deed zij ook het huishouden en zorgde ze voor de kinderen. Ik heb die klassieke rollen lang meegedragen. Ik was bijvoorbeeld redelijk competitief. Ik bokste toen al en ging vaak met mijn maten naar fuiven. Luidruchtige, vervelende jongens waren we. (lacht)

‘Pas later heb ik ontdekt dat ik ook een zogezegd ‘vrouwelijke’ zorgende rol in me had. En zeker toen ik op mijn vijfendertigste vader werd: plots was er een wezentje van mij afhankelijk. Wellicht zat dat zorgende altijd al in mij, maar ik zag het niet. Of ik wilde het niet zien, dat kan ook.’

U geeft les. Bent u ook op school een zorgende leerkracht?

Frank D’hanis: Zeker. Maar ook thuis voel ik mij een betrokken vader. Ik vind het zelfs jammer dat ik soms onbewust buitengesloten word door vrouwelijke zorgende figuren uit de omgeving van mijn kind. Dat zijn allemaal heel lieve, toegewijde mensen. Maar als er iets praktisch geregeld moet worden, zie ik hen denken: Frank is een man, hij ziet er niet echt vrouwelijk uit, we zullen hem dat besparen. Terwijl ik daar ook bij betrokken wil worden. 

Ander voorbeeld. Mijn ex en ik komen nog altijd heel goed overeen, maar bij de scheiding hebben we toch een bemiddelaar ingehuurd om alles uit te spreken. Op een bepaald moment zei die: ‘De vrouw neemt toch altijd meer de zorgende rol op zich.’  Dat was een heel begripvolle vrouw, daarom begreep ik totaal niet dat ze zo’n belachelijk stereotiepe uitspraak deed. Ik heb haar dat ook gezegd: ‘Het is niet omdat ik een man ben dat ik niet even zorgend kan zijn.’ Later prikte ze dan wel terug: ‘Ja maar de vrouw geeft wel borstvoeding. Dat kan een man dan toch niet.’

Het zat heel diep.

D’hanis: Ik snap haar wel. We leven in een samenleving die niet altijd even vrouwvriendelijk is, en de clichés leven dus sterker dan de nuances. Maar verstandig is het niet. In de krant stond onlangs nog een enquête, waaruit bleek dat vrouwen veel meer huishoudelijke taken doen dan mannen. Als dat wat eerlijker verdeeld zou zijn, zouden vrouwen meer tijd hebben om zich te ontplooien. Ook voor hen zou het dus juist goed zijn als mannen niet herleid worden tot de rol van competitieve kostwinner, en zij tot die van zorgende moeder. We zijn meer dan dat.  

Twijfelt u vaak?

D’hanis: Ik ben filosoof, dus ik doe niets anders. In mijn nieuwe boek heb ik het ook over Descartes en zijn uitspraak Cogito, ergo sum. Ik denk dus ik ben. Maar hij bedoelt eigenlijk: ik twijfel dus ik ben. Ik vind het enorm belangrijk om te twijfelen aan de wereld, maar ook om mezelf voortdurend ter discussie te stellen.